Organ Nakli Konusunda Çok Sorulanlar

1-Hangi organların nakli yapılabilir?

Sağlıklı her organ bağışlanabilir. Ülkemizde; kalp, karaciğer, akciğer, böbrek, pankreas gibi organlar, kalp kapağı, gözün şeffaf kornea tabakası, kas ve kemik iliği dokuları başarı ile nakledilmektedir.

2-En çok hangi organın nakli yapılır?

Ülkemizde sıklık sırasına göre; böbrek, karaciğer, kalp, pankreas, ince bağırsak ve akciğer nakli yapılmaktadır. Böbreğimizin iki adet olmasından, karaciğerin ise kendi kendini yenileyebilme yeteneği sayesinde canlıdan nakilleri mümkündür. Bu nedenle de en sık yapılan organ nakilleri böbrek ve karaciğer naklidir. Yine bu 2 grup en büyük organ bekleyen hasta popülasyonunu oluşturmaktadır.

3-‘Organ nakli merkezi’ seçerken nelere dikkat etmek gerekir?

Nakil için sadece bir merkeze kayıt olunabilir. Ancak merkez değişiklikleri de mümkündür. Nakil olmak istediğiniz merkeze giderek bir dilekçe doldurmanız yeterlidir.
Merkezlerle ilgili dikkat edilecek noktalar şöyle özetlenebilir;
- Ekibin tecrübe, deneyim ve bilgisi dikkat edilmesi gereken en önemli noktadır. Ekip ne zamandır nakil yapıyor, bugüne dek kaç nakil yapmış, başarısı nedir sorularının mutlaka sorulması gerekir.
-Hastanenin fiziki ve tıbbı koşulları operasyonun başarısında oldukça etkilidir. Merkez, en geç 5-6 saat içinde ulaşabileceğiniz bir mesafede olmalıdır.
-Hastaların takiplerinin belli aralıklarla mutlaka yapılması, kontrole gelmeyen hastaların sorgulanması ve araştırılması gerekmektedir.

4-Organ naklinde yaş sınırı var mı?

Günümüzde organ nakli olacak kişi (alıcı) için yaş sınırı yoktur. Her yaşta nakil olabilmekte, bebeklikten yaşlılığa kadar organ nakli ihtiyaç ve sebepleri çeşitlilik göstermektedir. 
Canlı verici olmak veya organ bağışında bulunmak içinse 18 yaşını doldurmuş olmak gerekmektedir.

5-Beyin ölümü nedir?

Beyin ölümü tıp ve hukuk açısından geri dönüşü olmayan kesin bir ölümdür.

6-Beyin ölümü gerçekleşmiş hastadan kaç nakil yapılabilir?

Beyin ölümü sonrası organ bağışıyla en az 5 kişi hayata sağlıklı bir şekilde tutunabilir.

7-Böbreğinin tekini bağışlayan hasta sağlık sorunu yaşar mı?

Böbrek veren insanlar, en az organ bağışında bulunmayan insanlar kadar uzun ve sağlıklı yaşarlar.

8-Organ bağışında kan grubu uyumu gerekli midir?

Organ naklinde RH kan faktörünün önemi yoktur. Kan grubu uyumu yeterlidir. Alıcıyla verici arasında kan grubu uyumu yoksa çapraz nakil iyi bir çözüm olabilir.

9- Çapraz nakil nedir? 

Bazı hastalar vericileri olmasına rağmen kan uyumu sağlanamadığı için kendi vericilerinden nakil alamamaktadır. Bu durumda hasta organ nakli merkezine başvurarak çapraz nakil adayı olabilir. Kendisiyle aynı sıkıntıyı yaşayan, yani vericisi olduğu halde kan uyuşmazlığı nedeniyle nakil olamayan bir başka hasta ile eşleştirilerek, birinin vericisinden, diğerinin alıcısına nakil gerçekleştirilir, böylece her iki hasta da sağlığına kavuşmuş olur.

10-Şeker hastaları böbrek nakli olabilir mi?

Yapılan böbrek nakillerinin önemli bir bölümünü şeker hastaları oluşturur. Her iki hastalık da aynı dokulara zarar verir.

11-Hepatit hastalarına böbrek nakli yapılabilir mi? 

Hepatitli hastalar, yapılacak ilave birkaç test sonrasında böbrek nakli olma şansını yakalayabilirler. Hepatit B hastaları verici de olabilirler ancak hepatit C hastaları verici olamazlar.

12-Organ nakli olmuş hastalar nelere dikkat etmelidir?

Organ nakli olmuş kişilerin ilaçlarını düzenli alması organlarını kaybetmemesi açısından çok önemlidir. Hastaların direkt güneş ışınlarından kaçınması gerekir. Sıvı alımı ve yiyecek tüketiminde sınırlama yoktur.

13-Operasyon sonrası olası riskler nelerdir?

Ender de olsa bazı komplikasyonlar olabilir. Vücudun organı kabul etmemesi, hipertansiyon, diyabet, ilk saatlerde kanama, idrar kanalından idrar kaçırma gibi naklin biçimine göre değişen kimi komplikasyonlar oluşabilir. Ancak bu tip komplikasyonların olağan olduğunu ve ülkemizde organ nakli başarısının %90’ın üzerinde olduğunu unutmamak gerekir.

14-Organ nakli olan kişiler çocuk sahibi olabilir mi?

Organ nakli olan kişiler rahatlıkla çocuk sahibi olabilirler. Operasyonun cinsellik ve üremeye herhangi bir olumsuz etkisi yoktur.

15-Hasta nakilden sonra normal hayatına devam edebilir mi?

Hasta operasyondan yaklaşık iki ay sonra işine dönebilir. İlaçların düzenli kullanımına devam etmesi gerekir. Karaciğer nakli olmuş hastaların alkol kullanmaması gerekir.