Hastaneler ve diğer sağlık kuruluşları bünyesinde,rutin sağlık kontrollerinin yapılması, olası hastalıkların önlenmesi, hastalık riski taşıyan kişilerin tespit edilmesi gibi amaçlarla vücudun tamamı üzerinde sağlık muayenesi yapan birimine Check-up adı verilmektedir.
Check-up, sadece önleyici amaçlı hizmet vermemekte olup hastalıkların üç evresinde de görev almaktadır. Bu görevler şu şekilde sıralanmaktadır:
- Olası hastalıkların önlenmesi amacıyla kişinin genel sağlık durumunun kontrol edilmesi
- Hastalıkların risk faktörlerinin tanımlanması (Bu sayede ciddi hastalıkların ortaya çıkma riski düşürülmektedir.)
- Hastalıkların teşhis edildikten sonra kontrol altına alınması (Hastalığın tekrar nüksetmemesi için yapılmaktadır.)
Check-up birimi her yaştan danışana ve hastaya hizmet vermektedir. Check-up taramaları, yaşamın her döneminde belli aralıklarla uygulanmaktadır.
Check-up Birimi Hangi Hastalıklara Bakar?
Check-up birimi, yukarıda da belirtildiği üzere hastalıkların erken teşhis edilmesinde önemli rol oynamaktadır. Özellikle koroner kalp hastalıkları ve kanser (meme kanseri, rahim ve rahim ağzı kanseri, yumurtalık kanseri, prostat kanseri, akciğer kanseri, kolon kanseri, pankreas kanseri) gibi riskli hastalıkların erken teşhisinde Check-up birimi önemli bir görev üstlenmektedir. Bu birime sadece sağlıklı kişiler değil teşhisi konmuş hastalar da başvurmaktadır.
Check-up biriminde yapılan taramalar kapsamına göre sınıflandırılmaktadır ancak genel olarak bütün Check-up yöntemlerinde şu testler yapılmaktadır: kan testi, tam idrar testi, akciğer grafisi, kolestrol ve lipid seviyeleri, troid fonksiyon testi, sedimentasyon (iltihapları tespit etmek amacıyla uygulanır), hepatit (sarılık) testi, tüm batın ultrasanografi, elektrokardiyografi ve dışkı testi. Ancak kapsamlı Check-up taramalarında beyin, üreme, göz, kalp gibi organların fonksiyonları da analiz edilmektedir. Özellikle ileri yaşlarda göz Check-up’ın yapılması önem arz etmektedir.
Check-up biriminin görev kapsamında yer alan hastalıklar şu şekildedir:
- Metabolizmaya bağlı ortaya çıkan hastalıklar
- Kalp- damar hastalıkları
- Böbrek hastalıkları
- Beyin- damar hastalıkları
- Sinir hastalıkları
- Troid bezi hastalıkları
- Kansızlık ve vitamin eksikliği gibi bazı kan hastalıkları
- Kolesterol
- Diyabet (şeker hastalığı)
- Kalp ve kapak hastalıkları
- Nefes darlığı
- Romatizma
- Hepatit virüsüne bağlı olarak ortaya çıkan karaciğer hastalıkları
- Kanser (Akciğer, kalın bağırsak, karaciğer, pankreas, mesane, prostat, meme, rahim ve rahim ağzı kanserleri)
- Kemik erimesi
- Karaciğer hastalıkları
- Dalak hastalıkları
- Safra kesesi hastalıkları
- Pankreas hastalıkları
- Kemik hastalıkları
- Göz hastalıkları
Yukarıda belirtilen bu hastalıkların erken teşhis edilmesinde Check-up birimi hizmet vermektedir.Ancak kronik tanı almış hastaların takibinde(hipertansiyon,diabet,guatr,insülin direnci,tıkayıcı damar hastalıkları vb.) ve bu hastaların yeni risk faktörlerinin araştırılmasındada check-up polikliniği aktif rol oynamaktadır.
