Patlıcan lezzetli ve farklı pişirme yöntemleri ile sevilen sebzelerden biridir. Patlıcan özellikle Orta Doğu ve Akdeniz mutfağında yaygın kullanıma sahiptir. Yüksek lif ve su oranına sahip olan patlıcan, düşük kalorilidir. Patlıcan aynı zamanda A ve C vitaminleri gibi antioksidan kaynağıdır. Manganez, folat ve potasyum gibi çeşitli mineraller de içerir. Patlıcan düzenli ve kontrollü tüketildiğinde kalp hastalıklarına karşı koruma sağlar, kan şekerini dengeler ve beyin sağlığını korumaya yardımcı olur. Patlıcanın bir diğer özelliği ise doğal nikotin içeriyor olmasıdır. Patlıcanı pişirerek ve yağı kontrollü kullanarak tüketmek hem faydalarını artırır hem de olası zararlarının önüne geçer.
Patlıcanın faydaları neler?
Patlıcan yemekleri ülkemizde birbirinden farklı tarifleri ile lezzetli yemekler listesinde üst sıralarda yer alır. Patlıcan lezzetli, göz dolduran bir sebze olmasının yanında aynı zamanda sağlık bakımından sağladığı faydalarla öne çıkar. Patlıcan, nişastasız ve düşük karbonhidratlı bir sebzedir. Flavonoidler, nasunin ve C vitamini gibi antioksidan özellikler içerir. Aslında teknik olarak bir meyve olan patlıcan, kemik sağlığını olumlu etkiler. İçerdiği demir sayesinde anemiyi önlemeye yardımcı olur. Patlıcan, kilo kontrolü sağlar, kan şekerinin dengeler ve kalp sağlığına faydalıdır.
Patlıcanın bilinen faydaları şöyle sıralanabilir;
Zengin besin değerine sahiptir
Patlıcanlar manganez, folat ve potasyum gibi çeşitli mineral ve vitaminlerin kaynağıdır. Bu özelliği ile bağışıklığı destekler. Ayrıca A ve C vitamini, içeriği ile enerji seviyelerini arttırır, hücreleri hasara karşı korur.
Düşük kalorilidir
Patlıcan su ve lif oranı yüksek bir besindir. Kilo vermek için ideal bir sebze olan patlıcan, tokluk hissini artırır ve fazla beslenmenin önüne geçer.
Kan şekerini düzenler
Patlıcan içerdiği lif ve antioksidan sayesinde bağırsaktaki karbonhidrat emilimini geciktirir. Dolayısıyla diyabet hastaları için faydalı olabilecek bir sebzedir.
Kalp sağlığını korur
Patlıcan kan dolaşımını iyileştirmeye yardımı olur. Aynı zamanda, içerdiği potasyum, kalp kaslarının sağlıklı bir şekilde çalışmasına katkıda bulunur. Bu sayede patlıcan, kalp krizi gibi çeşitli kalp hastalıklarına karşı koruma sağlar.
Anemiyi önler
Patlıcan önemli bir folik asit kaynağıdır. Düzenli olarak tüketildiğinde kan hücrelerinin üretimini teşvik eder.
Beyin fonksiyonlarını güçlendirir
Patlıcanlar, çeşitli nörodejeneratif bozukluklara karşı koruma sağlayabilir. Öte yandan içerdiği folik asit ve magnezyum sayesinde hafıza ve bilişsel sağlığı desteklemeye ve korumaya yardımcı olur.
Patlıcanın zararları neler?
Patlıcan içeriğinde sağlık açısından önemli maddeleri barındırmakla birlikte aynı zamanda bazı kişilerde olumsuz reaksiyonlara neden olabilecek bileşikler içerirler. Bu nedenle patlıcanın olası yan etkileri hakkında bilgi sahip olunması önemlidir.
Aşırı tüketilen patlıcanın bazı sağlık riskleri şöyledir;
- Patlıcan içerdiği yüksek lif oranı nedeniyle fazla tüketimine bağlı şişkinlik, mide rahatsızlığı ve ishal gibi sindirim sistemi problemlerine neden olabilir.
- Aşırı tüketilen patlıcan kan şekeri seviyelerinin düşmesine ve sonuç olarak hipoglisemiye sebep olabilir.
- Histamin içerdiği nedeniyle, ciltte kaşıntı veya hassasiyet yaşayan bazı kişilerde şikâyetleri alevlendirebilir. Ayrıca dudaklarda ve dilde şişme meydana gelebilir.
- Patlıcan solanin adında toksik bir madde içerir. Bu, artrit hastalarında eklem ağrılarını tetikleyebilir ve iltihaplanmayı arttırabilir.
- Aynı zamanda aşırı tüketime bağlı baş dönmesi ve mide bulantısına yol açabilir.
Patlıcan şekeri yükseltir mi?
Diyabet, vücudun kan şekerini doğru şekilde kullanamaması sonucu meydana gelen bir hastalıktır. Halsizlik, karın ağrısı, dalgınlık, geceleri sık idrar çıkma gibi çeşitli belirtilerle karakterize olan şeker hastalığı durumunda beslenme rahatsızlığın yönetilmesi için hayati önem taşır.
Patlıcan şeker hastalarının gönül rahatlığı ile tüketebileceği gıdalar arasında yer alır. Patlıcan, glisemik indeksi düşük bir besindir. Bu sayede kan şekerini yavaş yükseltir. Ayrıca yüksek lif içeriği sayesinde sindirimi yavaşlatır, bu da kan şekerinin ani yükselmesinin önüne geçer.
Şeker hastaları patlıcanı doğru pişirme teknikleri ile tüketmelidir. Kızartılmış patlıcan fazlasıyla yağ çeker ve bu durum kan şekerini etkileyebilir. Diyabet hastaları için patlıcanın en iyi tüketim yöntemleri arasında; közlenmiş, fırınlamış ve haşlanmış hali yer alır.
Patlıcan tüketirken nelere dikkat etmeli?
Patlıcan içerdiği vitamin ve minerallerle lezzetli ve besleyici bir sebze olmasına karşılık tüketirken dikkatli olunmasında fayda olan bir sebzedir.
Patlıcan tüketirken şunlara dikkat ediniz;
- Patlıcan satın alırken kabuklarının sert ve parlak olmasına dikkat edilmelidir. Yumuşamış ve büzüşmüş patlıcanlar genellikle taze değildir.
- Patlıcanın kuşkusuz en lezzetli hali yağda kızartılmış olanıdır. Ancak kızartıldığında çok fazla yağ emebilir, bu da kalori oranını ciddi şekilde artırır. Kızartma yerine haşlama, közleme veya ızgara gibi sağlıklı pişirme yöntemleri tercih edilmelidir.
- Patlıcanları pişirmeden önce tuzlu suda bekletmek, acılığını alır ve patlıcanın yağ çekme riskini azaltır.
- Aşırı tüketilen patlıcan bazı kişilerde kaşıntı veya hassasiyeti arttırabilir.
- Yine fazla tüketilen patlıcan; gaz, şişkinlik, mide yanması gibi sorunlara yol açabilir.
