Medicana Sağlık Grubu, tüm branşlarda SGK anlaşmalıdır.

Radyasyon Onkolojisi Nedir?

Radyasyon onkolojisi, iyonizan radyasyon kullanılarak yapılan her türlü radyasyonla tedavi işleminin, kanser hücreleri ve tümörler üzerindeki etkilerini inceleyen ve bu alanda araştırma yapan birimdir. Tedavi sürecinde, dalgalar veya parçacıklar tarafından taşınan ve radyasyon denilen özel bir enerji türü kullanılır. Bu nedenle radyasyonun, hastalıklı organa yönlendirilmesi için özel cihazlara gereksinim duyulur. Bu şekilde, yüksek doz seviyelerindeki radyasyon enerjisinin tedavi etme amacıyla kullanımına "Işın Tedavisi" ya da "Radyoterapi" adı verilir.

Radyoterapi sürecinde verilen yüksek dozdaki radyasyonun, kanser hücrelerini yok etme ya da bölünerek çoğalmalarını engelleme özelliği bulunmaktadır. Radyoterapi, hızla bölünen ve çoğalabilen kanser hücreleri üzerinde, normal hücrelere oranla çok daha fazla etkilidir. Öte yandan bu yöntem ile yapılan tedavilerde sağlıklı hücrelerin toparlanarak eski hallerine dönmeleri çok daha hızlı olmaktadır. Bu nedenle radyoterapi tedavisine yönelik "planlama" aşamasında, normal hücrelerin en az radyasyona maruz kalması için gerekli ayrıntılar ve çizimler oluşturulur ve tedavi hedefe yönelik uygulanır.

Radyoterapi tedavileri, kanserin türüne göre tek tedavi olarak da kullanılabilir. Operasyon öncesinde, sonrasında ya da kemoterapiye eşlik eder şekilde uygulamalar hastanın durumuna göre yapılmaktadır. Tek başına yapılması ya da diğer tedaviler ile birleştirilmesine göre farklı isimler ile adlandırılır. Bunun yanında kanser tedavilerinde sıklıkla "adjuvan radyoterapi" terimi duyulmaktadır. Kısaca tabiri ile koruyucu amaçla uygulanan tedavilerdir. Önceki yapılan cerrahi tedavilerden sonra, elde edilen bilgilere göre nüksetme olasılığı yüksek ise hastaya koruyucu tedavi olarak radyoterapi yapılır ve bu da adjuvan radyoterapi adı altında toplanmaktadır.

Radyoterapi sürecini yöneten kişi, radyasyon ile hastalıkların tedavisi alanında uzman bir hekim olmaktadır. Radyasyon onkolojisi uzmanı, hastanın ihtiyacı olan tedavi türünü belirler, uygulanacak sürecin planını yapar. Radyasyon onkolojisi uzmanı; tedavi süresince dozimetrist, radyasyon fizikçisi, radyoterapi hemşiresi, radyoterapi teknisyenin bulunduğu özel bir ekip ile birlikte çalışmaktadır.

Radyoterapi tedavileri, içten (internal) ve dıştan (external) olmak üzere iki şekilde uygulanır. Bazı tedavilerde iki şekil de birlikte uygulanabilmektedir.

İçten (internal) uygulanan radyasyon tedavisinde, radyoaktif madde, kaynak ince tel ya da özel tüpler kullanılır. Bu maddeler direkt tümör içerisinde ya da vücutta uygun bir boşluğa yerleştirilir. Bazı durumlarda operasyon sonrası kalan boşluğa da yerleştirme yapılabilmektedir.
Dıştan (external) radyoterapi çoğu hastaya uygulanan tedavi türüdür. Genellikle poliklinik ya da tedavi merkezlerinde, uygun radyoterapi cihaz(lar)ı kullanılarak, radyasyonun hastalıklı dokuya yönlendirilmesi ile gerçekleştirilir. Dıştan yapılan tedavileri önceki yıllarda lineer akseleratör ya da kobalt-60 denilen cihazlar ile gerçekleştirilmekteydi. Ancak bu cihazlar iki boyutlu tedaviler esnasında hedefe yeterli dozu verebilmek açısından yetersiz oldukları için normal doku hasarı ve yan etkiler de fazla oluşmaktaydı. Fakat günümüzde radyoterapi cihazları üzerindeki teknolojik gelişmelere balı olarak yoğunluk ayarlı radyoterapi (IMRT), sterotaktik radyoterapi ve üç boyutlu konformal radyoterapi gibi hedef bölgeye maksimum doz uygulayabilen cihazlar kullanılmaktadır. Böylece hastalıklı dokunun çevresindeki normal doku minimum ölçüde etkilenmektedir. Radyoterapi tedavisine karar verildiğinde, uzman doktor hangi cihazın hasta için uygun olacağına da karar vermektedir.