Türk mutfağının vazgeçilmez lezzeti domates salçası, hemen hemen her yemekte kullanılan, pişirilerek süzülen domateslerden oluşur. Domates salçasını yemeklerin yanı sıra kahvaltılarda ve pek çok aperatif üründe kullanmak mümkündür. Yaz mevsiminde bolca yetişen domateslerden kış aylarında yararlanmanın en iyi yolu domates salçası yapmak ve tüketmektir. Domates salçası birçok besin maddesinden zengindir ve özellikle çiğ domateslerde bulunmayan bileşik içeriğine sahiptir.
Domates salçası sağlıklı mı?
Domates salçası, likopen adı verilen karotenoidin mükemmel bir kaynağıdır ve son derece sağlıklıdır. İçerdiği likopen, kan lipitleri ve kan basıncı gibi kardiyovasküler risk faktörleri üzerinde olumlu etkiler sunar. Domates salçası kıpkırmızı görünümü ile iştah kabartır ve lezzetli bir sos olarak makarnalarda, et yemeklerinde, fırın yemeklerinde hatta çorbalarda da sıklıkla kullanılır.
Türk mutfağı için domates salçasının önemi büyüktür. Domates salçası, temel antioksidanları doğal olarak almamızı sağlar. Düşük kalorisinin yanı sıra gün içinde ihtiyaç duyulan bakır, potasyum ve C vitamini ihtiyacının yaklaşık yüzde 10'unu karşılayabilir. Ancak domates salçalarında koruyucu ve katkı maddeleri olabileceğinden sağlık açısından zararlı etkileri olabilir. Bu nedenle hazır domates salçası yerine katkısız ve doğal salçaları tüketmek domates salçasının sağlık yararlarından en iyi şekilde faydalanmamızı sağlar.
Domates salçası neye iyi gelir?
Domates salçası birçok sağlık yararları ile ilişkilendirilir. Domates salçası her zaman elinizin altında yemeklerde kullanabileceğiniz bir üründür. Su içeriğini azaltmak için pişirme ve kaynatma işlemiyle elde edilen domates salçası, güneş altında kurutarak hazırlanabilir. Domates salçası yüksek oranda likopen, C vitamini, K vitamini gibi pek çok vitamin ve mineral içerir. Bu özellikleri ile birçok hastalıkla savaşmaya yardımcı olur.
Domates salçasının faydalarını şu şekilde sıralamak mümkündür;
- Domates salçası taze domatesle hemen hemen aynı faydalara sahiptir.
- Kalp ve damar sağlığı için önemlidir.
- Göz sağlığı açısından fayda sağlar.
- Kanserli hücre oluşumunun önüne geçer.
- Sindirim için faydalıdır.
- Domates salçası lif içeriğine sahiptir.
- İçerdiği C vitamini pek çok organ için şifa kaynağıdır.
- Güçlü antioksidan özelliği ile cilt sağlığına katkıda bulunur.
- Biyoflavonoidler ve karotenoidler sayesinde ağrıları önlemeye yardımcı olabilir.
Domates salçasının yan etkileri neler?
Koruyucular domates salçası da olmak üzere pek çok üründe raf ömrünün uzaması ve içinde bakteri oluşumunun önüne geçmek için kullanılır. Dolayısıyla sağlıklı ve güvenli bir domates salçası tüketmek için organik domateslerden yapılan ve içerisinde katkı maddesi bulunmayan doğal domates salçalarının tercih etmekte fayda bulunur.
Bazı insanlar domatesi tolere edemez, aynı şekilde salçayı da. Bu sebeple domates salçası alerjik hastalıkları olanlar için riskli olabilir. Ayrıca domates salçasını açtığınızda renk değişimi, koku, küf ve tat ve dokusunda farklılıklar gözlemlediğinizde asla tüketmeyin. Aksi takdirde bakteri veya virüslere maruz kalmak bağırsak enfeksiyonlarına, ateşe ve uzun süreli sindirim problemlerine neden olabilir.
Domates salçası nasıl yapılır?
Domates salçası, düzenli olarak tüketildiğinde kan basıncını düşürür ve kan damarlarını iyileştirir.
Daha pek çok sağlık yararı ile öne çıkan domates salçasını hazırlamak için şu ipuçlarını takip edin;
- İlk olarak mevsiminde yetişen domatesleri yıkayarak iyice temizlediğinizden emin olun.
- Ardından domatesleri iri kıyım doğrayıp kaya tuzu ilave edin.
- Domateslerin suyunu bırakması için domatesleri sıkarak karıştırın.
- Biriken fazla suyu atarak daha iyi bir kıvam elde etmek mümkün olabilir.
- Karıştırma işleminden sonra yaklaşık 2-3 saat domatesleri dinlendirin.
- Domateslerdeki çekirdek ve posayı ayırmak amacıyla ovarak süzgeçten geçirin.
- Derin bir tencere içerisine aldığınız süzülen domatesleri kaynamaya bırakın.
- Tahta kaşık yardımı ile belli aralıklarla karıştırmayı ihmal etmeyin.
- Domatesler kıvam aldıktan sonra steril kavanozlara aldıktan sonra hava girmeyecek şekilde kapaklarını kapatın.
Domates salçasının içinde neler var?
Domates salçası yüksek oranda likopen içerir. Likopen, vücudun dokularını hasarlardan ve serbest radikallerden korumaya yardımcı olur. A, K, B1, B3, B5, B6 ve B7 vitamini dahil olmak üzere doğal vitamin ve minerallerden zengindir. Aynı zamanda bol miktarda C vitamini içeren domates salçası, cilt sağlığını desteklemeye yardımcı olabilir. Türk mutfağında her çeşit yemek ve atıştırmalıklarda yer verilen domates salçası, potasyum, folat, demir, magnezyum, krom, kolin, çinko ve fosfor da içerir.
