Doğal bir antibiyotik olduğu herkes tarafından bilinen sarımsak (Allium sativum), zambakgiller familyasına aittir ve keskin bir aromaya sahiptir. Sarımsak sağlık açısından çok faydalı bir bitkidir. Yüzyıllardır kullanılmakta olan sarımsak, hem tıbbi anlamda hem de beslenmede kullanılır. Çiğ olarak tüketildiğinde allicin maddesi etkili bir hale gelir. Bu sayede vücudun çeşitli hastalıklara karşı direnci artar. Taze, kurutulmuş ya da toz halinde tüketilebilen sarımsak, bağışıklığı güçlendirmeden, kan basıncını, kan şekerini ve kolesterolü düşürmeye kadar birçok sağlık yararı ile bilinir.
Sarımsak, antik çağlardan beri tüketilen polifenolik ve kükürt bakımından oldukça zengin bir baharat çeşididir. Sarımsak sadece yemeklere aroma vermekle kalmaz aynı zamanda çeşitli hastalıkların önlenmesindeki potansiyelleri sebebiyle tüketilirler.
Sarımsağın bilinen faydaları şöyle sıralanabilir;
Bağırsak sağlığına katkı sağlar, gaz ve şişkinliğin önüne geçmeye yardımcı olur. Ayrıca bağırsaktaki kötü bakterileri yok edip iyi bakterileri destekler.
Sarımsak; antibakteriyel, antiseptik antifungal ve antiviral içeriği ile bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olur. Vücudun virüslere ve diğer mikroorganizmalara karşı direnmesine katkıda bulunur.
Kan akışkanlığını sağlayan sarımsak, damarları genişlettiği ve gevşettiği için yüksek tansiyonun kontrol altına alınmasına fayda sağlar.
Sarımsağın antibakteriyel ve antioksidan özellikleri, sivilceye neden olan bakterileri öldürerek cilt sağlığına katkıda bulunur.
Sarımsak; bakteri, virüs, mantar ve hatta parazitlerle savaşma yeteneğiyle bilinen güçlü bir baharattır. Çeşitli bakterilere karşı sarımsak oldukça etkilidir.
Damar tıkanıklığı ve sertliğine karşı yararlıdır. Düzenli sarımsak tüketimi kan pıhtılaşması olasılığının azaltılmasına da etkilidir.
Sarımsak, kanserden korunmada tüketilmesi gereken en önemli besinlerin başında gelir. İçerdiği kükürt bileşikleri kanser hücrelerinin büyümesini durdurabilir. Bu sayede apoptoz yolu ile hücre ölümleri devreye girebilir.
Yüksek tansiyon, kalp krizi ve felç gibi kalp sağlığının risk faktörü olan kan basıncını düzenleme ve kontrol etmede etkili olan sarımsak, kanın akışkanlığını sağlar.
Vücuttan toksinlerin atılma sürecinin hızlanması için düzenli olarak sarımsak tüketmekte fayda vardır.
100 gram çiğ sarımsağın besin değerleri şöyle sıralanabilir;
Şifa kaynağı olan sarımsak, aşırı tüketildiğinde ya da hassas bünyeye sahip kişilerde şu yan etkilere neden olabilir;
Sarımsak, besin açısından çok zengin bir baharattır. Beslenme açısından sarımsağın, özellikle allisin olmak üzere kükürt bileşikleri içermesi sağlık açısından çok ciddi faydalar sağlar. Sarımsak genellikle taze, kurutulmuş ya da toz halinde tüketilir. Ancak, çiğ sarımsak içerdiği allisin sayesinde, bağışıklık sistemini güçlendirmek ve kalp sağlığını desteklemek gibi birçok sağlık yararları sunar. Çiğ sarımsak tüketimi, bu baharattan daha iyi faydalanmak için önerilen bir yöntemdir. Çiğ sarımsak yemek tamamen güvenlidir ve farklı şekillerde tüketilebilir. Sarımsağı pişirmek allisin içeriğini azaltsa da yine de yemeklerde pişirerek kullanmak besin değerlerinden faydalanmanızı sağlayabilir.
