ÇOCUKLAR SPORA BAŞLAMADAN ÖNCE UZMANA DANIŞMALI…
Çocukların gelişiminde sporun önemi, çocuklar spora başlamadan önce nelere dikkat etmeli? Sporun çocuklara katkısı…
Spor, büyüme çağındaki çocuklar için bedensel sağlık ve fiziksel gelişme açısından büyük önem taşıyor.
Sağlıklı büyümenin yolu spordan geçiyor
Çocukların sağlıklı bir gelişim göstermeleri için büyüme çağında spor yapmaları çok önemli. Çünkü spor yapmak, bir yandan çocukların bedensel gelişimine katkı sağlarken bir yandan da onların daha sosyal bir ortamın parçası olmalarına olanak sağlıyor. Ancak çocukları spora başlatmadan önce dikkat edilmesi gereken bazı noktalar var…
Günümüzün teknolojiye bağımlı ve hareketsiz yaşantısından ne yazık ki çocuklar da nasibini alıyor. Hareketsizlik ve spordan uzak bir yaşam, sağlıksız beslenmeyle birleştiğinde obezite, kalp ve damar hastalıkları, hipertansiyon, diyabet, osteoporoz gibi pek çok kronik hastalığın temelini oluşturuyor. Hareketsizlik, her geçen gün çocuklar için de bir yaşam tarzına dönüşüyor. Oysaki spor, büyüme çağındaki çocuklar için hem bedensel sağlık ve fiziksel gelişme yönünden, hem de iyi bir kişilik oluşması ve ruh sağlığı bakımından yararlı ve gereklidir.
Sporun çocuklarda bedensel gelişim üzerindeki etkileri
Genetik, büyüme ve gelişme üzerinde en etkili faktördür. Ancak çevre, cinsiyet, beslenme, sosyo- ekonomik ortam ve geçirilen hastalıkların büyüme üzerindeki etkisi de yadsınamaz. Yapılan bilimsel çalışmalar da fiziksel aktivitenin genetik olarak kodlanmış büyüme ve gelişme üzerine etkili olabileceğini ortaya koymuştur. Özellikle kemik ve kasların gelişiminde aşırı olmayan fiziksel aktivite olumlu sonuçlar ortaya koymuştur. Çocukluk döneminde yüzmeye başlayanların daha uzun boylu olması düzenli yapılan spor ve aktivitenin bedensel gelişime olumlu etkisine örnek olarak verilebilir. Spor yapmak kalp ve dolaşım sistemini düzenler, akciğer kapasitesini artırır, şeker hastalığı ve obezite üzerindeki olumlu etkileri vardır. Gelişim çağındaki çocukların egzersiz sırasında harcadıkları düşünsel çaba ile beyin gelişimlerine katkı sağlar, vücut ile beyin arasındaki uyumu arttırır.
Spor yapan çocuklarda neler değişir?
Büyümeleri ve gelişimleri hızlanır
İleride oluşabilecek hastalık riskleri azalır
Vücut sağlıkları olumlu etkilenir
Aşırı kilo alımı ve obezite riskini önler
Kemik yoğunluğu artar
Fiziksel yetenekleri gelişir
Vücudun hareket kabiliyeti artar
Spora evet peki sağlık kontrolü yaptırdınız mı?
Düzenli spora başlayacak çocukların genel bir sağlık muayenesinden geçmesi çok önemlidir. Evet, sağlıklı bir yaşam için spor gerekli ama bazı rahatsızlıklarda riskli de olabilir. Bu nedenle spora başlamadan önce çocuğun kardiyolojik muayeneleri yapılmalı, kalp-damar sistemiyle ilgili sorunlar varsa araştırılmalı, kanda hemoglobin düzeyine bakılmalı ve kansızlık araştırması yapılmalıdır. Diyabet açısından şeker tahlilleri ve detaylı biyokimyasal çalışma ile karaciğer, böbrek fonksiyonları incelenmelidir. Akciğer röntgeni çekilmeli ve solunum sistemi muayene edilmelidir. Çocuğun spor esnasında en çok kullanacağı hareket sisteminde normalden sapma gösteren, düztabanlık, bacaklarda ve omurgada eğrilik gibi bulgular varsa ortopedi hekimince teşhis edilmeli ve çocuğu spor yaparken ne denli etkileyeceği saptanmalıdır. Herhangi bir sağlık sorununa rastlanmazsa bu çocuklar performans sporcusu olabilirler. Bir sağlık sorunu tespit edilen çocuklar ise spordan tamamen uzaklaştırılmamalı, kendileri için seçilen spor faaliyetlerine yönlendirilmelidirler.
Spor Yapan Çocuklar Nasıl Beslenmeli?
Spor yapan çocuklar normalden daha fazla enerjiye ihtiyaç duyar. Özellikle kız çocukların sorunlu yemek yeme alışkanlıkları dikkate alınmalıdır. Bu dönemde yanlış beslenme ergenliğe girişi bozmakta ve büyüme geriliğine yol açabilmektedir. Büyüme çağında çocukların demire gereksinimleri fazladır. Bedende demir depolarının yeterince dolu olması, oksijen taşınmasının sağlanması bakımından önemlidir. Sporcuların günlük protein alımları için özellikle kırmızı et tüketmeleri ve demir içeren diğer gıdaları tüketmeleri önerilmelidir. Kalsiyum içeren gıdalar sporcular tarafından az tüketilir çünkü bu gıdaların yağlı kilo alımını kolaylaştırır. Ancak sağlıklı kemik gelişimi için gerekli olması nedeniyle, günlük beslenmede yeterince kalsiyuma da yer verilmelidir.
