Pankreatit Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Medicana International Ankara Hastanesi Genel Cerrahi bölümünden Doç. Dr. Muharrem Öztaş "Pankreatit Nedir? Belirtileri Nelerdir?" sorusunu sizler için yanıtlıyor:
Pankreatit akut ve kronik formları nedir?
Pankreatit, pankreasın iltihaplanması durumudur. Sindirim enzimleri üreten ve kan şekerini düzenleyen hormonları salgılayan bu önemli organın iltihabı, şiddetine ve seyrine göre akut pankreatit ve kronik pankreatit olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır.
Akut pankreatit nedir?
Akut pankreatit, genellikle aniden başlayan ve özellikle epigastrik bölgede (mide üstü) lokalize olan şiddetli ağrı ile kendini gösteren, pankreasın inflamatuar bir hastalığıdır. Bu durum, hafif bir seyir izleyerek kendiliğinden düzelebileceği gibi, enfeksiyon ve nekrozun (doku ölümü) da eşlik ettiği, yüksek mortalite (ölüm) riski taşıyan ciddi bir tabloya da dönüşebilir.
Akut pankreatit nedenleri
Akut pankreatite yol açan birçok faktör bulunmaktadır:
- Alkol: Özellikle genç erkeklerde alkol tüketimi en sık nedenlerden biridir.
- Safra taşları: Yaşlı kadınlarda ise safra yollarından düşen taşlar, pankreas kanalını tıkayarak iltihaba yol açabilir ve en sık etiyolojik faktörler arasında yer alır.
- Metabolik nedenler: Hiperlipidemi (yüksek kan yağları) ve hiperkalsemi (yüksek kan kalsiyumu) gibi metabolik bozukluklar da pankreatite neden olabilir.
- Tıbbi girişimler: ERCP (Endoskopik Retrograd Kolanjiyopankreatografi) gibi bazı endoskopik girişimsel işlemler sonrası da pankreatit görülebilir.
- Diğer faktörler: Bazı enfeksiyonlar ve kullanılan ilaçlar da akut pankreatit tablosuna neden olabilmektedir.
Akut pankreatitin mekanizması nasıldır?
Akut pankreatitin temel mekanizması şöyledir: Normalde pankreasta inaktif olarak salınan ve sindirimde görevli enzimler (amilaz, lipaz gibi), pankreasın içerisinde erken aktive olması sonucu, bu sindirim enzimlerinin pankreasın kendi dokusunu sindirmesiyle gelişen inflamatuar bir hastalıktır. Bu durum üzerine enfeksiyon veya nekroz eklenirse, çok ciddi ve sistemik etkilere yol açabilecek, hatta yüksek mortalite riskine neden olabilecek bir hastalık haline dönüşebilir.
