İnsanların aynı anda hem grip hem de COVID-19 ile hasta olma olasılığı sağlık uzmanlarının şu anda en çok korktuğu senaryodur. Çünkü aynı anda iki solunum yolu enfeksiyonu ile mücadele etmek bağışıklık sistemiz için felaket olabilir. Bir enfeksiyonla savaşmak, bağışıklık sisteminizin başka bir istilacıdan geçici olarak uzak durmasını sağlar. Vücudunuz bir grip enfeksiyonuyla başa çıkıyorsa ve ardından SARS-CoV- 2’ye maruz kalırsanız bağışıklık sistemimizin ikinci virüsü etkisiz hale getirmek için gereken çok sayıda antikoru üretmek için aniden vites değiştirmesi zordur. Bağışıklık sisteminiz hızlanmaya çalışırken, ikinci virüs ayak basar… Her iki virüsten de hastasınızdır diyen Medicana Kadıköy Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Salih Emri, detaylı grip, COVID-19 karşılaştırması da yaptı.
Mevsimsel gripte; yüksek ateş ve solunum sıkıntısı olabilir. Belirgin olan eklem ve kas ağrılarıyla ağır seyreder. Genellikle akciğere kadar inmediği, üst solunum yolunda kaldığı bilinir. Akciğerde olmadığı için de zatürreye neden olmaz. Kuru öksürük olabilir ama en önemli şey gerçekten yüksek ateş olması ve hastayı yatağa düşürmesidir.COVID-19’un başında da aynı grip belirtileri gibi kuru öksürük, yüksek ateş, boğaz ağrısı yaşanıyor. Ama COVID-19’un farkı çok kısa sürede akciğere iniyor olması. Akciğere indiğinde de en önemlisi her iki akciğerimizi de kısa sürede etkileyen zatürreye neden olması ve hastaneye yatış gerekliliği. En önemli farkı bu. Burun akıntısı ve boğaz ağrısı gripte, tat ve koku problemleri COVID-19’da ayırıcı özellik olarak tanımlanabilir. Her iki hastalığın birlikte görülmesi, COVID-19’un daha ağır seyretmesine neden olacağından, grip ve COVID-19’u aynı anda alma olasılığınızı azaltmak için grip aşısı yaptırmalısınız. Aşı sizi COVID-19’a karşı korumaz. Ancak hastalanırsanız bağışıklık sisteminizin gripten korunmasına yardımcı olur. Ateş veya başka herhangi bir semptom da hissederseniz COVID-19 testi yaptırmalı ayrıca doktorunuzu da aramalısınız. COVID- 19 ve grip semptomları çok benzer olduğundan doktorunuza ayrıca grip testi yaptırmanız gerekip gerekmediğini de ekledi Prof. Dr. Salih Emri.
COVID-19 Vücudunuzu Nasıl Etkiler?
En sık görülen yakınmalar ateş, kuru öksürük ve halsizliktir. Daha sıklıkla baş ağrısı, burun akıntısı, boğaz ağrısı, balgam, nefes darlığı, kas ve eklem ağrıları, titreme, bulantı, kusma, ishaldir. Hastalık şiddetli olduğunda yüksek ateş kan tükürme beyaz kürelerde azalma böbrek yetmezliği ve solunum yetmezliği kalp kası iltihaplanması görülür. Doktorlar COVID- 19’un vücudunuz üzerinde kısa ve uzun vadeli etkilerini öğrenmeye devam ediyor. Bazı insanlar için hastalık grip semptomları ile başlar. Ama sonunda akciğerlerinizi, kara ciğerinizi, böbreklerinizi ve hatta beyniniz bile etkileyebilir.
COVID-19 Nasıl Yayılır?
