Hurma, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'ya özgü bir bitki olan hurma ağacında (Phoenix dactylifera) yetişen bir meyvedir ve çok sayıda nutrasötik özelliğe sahip, oldukça besleyici bir gıdadır. Hurma mineraller ve vitaminlerin yanı sıra, çok zengin antioksidan kaynağıdır. Ayrıca hurmalar, mesane kanseri ve prostat kanseri riskini azaltabilen selenyum adı verilen bir eser mineral açısından da zengindir. Hurma, sindirim sisteminin düzenlenmesinden kalp sağlığına, bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinden kemik sağlığının iyileştirilmesine kadar pek çok fayda sunar.
Ortalama 100 gr kuru hurmada şu besinler bulunur:
Hurma, taze ya da kuru olarak tüketilebilir. Taze hurma, atıştırmalık olarak veya salatalara, yoğurtlara ve smoothielere eklenebilir. Kurutulmuş hurma ise, atıştırmalık olarak veya çay, komposto, tatlı ve çeşitli yemek tariflerinde kullanılabilir.
Hurma içeriğindeki sülfit adı verilen bileşiklerin varlığı nedeniyle bazı hassas kişilerde alerjik semptomlara yol açabilir. Bunlar, ağız veya dilin kaşınması, hapşırma veya burun akıntısı gibi semptomları içerebilir. Hurma yedikten sonra bu semptomları yaşarsanız, aile hekiminizle görüşün. Daha ciddi bir anafilaktik reaksiyon durumunda ise hemen acil servise başvurun.
Hurma tüketiminin olası yan etkileri şunlardır:
Hurma, aşırı tüketildiğinde yüksek kalorili içeriği nedeniyle kilo alımına yol açabilir. Bu nedenle ölçülü tüketmek önemlidir.
Hurma doğal şeker içerdiğinden, aşırı tüketildiğinde kan şekeri düzeyini artırabilir.
Böbrek rahatsızlığı olan kişiler hurma yerken dikkatli olmalıdır. Her gün alınması gereken potasyum miktarı konusunda bir doktora danışılmalıdır.
Sülfitler astımlı kişilerde hırıltı semptomlarını şiddetlendirebilir.
Hurma, diyet lifi, vitaminler ve mineraller gibi çok çeşitli besin maddeleriyle doludur.
İşte hurmanın sağlık açısından faydalarından bazıları:
Hurma yüksek fruktoz içerdiğinden doğal olarak tatlıdır, ancak düşük glisemik indekse sahiptir; dolayısıyla kan şekeri seviyeleri üzerinde çok düşük bir etkiye sahiptir.Düşük glisemik indekse sahip besinler kan şekeri seviyelerinde daha az artışa neden olur. Bu nedenle diyabet hastaları için iyi bir alternatif seçenektir.
Hurma, düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) kolesterolü diğer adıyla kötü kolesterolü azaltmaya yardımcı olan yüksek diyet lifi içerir. Diyet lifleri kolesterole bağlanma ve kan dolaşımına emilmesini önlemeye yardımcıdır. Bu sayede atardamarlardaki yağ birikimi önleyerek kalp hastalığı riskini azaltır.
Hurmalar, çeşitli hastalıklara yakalanma riskini azaltabilecek antioksidanlar açısından önemli bir kaynaktır. Antioksidanlar, hücreleri vücutta zararlı reaksiyonlara neden olabilecek ve hastalığa yol açabilecek serbest radikallerden ve dengesiz moleküllerden korur.
Hurmalardaki yüksek çözünür ve çözünmez lif içeriği sağlıklı sindirim için idealdir. Hurma kabızlığı, ishali ve sindirim sistemi iltihabını önleyebilir.
Hurmalar, amino asitler, nikotin ve diyet lifi gibi temel bileşikler açısından zengindir. Bu, bağırsaklarda iyi bakterilerin büyümesini teşvik ederek kötü bakterilerin temizlenmesine yardımcı olur.
Hurma yüksek potasyum içeriğine sahip olduğundan; kalp atış hızı, solunum ve kas fonksiyonunun kontrol edilmesinde önemli bir rol oynar:
Hurma, pantotenik asit, folat ve niasin gibi B vitaminleri açısından zengindir. Bu vitaminler metabolik süreçleri iyileştirerek yorgunluk ve bitkinliği azaltır.
