Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de Covid-19 salgın sürecinin; kalabalık ortamlara girmekten kaçınma ile başlayıp yüz yüze iletişimin kesintiye uğraması, stres ve kaygı düzeyindeki şiddetli artış ile yeni bir hayat düzenine geçildiğini söyleyen Medicana Kadıköy Hastanesi Klinik Psikoloğu Selin Küçük, korona virüsün yaratmış olduğu belirsizlik ile rutinlerimizin ve pek çok planmızın da sekteye uğradığını ekledi. Büyük Endişe Kaynağı: BelirsizlikGeleceğe dair yapılan plan ve programlarda aksamalar yaşandığı gibi bu planların ne zaman gerçekleşeceği konusundaki belirsizlik de devam ediyor. Bu sebeple, belirsizlik ile baş etmek adına yeni kararlar ve düzenlemeler yapılmalıdır. Güven, korku, mutluluk, mutsuzluk gibi zıt kavramlar arasında gidip gelen bir hayat ile mücadele etmek oldukça zordur. Ve bunlar kaygı yaratır. Şu dönemde yaşanılanların kaygı yaratması beklenen bir durum çünkü yarının ne getireceğini bilmiyoruz. Güncel gerçek verilerden haberdar olmak için çeşitli kaynaklardan haberlerle öğrenme ihtiyacımızı karşılıyoruz. Ve felaket senaryoları aklımıza getiriyoruz. Belkide geçmişte yaşadığımız travma yaratan olayları hatırlıyoruz. İşte kafadaki bu düşünceler yoğun kaygı ile birlikte depresyona sürüklüyor. 2014 yılında Batı Afrika’da yarasalardan geçtiği söylenen Ebola virüs salgını hakkında yapılan araştırmalar, sonrasında çok sayıda kişinin zihinsel ve psiko-sosyal problemler yaşadıklarını göstermiştir. Benzer şekilde, yüzyılın başında yaşanan İspanyol gribinden ölümlerin, fiziksel rahatsızlıkların ötesinde, vücutta hissedilen (somatoform) olarak adlandırılan, muayene sonucu mevcut rahatsızlığı izah edebilecek herhangi bir fiziksel nedene rastlanılmamış ağrı ve yorgunluk, semptomlarına rastlanmıştır.Corona Virüs Pozitif (+) Çıkan Bireylerin Duygu DurumlarıCoronaya yakalanan ve evinde yalnız başına yaşayan insanların çok daha kaygılı olduğu görülmüştür. Virüse yakalanan kişi ateş, enerji düşüklüğü, eklem ağrıları, baş ağrıları, ishal, mide bulantısı, öksürük gibi fizyolojik sorunlar yaşamaktadırlar. Bunlara, tek başına atlatacağı düşüncesi de eklenince hastalığın getirmiş olduğu semptomların yanına ‘’yalnızlık psikolojisi’’ de eklenebilir.Hasta olduğumuzda psikolojik olarak daha kaygılı ve hassas bir duygu durumu içinde oluruz. İnsan doğası gereği sosyal bir varlıktır. Karantina sürecinde; toplu halde yaşamanın getirmiş olduğu güven duygusundan uzaklaştığımız için varolan kaygı seviyemizde artış görülmektedir. Kendi hayatımızdan endişelenirken, 14 günlük süreyi tek başına bir odanın içersinde geçireceğiz düşüncesi psikolojik olarak bizi daha fazla sıkıntıya sokar.Corona pozitif olan kişi, hastalığın belirsizliği ile kafasında felaket senaryoları oluşturur. Ve kendisini güvende hissetmediği an sinirlenme, dürtüsel tepkiler, salgınla alakalı gerçekleri sanrılı düşüncelerine dahil etme davranışları gösterebilirler.Corona Virüsüne Yakalanan Kişiler ve Yakınları Nasıl Davranmalı?Corona pozitif olan kişiler odada tek başına kaldıklarında özlem duyguları, hastalığın semptomlarının getirmiş olduğu sağlık endişesi, gelecek ve ekonomik kaygıları… Bu düşünceler kişide depresyon ve anksiyete yaratabilir. Bu kişilerin yakınları daha empati kurarak yaklaşmalıdırlar. Kendilerini corona virüse yakalanan kişinin yerine koyup ‘’ben aynı durumda olsam bana nasıl davranılmasını isterdim’’ düşüncesi ile yaklaşmalıdırlar. Virüse yakalananlar bu durumun sadece kendisine olmadığını, hasta olup iyileşen ve günlük hayatına devam eden insanların oldukça çok olduğunu unutmamalıdır. Dürtüsel düşüncelerden uzak durup daha gerçekçi düşünce içine girmek, sürekli bedensel semptomları dinlemek yerine algı değiştirilmelidir. Bu süreçte psikolojik olarak kaygıdan ve stresten uzak durmaya çalışmak oldukça önemlidir.Bu kişilerin izolasyon halindeyken meditasyon yapmaları, yakınları ve sevdikleri kişilerle telefon ve görüntülü konuşmalar gerçekleştirmeleri, hobileri ile vakitlerini geçirmeleri kendilerini daha iyi hissettirecektir diyen Küçük, daha önce vakit eksikliğinden erteledikleri uğraşlara yönelmeleri daha kaliteli vakit geçirmesini sağlayacaktır. Bu süreçte psikolog desteği alınması ruhsal problemlerin konuşulması bireyin farkındalığını arttıracağının altını çizdi.
