Antikor testi, kandan örnek alınarak kanda antikor varlığının belirlendiği testin adıdır. Hangi hastalık için araştırma yapılıyorsa, o hastalığa karşı üretilen antikor test edilir. Örneğin bir kişinin COVID-19 hastalığı geçirip geçirmediği, yapılan antikor testiyle anlaşılabilir. Kişinin kanında COVID-19 hastalığına karşı antikor bulunursa, yani test pozitif çıkarsa, bu kişi hastalığı geçirmiş ya da geçiriyor denilebilir.
Antikor Testi Nedir?
Dr. Murat Sarıtemur, ‘’ Antikor testi, kişinin bir hastalığı geçirip geçirmediğini anlamak amacıyla, kan örneği alınarak yapılır. Kişinin hastalığa karşı ürettiği antikorların kanda olup olmadığı test edilir. Antikor testi aynı zamanda seroloji testi olarak da adlandırılır. Antikor testi, enfeksiyona neden olan bakteriyi ya da virüsü test etmez. Antikor testiyle vücudun bakteriye ya da virüse karşı oluşturduğu bağışıklık test edilir. Her hastalığın antikor testi farklıdır. Örneğin, vücudun COVID-19'a karşı oluşturduğu antikorlar ile gribe karşı oluşturduğu antikorlar birbirinden farklıdır. Bu nedenle her hastalık için o hastalığa özel antikor testi yapılır. Hastalığın erken evresinde ortaya çıkan antikorlarla, ileri evrede oluşan antikorlar farklıdır. Antikor testi, sadece hastalığın o sırada geçirilmekte olduğunu belirlemek için yapılabildiği gibi, daha önce geçirilmiş bir enfeksiyonu belirlemek amacıyla da kullanılabilir.
Antikor Testi Neden Yapılır?
Antikor testinin başlıca yapılma nedeni, kişinin bir enfeksiyonu geçirip geçirmediğini belirlemektir diye ifade eden Doç. Dr. Murat Sarıtemur şu konulara dikkat çekti: ‘’ Özellikle kişinin hastalık belirtisi vermediği durumlarda kandan alınan örnekle, hastalığın o sırada geçirilip geçirilmediği belirlenebilir. Yine aynı şekilde, kanda rastlanan antikorlarla kişinin semptomsuz geçirdiği hastalık tespit edilebilir. Örneğin, COVID-19 pandemisi sürecinde belirti göstermeyen, ancak kanında COVID-19'a karşı antikor bulunan kişilerin tespiti mümkündür. Böylece hastalık tanısının konulmasında fayda sağlanır. Kimi durumlarda antikorun yalnızca varlığı değil, miktarı da ölçülebilir. Antikor düzeyinin ölçüldüğü testlerde, vücudun bağışıklığının tam olarak gelişip gelişmediği anlaşılabilir. Ancak antikor testleri, genellikle yalnızca hastalığın varlığının tespit edilmesi amacıyla kullanılır. Antikor testi, gerekli görülen her durumda yapılabilir. Vücudun hastalığa karşı bir antikor oluşturması yaklaşık 4 hafta sürebilir. Bu nedenle bazı durumlarda negatif çıkan antikor testinin bir süre sonra tekrar edilmesi gerekebilir. Hastalığa karşı ilk aşamada üretilen antikorlara immünoglobülin M (IgM) denir. Hastalık ilerledikçe immünoglobülin G (IgG) antikorları ortaya çıkar. Yalnızca hastalığın varlığını belirlenmek isteniyorsa IgM antikorları ölçülür. Hastalığın daha önceden geçirilmiş olup olmadığını anlamak için ise, hem IgM hem de IgG antikorları test edilir.’’
Antikor Testi Sonucu Ne Anlama Gelir?
Dr. Öğr. Üyesi Murat Sarıtemur, ‘’ Antikor testinin iki sonucu olabilir; negatif ya da pozitif. Hastalık geçirmemiş kişilerin antikor testi sonucu negatiftir. Negatif test sonucu, kişinin bu hastalığı geçirmediği anlamına gelir. Ancak hastalığın başlangıcında ve erken evrede testin negatif çıkma olasılığı vardır. Çünkü henüz vücutta antikorlar oluşmaya başlamamıştır. Bu nedenle hastalık seyri değerlendirilerek birkaç hafta sonra antikor testi tekrar edilebilir. Hastalığı geçirmiş ya da geçirmekte olan kişilerde ise antikor test sonucu pozitiftir. Pozitif test sonucu iki türlü değerlendirilebilir;
IgM pozitif ya da IgG pozitif
- IgM pozitif ancak IgG negatif ise enfeksiyon başlamış ancak henüz ilerlememiştir.
- IgM ve IgG pozitif ise hastalık geçirilmekte ve bağışıklık gelişmeye başlamıştır.
- IgM negatif ve IgG pozitif sonuçları ise, enfeksiyonun daha önceden geçirilmiş olduğu anlamına gelir. Her hastalık için IgM ve IgG ortaya çıkma süreleri ve kanda bulunma süreleri farklıdır. Örneğin COVID-19 hastalığında IgM ve IgG antikorları kanda hemen hemen aynı sürede ortaya çıkar. Yalnızca IgM varlığı ölçülmesi yeterli olabildiği gibi, IgG varlığı da kimi durumlarda değerlendirilebilir. Negatif sonuçlar normal olarak değerlendirilir. Antikor testi sonucu pozitif olduğunda diğer bulgu ve tanı yöntemleriyle birlikte uzman hekim tarafından hastalık tanısı konularak, uygun tedaviye başlanır.’’