Hurma kan şekeri seviyelerini düşürmeye yardımcı olduğundan kilo yönetiminde de faydalıdır.
Hurmada bulunan potasyum, sodyumun vücuttan atılmasını sağlayarak kan basıncını düzenler. Potasyum ayrıca kalbin düzgün çalışması için de gereklidir.
Hurma, kırmızı kan hücrelerinin üretimi için hayati önem taşıyan demir açısından zengindir. Daha yüksek kırmızı kan hücresi üretimi, kansızlık ve zayıflık riskini azaltarak, yorgunluk gibi kansızlıkla ilişkili semptomları önleyemeye yardımcı olabilir.
Hurmalar önemli miktarda selenyum, manganez, bakır ve daha birçok mineral içerdiğinden kemikleri güçlendirmeye ve osteoporoz gibi ağrılı hastalıklarla savaşmaya yardımcı olur. Ayrıca sağlıklı kemiklerin gelişimine de katkıda bulunur.
Hurma, vücuttaki düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) kolesterol seviyelerini düşürmenin sağlıklı ve doğal bir yoludur.
Yapılan bazı araştırmaların sonuçları, hurmanın çeşitli cinsel rahatsızlıkların neden olduğu kısırlığı azaltarak cinsel gücü artırmada faydalı olduğunu göstermiştir.
Yine hurma ile ilgili birçok araştırma, hurmanın karın kanseri riskini ve etkisini azaltmaya yardımcı olduğunu göstermiştir.
Düzenli olarak hurma tüketmek, diş minesinin korunması ve güçlendirilmesi açısından faydalıdır, ayrıca içeriğindeki florür sayesinde diş çürüğü riskini azaltmaya yardımcı olur.
Hurmada bulunan yüksek miktardaki kükürt, vücudun hastalıklara ve alerjilere karşı mücadelesinde yardımcı olur.
Gebeliğin son evrelerinde diyete hurma eklemek serviks genişlemesini destekleyebilir, ayrıca doğumun süresini kısaltmada da yardımcı olabilir.
Hurma, saç bakımında hayati bir role sahip olan B5 vitamini içerir. Saç dökülmesini azaltır, kırılgan saçları ve kırık uçları iyileştirir.
Tüm temel besinleri almak için günlük 100 gr veya bir avuç hurma yemek idealdir. Ancak tüketilmesi gereken miktar, kalori ihtiyacına ve altta yatan sağlık koşullarına bağlı olarak kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Bir beslenme uzmanına 1 günde kaç hurma yemeniz gerektiğini sorabilirsiniz.
Hurma, az miktarda C vitamini ve B1 vtamini (tiamin), B2 vitamini (riboflavin), nikotinik asit (niasin), A vitamini ve K vitamini olmak üzere en az altı vitamin içerir. Ayrıca hurma, fosfor, potasyum, kalsiyum ve magnezyum gibi kemik dostu minerallerin kaynağıdır.
Hurma özü, vücuda enerji verir, yorgunluk belirtilerini hafifletir, sindirimi kolaylaştırır, kabızlığı önler, bağışıklık sistemini güçlendirir, cilt sağlığına iyi gelir, yaşlanma süreçlerini yavaşlatır, kemikleri ve kasları kuvvetlendirir, kalp sağlığını korur, tansiyonu düzenler, içeriğindeki antioksidanlar vücundun toksinlerden arındırılmasını sağlar ve demir açısından zengin olduğundan anemiye yani kansızlığa iyi gelir.
Hurma, yüksek besin değerine sahip besleyici bir meyvedir. Lif, vitaminler, mineraller ve antioksidanlar açısından oldukça zengin bir kaynaktır ve bu özellikleri sayesinde, sindirim sistemini düzenler, kalp sağlığını korur, bağışıklık sistemini güçlendirir, kemik sağlığını iyileştirir, beyin fonksiyonlarını geliştirir, anemiyi önler, vücuda enerji verir, cinsel sağlığa katkıda bulunur, doğal doğumu kolaylaştırabilir ve iltihabı azaltır. Ayrıca, içeriğindeki antioksidanlar, vücuttaki serbest radikallerle savaşarak hücre hasarını önleyerek yaşlanma süreçlerini yavaşlatabilir.