Cevizlerin tarihi, bir zamanlar kraliyet ailesi için yetiştirildiği antik Pers'e kadar uzanır. Cevizler, ceviz ağacının meyvesi olan buruşuk, küre benzeri bir yemiştir. Açıldığında cevizin ortaya çıktığı sert bir kabukta büyürler. Cevizler, doymuş yağlardan daha sağlıklı olan çok sayıda çoklu doymamış yağ asidi içerir. Ayrıca cevizler, kan lipitleri üzerinde olumlu etkilere sahip olmasının yanı sıra kan damarlarını sağlıklı tutan anti-inflamatuar etkilere sahip olabilecek alfa-linolenik ve linoleik asitlere sahiptir. Cevizler, kalp hastalığı ve kanser riskini azaltabilir, beyin fonksiyonlarını iyileştirebilir ve alzheimer hastalığının ilerlemesini yavaşlatabilir. Ayrıca ceviz ağacı; kalın gövdesi sayesinde mobilyacılıkta kullanılır.
Yerli ceviz çeşitleri
Ceviz barındırdığı folik asit, E vitamini, demir, fosfor, magnezyum, potasyum, çinko ve omega- 3 yağ asidi bakımından oldukça zengindir. Türkiye'de sıklıkla Ege, Güneydoğu Anadolu ve Karadeniz Bölgesinde yetiştirilir.
Türkiye’deki yerli ceviz türleri şunlardır:
Bilecik
Kaman
Kaplan
KSÜ
Maraş
Sütyemez
Şebinkarahisar
Şen
Tokat
Yalova
Yavuz
Cevizin faydaları nelerdir?
Ceviz kalorisi yüksek olmasına rağmen, aynı zamanda çok çeşitli sağlık yararları sağlayan son derece besleyici bir meyvedir.
Cevizin faydalarından bazıları şunlardır:
Kalp sağlığı
Cevizler, iltihabı azaltmak için önemli olan bir omega-3 yağ asidi olan alfa-linolenik asit (ALA) açısından harika bir kaynaktır. Ceviz, omega-3 yağ asitleri açısından önemli ölçüde yüksek olan tek kuruyemiştir. Anti-inflamatuar bileşikleri kalp hastalığı riskini azaltabilir.
Beyin sağlığını iyileştirir
Cevizde bulunan antioksidanlar ve anti-inflamatuar polifenollerin (bileşikler) beyin fonksiyonlarını iyileştirebileceği ve yaşlanmayla birlikte ortaya çıkan zihinsel gerilemeyi yavaşlatabileceği çalışmalarla gösterilmiştir.
Bağırsak sağlığı
Bağırsaklardaki bakteriler ve mikroplar da sağlık için önemlidir. Araştırmalar cevizlerin bağırsak sağlığını iyileştirebileceğini göstermektedir. Klinik bir deneyde, her gün ceviz yiyen yetişkinlerin daha sağlıklı bağırsak bakterileri olduğu görülmüştür.
Kanser önleme
Bağırsaklarda bulunan mikroplar cevizde bulunan bileşikleri alır ve ürolitin bileşikleri üretir. Bu ürolitinler belirli kanserler için riski düşürmeye yardımcı olabilir.
Stresi azaltabilir ve ruh sağlığını iyileştirebilir
Ceviz, melatonin, folat, E vitamini ve polifenoller gibi nörodestekleyici bileşikler açısından zengindir. Bu bileşikler, stres ve depresyona iyi gelebilir, daha uzun süre uyumaya yardımcı olabilir ve genel ruh sağlığını iyileştirebilir.
Kan şekerini kontrol altında tutmaya yardımcı
Cevizdeki protein, lif ve sağlıklı yağların birleşimi kan şekeri seviyelerini dengelemeye yardımcı olabilir.
Erkek üreme sağlığını destekleyebilir
Hem hayvan hem de insan çalışmaları, cevizlerin günlük olarak tüketilmesinin sperm kalitesini artırabileceğini ve doğurganlığı artırabileceğini göstermektedir.
Günde kaç tane ceviz yemeli?
Ceviz tüketiminin etkisine dair 2021 tarihli bir makale, günlük 30-60 gram ceviz tüketmenin kalp sağlığı için faydalı olduğunu bildirmiştir. 30-60 gram, 1/4-1/2 su bardağı cevizle eş değerdir.
Her gün ceviz yemenin faydaları nelerdir?
Günlük olarak ceviz tüketmek, gıda hassasiyetiniz, tahammülsüzlüğünüz veya alerjiniz olmadığı sürece faydalıdır. Ancak birçok besinde olduğu gibi aşırıya kaçmamak çok önemlidir. Düzenli olarak ceviz tüketmek, kalp hastalığı riskini, iltihabı azaltabilir ve beyin sağlığını destekler.
Ceviz ne zaman yenirse faydalı olur?
Yaz aylarında ceviz yemek için en iyi zaman zamandır. Sindirilebilirliğini ve besin emilimini artırmak için cevizleri gece boyunca suda bekletip sabah aç karnına yiyebilirsiniz.
Fazla ceviz yemenin zararları
Cevizlerin aşırı tüketimi ishal, şişkinlik, mide ağrısı veya böbrek taşlarına neden olabilir. İçerdikleri fitik asit nedeniyle, çok fazla ceviz tüketmek demir, kalsiyum ve çinkonun emilimini de engelleyebilir. Yüksek yağ oranı nedeniyle aşırı tüketim kilo alımına neden olabilir. Ceviz alerjileri ise cilt döküntüleri, sindirim sorunları veya öksürük ve hırıltı gibi solunum semptomları olarak ortaya çıkabilir.
