
Epistaksis olarak da adlandırılan burun kanaması, genellikle burnun iç kısmında bulunan kılcal damarların zarar görmesi nedeniyle oluşan kanamadır. Burun kanamaları yaygın bir durumdur ve insanların yaklaşık %60'ı hayatlarının bir döneminde bunu yaşar. Burun kanamalarının çoğu hafif vakalardır ve tıbbi müdahale gerektirmez. Burun kanamaları, kuru hava, burun karıştırma, burna alınan darbe veya yaralanma, alerjiler, yüksek tansiyon, bazı ilaçlar, soğuk algınlığı, buruna yabancı bir cisim kaçması, hemofili, burun polipleri, burun ameliyatı, gebelik, burun içi eğrilikler, lösemi gibi nedenlerle ortaya çıkabilir.
Burun kanaması neden olur?
Tıpta epistaksis olarak da adlandırılan burun kanaması, burun astarındaki kan damarlarından biri zarar gördüğünde meydana gelir. Burun kanamaları enfeksiyon, yaralanma, alerjik reaksiyon, burun karıştırma veya burun deliğine bir nesnenin itilmesinden kaynaklanabilir. Burun kanaması genellikle endişelenecek bir durum değildir. Ancak yaşlılar ve çocuklarda herhangi bir nedene bağlı olmayan ve sıklaşan kanamalar altta yatan başka bir hastalığın belirtisi olabilir.
Çocuklarda burun kanaması
Çocuklarda burun kanamalarının çoğu, burun deliklerine yakın olan burnun ön (anterior) kısmında meydana gelir. Burnun bu kısmında birçok küçük kan damarı bulunur. Bunlar kolayca hasar görebilir. Bu burun kanamaları genellikle ciddi değildir. Çocuklarda, burunun arka kısmında, boğazın yakınında (posterior) meydana gelen burun kanamaları, ön tarafta meydana gelen burun kanamalarından daha az yaygındır. Daha ciddi olabilir ve çok fazla kan kaybına neden olabilir. Kuru bir iklimde yaşamak, burun karıştırmak, alerji ve soğuk algınlığı gibi nedenler çocuklarda burun kanaması riskini artıran faktörlerdir.
Burnun ön kısmındaki (anterior) mukoza zarlarından gelen kanama sadece bir burun deliğinden gelir. Burun boşluğunun daha yukarısındaki kanama her iki burun deliğinden de gelebilir. Yaralanma dışında burun kanamaları genelde ağrısızdır.
Stresten burun kanaması olur mu?
Burun kanamaları genellikle burun kanallarının kuruması veya yaralanma gibi fiziksel faktörlerden kaynaklansa da, stresin de bunda bir rol oynayabileceğini öne süren bazı kanıtlar vardır. Stres, vücudun kan basıncını ve kalp atış hızını artıran hormonlar salgılamasına neden olabilir ve bu da kan damarlarının genişlemesiyle potansiyel kanamaya yol açabilir.
Gece uyurken burun kanaması nedenleri
Uyku sırasında burun kanamalarının nedenleri, diğer zamanlarda meydana gelme nedenleriyle aynıdır. Kuru hava, alerjiler ve üst solunum yolu enfeksiyonları burnunuzu kaplayan hassas burun zarına zarar verir. Başınızı yana doğru yatırmak da burun boşluğunuza doğrudan baskı uygulayabilir ve gece burun kanamasına yol açabilir.
Durduk yere burun kanaması sebepleri
Özellikle kış aylarında kuru hava.
Soğuk algınlığı ve alerjiler.
Akut sinüzit.
Burunda yabancı cisim.
Bazı ilaçlar. Bunlar; Kan incelticiler, anti-inflamatuarlar, antihistaminikler, dekonjestanlar, oksijen takviyesi.
Solunarak kullanılan yasadışı uyuşturucular.
Burun karıştırmak veya kuvvetlice sümkürmek.
Sık burun kanamaları şu sebeplerden kaynaklanabilir:
Burun deformitesi.
Burun polipleri veya tümörleri.
Kan pıhtılaşma bozukluğu.
Osler-Weber-Rendu sendromu, anormal burun kan damarları ile karakterize kalıtsal bir hastalıktır.
Lösemi.
Hangi burun kanaması tehlikeli?
Burun kanamaları nadiren acil bir müdahaleyi gerektirir. Ancak burun kanamalarının tehlikeli olabildiği bazı durumlar vardır. Bunlar:
30 dakikada durmayan kanama.
Boğazınızın arkasından aşağı doğru akan ve burnunuzun önünden çıkan çok yoğun kanama. (Bu kanama posterior burun kanaması olarak adlandırılır ve nadir görülse de daha tehlikelidir ve tedavisi daha zordur)
Kanama bozukluğunun veya bilinen bir kanama bozukluğunun (hemofili gibi) belirtileri.
Nefes almakta güçlük çekmek.
Çok yüksek tansiyon, baş dönmesi, göğüs ağrısı ve/veya kalp atış hızının hızlanması gibi tedavi gerektirebilecek diğer belirtilerle birlikte kanama.
Araba kazası gibi bir yaralanma.
Evde burun kanaması nasıl durdurulur?
Burun kanamasını evde durdurmak için aşağıdakileri yapabilirsiniz;
Öncelikle sakin olun.
Öne eğilin. Ağzınızda kan varsa tükürün; yutmayın. Yutulan kan kusmaya neden olabilir.
Kanayan tarafa eğer mevcutsa, burun açıcı bir spreyi 3 kez sıkın.
Burnunuzu burun delikleriniz biraz üstündeki yerden 10-15 dakika sıkın.
10-15 dakika sonra burnunuzu sıkmayı bırakın. Hala kanıyorsa, bir pamuk topunu burun spreyiyle ıslatın. Pamuk topunu kanayan burun deliğine yerleştirin ve 10 dakika daha sıkıştırın.
Başınızı kesinlikle arkaya doğru eğmeyin veya sırt üstü yatmayın.
Kanama durduktan sonra 2 gün boyunca burnunuzu sümkürmeyin.
Mümkünse kan basıncınızı kontrol edin. Yüksek kan basıncı burun kanamalarına neden olabilir.
Tüm bu işlemlere rağmen burun kanaması devam ediyorsa en yakın sağlık merkezine ulaşarak bir doktora görünün.