Kist Hidatik Tanısında Hangi Yöntemler Uygulanır?
Medicana International Ankara Hastanesi Genel Cerrahi bölümünden Doç. Dr. Muharrem Öztaş "Kist Hidatik Tanısında Hangi Yöntemler Uygulanır?" sorusunu sizler için yanıtlıyor:
Kist hidatik tanısı ve belirtileri nedir?
Kist hidatik, halk arasında "köpek kisti" olarak bilinen, Echinococcus granulosus adlı parazitin neden olduğu bir enfeksiyondur. Bu parazit, özellikle karaciğer ve akciğer gibi organlarda kistler oluşturarak zamanla büyüyebilir. Tanısı genellikle radyolojik görüntüleme yöntemleriyle konulur.
Kist hidatik tanı ve semptomları nelerdir?
Kist hidatik, bazı hastalarda herhangi bir semptom (şikayet) olmaksızın, başka nedenlerle yapılan görüntülemelerde (örneğin check-up sırasında) tesadüfen tespit edilebilir. Ancak bazı hastalar, kistin neden olduğu şikayetlerle doktora başvurur.
- Radyolojik Görüntüleme: Bu şikayetler üzerine yapılan ultrasonografi (USG) veya bilgisayarlı tomografi (BT) ile hastalık teşhis edilebilir. Görüntüleme, kistin boyutu, yeri ve yapısı hakkında detaylı bilgi verir.
- En Sık Şikayet: Kist hidatiğin en sık görülen şikayeti karın ağrısıdır, özellikle kist karaciğerde yerleştiyse.
Ultrasonografik değerlendirme sonucunda kistin canlı olduğu düşünülüyorsa mutlaka tedavi edilmesi gerekmektedir. Canlı kist, parazitin aktif olduğu ve hastalığın ilerleyebileceği anlamına gelir.
Kist hidatik olası komplikasyonları nedir?
Kist hidatik hastalığında, kiste bağlı birtakım ciddi komplikasyonlar gelişebilir. Bu komplikasyonlar, kistin büyüdükçe veya yırtıldıkça çevresindeki organlara baskı yapması veya içeriğinin yayılması sonucu ortaya çıkar:
- Kistin Safra Yollarına Açılması: En sık karşılaşılan komplikasyondur. Bu durum, karın ağrısı, sarılık ve enfeksiyonlara yol açabilir.
- Kistin Karın İçerisine Serbest Rüptürü (Yırtılması): Kistin patlayarak içeriğinin karın boşluğuna yayılması, şiddetli alerjik reaksiyonlara veya peritonit (karın zarı iltihabı) gibi ciddi enfeksiyonlara neden olabilir.
- Göğüs Boşluğuna Serbest Rüptürü: Kistin akciğerde yer alması durumunda göğüs boşluğuna yırtılması, solunum problemlerine ve enfeksiyonlara yol açabilir.
- Kistin Enfekte Olması: Kistin içindeki sıvının bakterilerle enfekte olması, apse oluşumuna ve sistemik enfeksiyon belirtilerine neden olabilir.
Kist hidatik tedavi yöntemleri nelerdir?
Kist hidatik tedavisinde, kistin özelliklerine ve hastanın durumuna göre çeşitli yöntemler uygulanabilir:
- Medikal Tedavi: Genellikle cerrahi veya girişimsel tedavilere destek olarak, işlem öncesi ve sonrası kullanılır. Tek başına medikal tedavinin kist hidatik tedavisinde çok yeri yoktur, çünkü paraziti tamamen ortadan kaldırmada genellikle yetersiz kalır.
- Cerrahi Dışı Girişimsel Radyolojik Tedaviler (PERKÜTAN TEDAVİLER): Perkütan girişimsel tedaviler, kistin yerleşimine ve iç yapısına göre çoğunlukla sorunu çözebilmektedir. Bu işlemler, ultrason veya BT eşliğinde ciltten kiste girilerek kistin içeriğinin boşaltılması (aspirasyon), paraziti öldürücü madde enjeksiyonu ve tekrar aspirasyon (PAIR yöntemi) gibi teknikleri içerir.
- Cerrahi Tedavi: Kistin boyutu, yeri, komplikasyonları veya diğer tedavi yöntemlerine yanıt vermemesi gibi durumlarda cerrahi tedavi (ameliyat) gerekli olabilir. Cerrahi, kistin tamamen çıkarılmasını veya içeriğinin boşaltılıp kapsülün tedavi edilmesini içerebilir. Bu işlemler, kistin içeriğinin basitçe boşaltılmasından, daha karmaşık karaciğer rezeksiyonlarına kadar geniş bir yelpazede yapılabilir.
