Baş ağrısı bölgeleri ve sebepleri neler? Hangi baş ağrıları tehlikeli?

Baş ağrısı, değişen sıklıkta ortaya çıkan ve farklı düzeylerde engelliliğe yol açan kronik bir hastalıktır. Sinyallerin beyin, kan damarları ve çevre sinirlerle etkileşime girmesiyle ortaya çıkar. Bu etkileşimler, başın farklı bölgelerine yayılabilen veya lokalize olabilen ağrıya yol açabilir. Baş ağrısı 2 kategoriye ayrılabilir: birincil ve ikincil. Birincil baş ağrısı örnekleri arasında küme ve gerilim baş ağrıları bulunur. İkincil baş ağrıları, enfeksiyon, yaralanma veya tümör gibi altta yatan bir rahatsızlık tarafından tetiklenir ve ana hastalığın bir yan etkisidir.

Çoğu baş ağrısı ciddi bir hastalığın sonucu değildir, ancak bazıları acil bakım gerektiren hayati tehlike arz eden bir durumdan kaynaklanabilir.

Baş ağrısı bölgeleri ve sebepleri neler?

Baş ağrısı, başın herhangi bir bölgesinde hissedilen ağrıdır. Baş ağrısı keskin bir ağrı, zonklayıcı bir his veya donuk bir ağrı olarak ortaya çıkabilir. Baş ağrıları kademeli veya aniden gelişebilir ve bir saatten kısa bir süreden birkaç güne kadar sürebilir. Kişinin baş veya boynundaki ağrı reseptörlerini uyaran her şey baş ağrısına neden olabilir. Kafa derisi, boynun üst kısmı, yüz ve başın iç kısmı dahil olmak üzere başın herhangi bir yerinde gelişebilir.

Baş ağrısı nedenleri:

• Stres
• Kas gerginliği
• Diş veya çene sorunları
• Enfeksiyonlar
• Diyet
• Göz sorunları
• Hormonal etkiler
• İlaçlar
• Kulak, burun veya boğaz rahatsızlıkları
• Sinir sistemi bozuklukları
• Baş, boyun veya omurgada yaralanma
• Yüksek tansiyon
• Kötü duruş (sırt ve boyun kaslarına gereksiz yük bindirir)
• Alkol veya uyuşturucu kullanımı
• Aşırı sıcak veya soğuk
• Dehidratasyon (kan basıncını etkiler)
• Gürültü (Özellikle yüksek sesler)
• Temporal arterit (şakaktaki atardamarın iltihabı, yaşlı insanlarda daha sık görülür)
• Artrit
• Menenjit

Hangi baş ağrıları tehlikeli?

Baş ağrılarının yüzde 10'u acil değerlendirme gerektiren ciddi bir rahatsızlığın belirtisi olabilir. Hemen hemen tüm baş ağrısı türleri aynı ağrı reseptörlerini harekete geçirir. Bu durum, baş ağrısının ciddi bir rahatsızlığın belirtisi olup olmadığını anlamayı zorlaştırabilir.

En ciddi nedenleri:

Hemorajik (kanama) inme

Hemorajik inme, beyninizdeki bir kan damarının yırtılıp kanamasıyla meydana gelir. 

Geçici iskemik atak (GİA)

Mini inme olarak da adlandırılan GİA semptomları daha az şiddetlidir ve normal bir inme kadar uzun sürmez.

Anevrizma

Beyindeki kan damarının şişmesi veya balonlaşması.

Menenjit

Beynin koruyucu zarında şişmeye neden olan bakteriyel veya viral bir enfeksiyondur.

Beyin tümörü

"Birincil" beyin tümörü beyinde başlar ve kanserli veya kansersiz olabilir.

Baş ağrısının tehlikeli olabileceğinin ve acil değerlendirme gerektirebileceğinin işaretleri:

• Aniden ortaya çıkar (beş dakikadan az sürer, maksimum ağrıya kadar)
• Yaşanılan en kötü baş ağrısıdır
• Kan sulandırıcı ilaç kullanmak
• Diyabet veya HIV gibi bağışıklık sistemiyle ilgili sorunların varlığı veya steroid veya kemoterapi görmek
• Kolda veya bacakta uyuşma veya güçsüzlük, konuşma bozukluğu, nöbetler veya diğer nörolojik semptomların varlığı
• Başın arkasında ağrı veya ağrının boyuna doğru yayılması
• 50 yaşın üstünde olmak

Streste başın hangi bölgesi ağrır?