Virüs, genellikle yakındaki enfekte bir kişi öksürdüğünde hapşırdığında veya konuşarak havaya damlacıklar gönderdiğinde sizinle temas kurar. Birbirine yaklaşık 1,5 metre mesafedeki insanlar arasında kolayca yayılır. Enfekte bir kişi, kendini hasta hissetmese bile bu damlacıkları yayabilir. Virüs üzerinde virüs bulunan kapı kolu gibi bir nesneye dokunduktan sonra size bulaşabilir. Ama bu o kadar yaygın değil. Bunu bir buz dağına benzetebiliriz. Hastalığın büyük çoğunluğu asemptomatik yani hastalık belirtilerini göstermeyenlerde görülmektedir. Virüs vücuda girdiğinde, genellikle burnunuzu, sinüs boşluğunuzu ve boğazınızı kaplayan hücrelere yerleşir. Çoğu insan için kaldığı yer burasıdır. Semptomlar genellikle bunu takip eder. Ancak virüs sağlıklı hücreleri istila edip çoğalmaya başladığından iki haftaya kadar hiçbir şey hissetmeyebilirsiniz. Herhangi bir belirti göstermezseniz bile bunu başkalarına ulaştırabilirsiniz. Bağışıklık sisteminiz COVID- 19’u ilk haftada bastıramazsa virüs akciğerlerinize inebilir. Orada alveolleri döşeyen hücreleri saldırır. Sıvı ve mukus birikir ve kanınıza oksijen gitmesini zorlaştırır. Nefes almak zorlaşıyor. Bu bir zatürreedir. Çoğu insan bir veya iki hafta içinde iyileşir. Ancak daha uzun süredebilir. Akut solunum sıkıntısı sendromunda (ARDS), COVID- 19 pnömoniniz hızla kötüleşir ve vücudunuzun tepkisi akciğerlerimize daha fazla zarar verebilir. Kanınıza oksijeni aktaran küçük, hassas hava keseleri, alveoller, iltihap ile dolmaya başlar. X ışınları ve akciğer tomografisi taramaları akciğerinizin büyük bölümünün hiç hava almadığını gösterebilir. Kanımızdaki oksijen seviyeleri tehlikeli bir şekilde düşer ve muhtemelen nefes almanıza yardımcı olması için bir vantilatöre solunum makinasına ihtiyacınız olacaktır diyen Prof. Dr. Salih Emri, vücudumuzun hangi bölgelerinin nasıl etkilendiğimizi de tek tek anlattı.Bağışıklık Sistemi SorunlarıÇoğu doktor aşırı bir bağışıklık tepkisinin COVID-19‘un daha ciddi sonuçlarına neden olduğunu düşünüyor. Sitokin adı verilen kimyasal sinyalleme ajanlarının seviyeleri o kadar yükselir ki bağışıklık hücreleri sağlıklı dokulara saldırmaya başlar. Buna ‘Stokin Fırtınası’ denir. Düşük tansiyon, organ yetmezliği ve kan damar hasarı gibi ciddi rahatsızlıklara yol açabilir. Kalp SorunlarıDoktorlar, COVID- 19’lu kişilerde özellikle ağır hasta olanlarda bir dizi kalp sorunu fark ettiler. Aritmi (düzensiz atımlar), kardiyomiyopati (kalp kasının iltihabı), akut kalp krizi, vücudunuz troponin adı verilen yüksek seviyelerde bir protein salgılar bu normalde kalbiniz hasar gördüğünde olur. şok kalbin vücudun içinde yeterince kan pompalayanmadığında meydana gelir Kan Damarlarında Sorunlar COVID- 19, kan damarlarınızı kaplayan hücrelere saldırabiliyor. Kalp sorunlarının yanı sıra, felç veya pulmoner emboliye yol açan kan pıhtılarına da neden olabiliyor. COVID-19 ile ciddi şekilde hasta olan kişilerin kanlarında genellikle doktorların D-dimer dedikleri çok daha fazla pıhtılaşma, yıkım ürünü, madde bulunur. Beyin ile İlgili Sorunlar COVID-19, nöbetler de dahil olmak üzere sinir sisteminde de sorunlara neden oluyor gibi görünüyor. Beyindeki şişlik veya merkezi sinir sisteminin iltihaplanması nedeniyle olabilir. Beyninizle bağlantılı olabilecek diğer semptomlar;
- bilinç kaybı
- koku duyusu
- kaybı inme olarak sıralanabilir.
Karaciğer Sorunları
COVID-19 hastalarının yarısına yakınının kanlarında karaciğer hasarına işaret eden enzim seviyeleri yüksek çıkıyor. Ancak buna neden olan virüsün kendisi değil ilaç tedavisi veya aşırı aktif bir bağışıklık sistemi de buna neden olabilir. Göz SorunlarıCOVID-19 nedeniyle hastanede yatanların yaklaşık üçte biri pembe göz olarak bildiğimiz konjonktivite yakalanıyor. Bir virüs bakteri veya alerjen gözünüzü ve gözkapaklarınızın içini Örten dokuyu tahriş ettiğinde ortaya çıkar. Böbrek Hasarı: COVID-19’dan ciddi şekilde hasta olan kişilerde yaygındır. İlaç tedavisi, yanlış bir bağışıklık sistemi, düşük tansiyon ve virüse yakalanmadan önce sahip olduğunuz koşullar buna katkıda bulunabilir. Semptom Olmadan Vakalar Olabilir mi?Bazı araştırmalar COVID 19’lu kişilerin %40’ına kadar ‘asemptomatik’ olduğunu göstermektedir. Bu hasta hissetmedikleri veya semptomları olmadığı anlamına gelir. Ancak virüs yine de vücudunuzu etkileyebilir. Semptomsuz bazı kişilerin X ışınları ve BT taramalarında, COVID-19’lu kişilerde tipik bir akciğer lezyonu olan ‘bozlucam apositeleri de dahil olmak üzere akciğer hasarı görülür...
