Böbrek iltihabı, mesaneden böbreğin piyelumuna (pelvis) yayılan bir idrar yolu enfeksiyonudur. Böbrek enfeksiyonuna piyelonefrit de denir. Böbrek taşları, mesane enfeksiyonları, idrarı boşaltmak için kullanılan kateter ve idrar yolundaki kusurlardan kaynaklanır. Belirtiler arasında idrarda kan ve irin, idrar yaparken ağrı, sırt ve yanlarda ağrı ve sık veya sık idrara çıkma bulunur. Böbrek, mesane ve üreterlerde herhangi bir anormallik olup olmadığını görmek için röntgen çekilebilir. Tekrarını önlemek için antibiyotik ve altta yatan nedenlerin tedavisi gerekir. Aşırı vakalarda ameliyat gerekebilir.
Üst idrar yollarındaki bakteriler genellikle böbrek enfeksiyonlarının nedenidir. Virüsler de bu enfeksiyonlara neden olabilir, ancak sağlıklı kişilerde nadir görülür.
Böbrek enfeksiyonlarına neden olan bazı bakteri türleri şunlardır:
Böbrek enfeksiyonlarının çoğu, alt idrar yolunda mesane enfeksiyonu olarak başlar. Bağırsaklarda yaşayan bakteriler idrar yoluna girerek enfeksiyona neden olabilir. Mesane enfeksiyonu tedavi edilmezse veya geçmezse, bir veya iki böbreğe yayılabilir.
Normalde vücut, idrar yolundaki bakterileri kontrol altında tutar. Mesaneyi boşaltmak veya idrar yapmak, vücudun mesanede sağlıklı sayıda bakteri tutmasına yardımcı olmasının bir yoludur. Bazı durumlarda, kan vücudun başka bir yerinden böbreklere zararlı bakteri veya virüsler taşıyabilir. Nadiren de olsa, ameliyattan sonra böbrek enfeksiyonu geçirebilirsiniz.
Böbrek enfeksiyonunun belirtileri şunları içerebilir:
Böbrek ağrısı genellikle omurganın her iki yanında, kaburgaların alt kısmı ile kalçalar arasında kalan bölgede, yan tarafta hissedilen sürekli ve donuk bir ağrıdır. Ağrı genellikle sabittir yani hareketle değişmez. Ağrıya ateş, titreme, mide bulantısı ve kusma gibi belirtiler eşlik edebilir.
Uygun bir tedaviyle böbrek enfeksiyonu birkaç gün içinde geçer (antibiyotik tedavisinin mutlaka tamamlanması şarttır). Ancak enfeksiyonun tedavisinin zor olması bu sürenin uzamasına yol açabilir.
Mesaneyi ve üretrayı bakterilerden uzak tutarak böbrek enfeksiyonu geliştirme riskinizi azaltabilirsiniz. Bunun için, bol sıvı tüketmek, genital bölgeyi temiz tutmak ve eğer varsa kabızlığı tedavi etmek önemlidir.
Böbrek enfeksiyonu (piyelonefrit) ağrılı ve rahatsız edici bir hastalıktır. Mesanede sık görülen bir enfeksiyon olan ve idrar yapmayı ağrılı hale getiren sistitten daha ciddi bir durumdur. Böbrek enfeksiyonu zamanında tedavi edilirse ciddi bir zarara yol açmaz. Böbrek enfeksiyonu tedavi edilmezse kötüleşebilir ve kalıcı böbrek hasarına yol açabilir.
Doktorlar, böbrek enfeksiyonunu teşhis etmek için hastanın tıbbi geçmişi, fiziksel muayenesi, laboratuvar ve görüntüleme testlerini kullanır.
Fiziksel muayene sırasında doktorunuz semptomlarınız hakkında sorular soracaktır. Erkeklerde, muayene dijital rektal muayeneyi (DRE) içerebilir. DRE sırasında sağlık uzmanınız şişmiş veya büyümüş bir prostat olup olmadığını kontrol edecektir. Büyümüş bir prostat, idrar yolu enfeksiyonuna yol açabilir.
Laboratuvar testleri için idrar örneği vermeniz amacıyla size bir kap verilir. İdrar tahlili idrar örneğinizde kan ve beyaz kan hücreleri olup olmadığını kontrol eder. Vücudunuz, bakterilerin neden olduğu bir enfeksiyonla savaşırken beyaz kan hücreleri üretir.
İdrar kültürü, idrarınızdaki bazı yaygın bakteri türlerini tespit eder. Bu test, antibiyotiklerin bir tedavi seçeneği olup olmadığını anlamanıza yardımcı olabilir. Test sonuçları genellikle birkaç gün içinde belli olur.
Kan testleri böbrek enfeksiyonları gibi ciddi enfeksiyonları tespit eder, ayrıca böbreklerinizin ne kadar iyi çalıştığını da gösterebilir.
Doktor böbrek enfeksiyonunu teşhis etmeye yardımcı olmak için aşağıdaki görüntüleme testlerinden bir veya daha fazlasını kullanabilir.