Gerilim tipi baş ağrıları çok yaygındır ve birçok kişide görülür. Stres ve kas gerginliği bu tür baş ağrılarında sıklıkla görülen faktörlerdir. Gerilim tipi baş ağrıları genellikle mide bulantısı, kusma veya ışığa karşı hassasiyete neden olmaz. Zonklayıcı bir ağrı yerine sürekli bir ağrıya neden olurlar.

Yaygın belirtileri:

• Başının her iki tarafında, yüzde veya boyunda ağrı
• Etkilenen bölge hassas hissedilebilir ve dokunulduğunda baş daha fazla ağrıyabilir
• Ağrı donuktur veya başın etrafında bir bant veya mengene varmış gibi hissedilir
• Ağrı genellikle hafif ila orta şiddettedir, ancak şiddetli değildir

Psikolojik baş ağrısı nasıl olur?

“Psikolojik baş ağrısı” genellikle stres tipi baş ağrısı veya anksiyete kaynaklı baş ağrısı olarak da adlandırılır. Duygusal ve psikolojik etkenlerin tetiklediği baş ağrılarıdır. Stres, kaygı, depresyon, uyku bozukluğu, çok aşırı düşünme veya zihinsel yorgunluk, masa başı çalışma, uzun süre ekrana bakmak, omuzlarda duruş bozukluğu ve duygusal bakı tetikleyiciler arasındadır.

Tipik özellikleri:

• Kafanın etrafında sıkı bir bant varmış gibi his
• Alın ve şakaklarda baskı
• Ense ve omuzlarda gerginlik ve sertlik
• Genelde künt ancak zonklayıcı olmayan ağrı
• Yavaş yavaş artar
• Stres, kaygı, üzüntü, yorgunlukla kötüleşir
• Uyku bozukluğu veya yoğun düşünme dönemlerinde artabilir
• Hafif yürüyüşle genelde şiddetlenmez

Tansiyonda başın hangi bölgesi ağrır?

Tansiyon yükseldiğinde (hipertansiyon), baş ağrısı genellikle, ense kökü ve başın arka tarafı (oksipital bölge) tarafında hissedilir. Sabahları daha belirgindir ve stres, tuzlu yemek, uykusuzluk gibi durumlarda artabilir.

Enseden gelen baş ağrısı neden olur?

Enseden gelen baş ağrısı oldukça yaygındır ve birçok farklı nedenle ortaya çıkabilir.

Yaygın nedenler:

• Boyun kaslarının gerilmesi (kas spazmı)
• Gerilim tipi baş ağrısı
• Boyun düzleşmesi, fıtık (servikal disk hernisi) ve boyun kireçlenmesi gibi servikal problemler
• Yüksek tansiyon
• Migren
• Sinir sıkışmaları

Gerilim tipi baş ağrısı neden olur?

Gerilim tipi baş ağrısı, en yaygın baş ağrısı türüdür. Baş, kafa derisi veya boyunda ağrı veya rahatsızlık hissi verir ve genellikle bu bölgelerdeki kas gerginliğiyle ilişkilidir. Gerilim tipi baş ağrıları, boyun ve kafa derisi kasları gerginleştiğinde veya kasıldığında ortaya çıkar. Kas kasılmaları stres, depresyon, baş yaralanması veya anksiyeteye tepki olarak ortaya çıkabilir.

Diğer nedenleri:

• Fiziksel veya duygusal stres
• Alkol kullanımı
• Kafein (çok fazla veya yoksunluk)
• Soğuk algınlığı, grip veya sinüs enfeksiyonu
• Çene sıkma veya diş gıcırdatma gibi diş sorunları
• Göz yorgunluğu
• Aşırı sigara içmek
• Yorgunluk veya aşırı efor

Sinirsel baş ağrısı belirtileri neler?

Sinirsel baş ağrısı, stres, kaygı (anksiyete), duygusal gerginlik veya sinir sistemi hassasiyeti nedeniyle ortaya çıkan baş ağrılarını tanımlamak için kullanılır. Tıpta gerilim tipi baş ağrıları bu ağrı türünün en yakın karşılığıdır.

Sinirsel baş ağrısının yaygın belirtileri:

• Donuk, basınç benzeri (zonklayıcı değil)
• Başın üzerinde veya etrafında sıkı bir bant veya mengene tarafından sıkılıyormuş hissi
• Sadece bir noktada veya bir tarafta değil başın her tarafında hissetmek
• Kafanın üstünde (saçlı deride), şakaklarda veya ensede ve omuzlarda daha kötü bir ağrı

Bu belirtiler yavaş yavaş ortaya çıkabilir. Yaklaşık 30 dakika sürebilir, ancak bazen bir haftaya kadar sürebilir. Stres, yorgunluk, gürültü veya parlama gibi faktörlerle tetiklenebilir veya kötüleşebilir.