Alıç (Crataegus), Rosaceae familyasının bir üyesidir ve cinsin en değerli türüdür. Genellikle orman kenarlarında veya dağ yamaçlarındaki çalılıklarda bulunur.
İnsanlar yüzyıllardır geleneksel bitkisel ilaçlar için alıç meyvelerini, yapraklarını ve çiçeklerini kullanmışlardır. Biyoaktif maddeler açısından zengin olması nedeniyle, tıbbi ve yenilebilir bitkilerden biri olarak dünya çapında yaygın olarak yetiştirilmektedir. Alıç ekşi, keskin bir tada ve hafif bir tatlılığa sahiptir. Renkleri sarıdan koyu kırmızıya kadar değişir. Yaprakları, çiçekleri ve meyveleri bitki çayı yapmak için kullanılabilir.
Alıç meyvesi neye iyi gelir?
Amino asitler, mineraller, pektin, C vitamini, klorojenik asit, epikatekol ve kolin açısından zengin olan alıç, yüksek bir terapötik ve sağlık değerine sahiptir. Alıç antioksidan, anti-inflamatuar, anti-kanser, anti-kardiyovasküler hastalık ve sindirimi iyileştirici özelliklere sahiptir.
Alıcın faydaları nelerdir?
Alıç, bazı meyvelere kıyasla daha yüksek diyet lifi, pektin, askorbik asit, mineraller ve antioksidan kapasitesine sahiptir. Alıç, amino asitler, protein, şekerler, mineraller, vitaminler (A, C, B1, B2) açısından zengin ve yüksek bir besin değerine sahiptir. Alıç ayrıca kalsiyum, C vitamini ve karoten açısından zengindir. Alıç, bağışıklığın güçlendirilmesi, yüksek kolesterol ve tansiyonun düşürülmesinde ve kilo vermede etkili bir meyve olmasının yanı sıra, kalp rahatsızlıklarını ve kan bozukluklarını tedavi etmeye yardımcı olabilir.
Alıcın faydalarımşunlardır:
Kalp sorunları
Alıç kan dolaşımını düzenlemeye ve kalp ritmini dengelemeye yardımcı olabilir. Kronik kalp yetmezliği olan kişilerdek göğüs ağrısı şikayetlerine iyi geldiği çeşitli araştırmalarda gösterilmiştir.
Tansiyonu kontrol altında tutar
Alıçlar kan basıncını düzenleyerek hipretansiyon (yüksek tansiyon) riskini azaltır.
Antioksidan ve anti-inflamatuar
Alıçtaki flavonoidler, hücrelere zarar vererek ve iltihabı artırarak vücudu etkileyen oksidatif stresi azaltmaya yardımcı olabilir.
Damar sağlığı
Alıç meyvesi kan damarlarını genişleterek kan akışını iyileştirebilir.
Cilt sorunları
Bazı insanlar alıç bitkisini yaralar, çıbanlar ve kaşıntı gibi cilt sorunlarını tedavi etmek için topikal olarak kullanmaktadır.
Enerji verir
Alıç vücudu güçlendirerek yorgunluk ve halsizliği gidermeye yardımcı olur.
Alıç yaprağının faydaları ve zararlar nelerdir?
Alıç, güçlü antioksidan özelliği sayesinde kalp ve damar sağlığını korumada oldukça etkilidir. Kalbi destekleyerek kalp-damar sistemi fonksiyonlarını normalize etmek için kullanılmaktadır. Antioksidan özelliğiyle idrar yolları ile ilgili rahatsızlıkları önlemeye yardımcı olurken, ayrıca hafızayı güçlendirici özellikleri bulunur. Alıç nadir de olsa alıç tüketimi bazı yan etkilere neden olabilir. Alıç ile ilgili olarak bildirilen yan etkiler genellikle hafif ila orta şiddettedir, örneğin:
- Bulantı
- Baş dönmesi
- Baş dönmesi
- Baş ağrısı
- Terleme
- Sindirim rahatsızlığı
Eğer Rosaceae familyasından alıç gibi bitkilere alerjiniz varsa, alıç veya takviyelerini tüketmekten kaçınmanız en iyisidir.
Alıç nasıl tüketilir?
Alıç bitkisini taze meyve veya ot olarak tüketebilirsiniz. Yapraklar ve çiçekler de dahil olmak üzere alıç bitkisinin farklı kısımları, organik ve fenolik asitler, polifenoller ve triterpenoidler gibi besin maddeleri ve biyolojik olarak aktif bileşenler açısından zengindir. Alıç sirke yapımında da kullanılabilir.
Alıç Türkiye'de nerede yetişir?
Alıç meyvesi, Türkiye'nin pek çok bölgesinde doğal olarak yetişir. Özellikle İç Anadolu'nun bozkırlarında, Karadeniz'in yüksek yaylalarında, Ege ve Akdeniz'in dağlık ve kırsal kesimlerinde yaygın olarak görülür.
Alıç meyvesinin diğer adı nedir?
Halk arasında yemişen, akdiken ve barutan gibi isimlerle de bilinen alıç, gülgiller (Rosaceae) familyasının bir üyesidir. Bu familya içinde elma, armut ve kiraz gibi bilinen meyveler de bulunur.
Muşmula ile alıç meyvesi aynı mı?
Alıç ve muşmula ayrı meyvelerdir. Muşmula özellikle bazı yörelerde Malta eriği ya da 'yenidünya' olarak adlandırılır.