Sarımsak antibiyotik etkisi yaratan bir bitki çeşididir ve antibiyotikler genellikle bakteriyel enfeksiyonlarla mücadele etmekte kullanılırlar. Bir diş sarımsakta ortalama 5 ila 9 mg arasında allicin bulunmaktadır. Bu da sarımsağın antibiyotik etkisi olduğunu ortaya koyabilir. Öte yandan, sarımsağın antibiyotik etkisi, sentetik antibiyotiklere oranla daha az olsa da, düzenli olarak sarımsak tüketimi bağışıklık sistemini güçlendir. Bu sayede vücudu enfeksiyonlara karşı koruyabilir. Yapılan araştırmalar sarımsağın birçok bakteri, mantar ve virüs üzerinde etkili olduğunu göstermiştir.
Sarımsak aşırı tüketildiğinde tansiyon problemlerine sebep olabilir. Tansiyonu düşük olan bireylerde baş dönmesi, halsizlik tetiklenebilir. Ayrıca mide problemleri yaşayan hastalar için riskli bir bitkidir. Bununla birlikte sarımsağa karşı nadir de olsa alerji gelişebilir. Bu durumda ciltte kaşıntı, döküntü, nefes darlığı, burun akıntısı gibi semptomlar ortaya çıkabilir. Sarımsak oldukça sağlıklı olmasının yanı sıra hassasiyeti olanlar dikkatli kullanılmalıdır. Özellikle mide rahatsızlığı, düşük tansiyon veya kan sulandırıcı ilaç kullanımı durumunda doktor önerisi doğrultusunda tüketilmesi önerilir.
Sarımsak tüketimi; soğuk algınlığı semptomlarını azaltma, kolesterol ve kan basıncını yönetme, kalp sağlığına destek olma ve kanserden koruma bakımından faydalıdır. Bu sebeple her gün 1 sarımsak yutmak sarımsağın sağlık yararlarından etkin bir şekilde yararlanmaya yardımcı olur. Ancak, faydalarını üst seviyeye taşımak için ezip 5–10 dakika beklettikten sonra tüketmek daha doğru bir yöntemdir. Çünkü sarımsak ezildiğinde içindeki allicin maddesi doğrudan açığa çıkar. Düzenli tüketilen sarımsak ayrıca, sindirim sistemini desteklemeye, kolesterol seviyelerini düzenlemeye ve vücutta detoks etkisi yaratmaya katkıda bulunabilir.
Dünyanın hemen hemen her yerinde yetiştirilen sarımsak, soğuk algınlığı ve grip virüsünü önlemeye yardımcı olurken aynı zamanda bağışıklık sistemini güçlendirir. Özellikle kış aylarında çorbalarda ve diğer pek çok yemekte sarımsağa daha çok rastlamak mümkündür. Enfeksiyonlara kalkan oluşturan sarımsak günde 1-2 diş tüketilebilir. Herhangi bir hastalığınız varsa ya da devamlı olarak ilaç kullanıyorsanız hekim önerisi ile sarımsak tüketmeniz tavsiye edilir.
Bağışıklık sistemini güçlendirmek sarımsağın en önemli avantajlarından biridir. Sarımsak düzenli olarak tüketildiğinde tansiyonu dengeleyerek kalp krizi riskini azaltır. Kolesterole de faydası olan sarımsak, damar tıkanıklığının önüne geçebilir. Ayrıca sarımsak antibiyotik etkisi ile solunum yollarına faydalıdır. Diğer bir önemli etkisi ise karaciğerden toksinlerin atılmasını sağlamaktır. Sindirim sistemine destek olan sarımsak, gaz ve hazımsızlığa da iyi gelir. Sarımsak antioksidan içeriği ile beyni serbest radikallerden koruyarak alzheimer ve unutkanlık gibi demans hastalıklarına karşı koruma sağlar.