Çok sık karşılaşılan cilt hastalıklarından birisi; akne vulgaris ( sivilce ), özellikle ergenlik döneminde sık görülen etiyolojide birçok faktörün rol oynadığı, kıl kökü ve yağ bezinden oluşan yapının kronik inflamatuar bir hastalığıdır. Medicana Avcılar Hastanesi Dermatoloji Uzmanı, Uzm. Dr. Behram Danış mevsim geçişlerinde cildimizde oluşan akneler hakkında bilgi verdi.
Derinin Yağlı Bölgelerinde Daha Çok Görülebiliyor
Dr. Behram Danış, ‘’ Türk toplumlarda, ergenlik döneminde sık görülse de hem kadında hem erkekte, her yaşta görülen bir hastalıktır. Gençlerde daha sık görülüyor. Genellikle ergenliğin ilk belirtisi olarak ortaya çıktığından halk arasında ‘’ergenlik sivilcesi ‘’ olarak isimlendirilir. Sıklıkla yüz olmak üzere derinin yağlı bölgelerine sırt, göğüs, omuz ve kol üst bölgelere yerleşir. Akne oluşumunda sadece tek bir faktör etkili değildir. Genetik yatkınlık, hormonlar, propionibacterium acnes isimli bakteri önemli rol oynar. Artan yağ salgısı, kıl folikülündeki keratinositlerin aşırı çoğalması ve propionibacterium acnes ile bakteriyel kolonizasyon akne hastalığının temel nedenidir. Sigara kullanımı, diyet, stres gibi diğer bir çok faktör de etiyoloji de etkilidir. Vücutta sex hormonu olarak adlandırılan androjen hormonu üretimi 11-14 yaş aralığında en üst seviyeye ulaştığında akne artmaktadır. Sex hormonları tarafından uyarılan yağ bezleri cildin korunmasında görev alan sebumu daha fazla üretmeye başlarlar. Aşırı üretilen yağ, kıl folikülünün içinde birikir ve folikülün tıkanma ve komedonlara neden olma ihtimali artar. Etiyolojide rol alan bakteri propionibacterium acnes, sebumla beslenir ve aknesi olsun olmasın herkesin cildinde normalde bulunur. Yağ bezi kanalı tıkanıp ve içi yağ ile dolduğunda bu bakterilerin üremesi için uygun ortam oluşur. ‘’ dedi.
Diyet İle Akne Arasında Bir İlişki Var Mıdır ?
Bazen siyah noktalar şeklinde hafif şiddetli akne görünür. Bazen de kırmızı kabartılar, iltihaplı sarı-yeşil uçlu kabartılar, ağrıya neden olan nodüller ve kistler oluşmaktadır diye kaydeden Dr. Danış, ‘’ Yapılan bazı bilimsel çalışmalarda akne ile yediğimiz gıdalar arasında direk bir bağlantı bulunamamıştır. Ancak son yıllarda yapılan çalışmalarda yüksek glisemik indeksi olan gıdalarla aknenin tetiklendiği belirtilmektedir. Bu çalışmalara göre insülindeki yükseklik polikistik over hastalığı olanlarda hem hormonları etkileyerek hem de sabum salgılayan hüceleri büyüterek akneyi etkilemektedir. Bu yüzden bu tür gıdaların aşırı miktarda alınması ve tek yönlü olarak kullanılması önerilmemektedir. Yağlı yiyeceklerin tüketimi sabumu artırır. Adet döneminde hormon miktarı değiştiğinden, sivilceler çoğalabilir. Ayrıca var olan bir sivilceyi sıkmak, durumu daha da kötüleştirir. Hem cilde zarar verir hem de sivilcelerin artmasına neden olur.’’ diye kaydetti.
