Romatoid artrit, vücutta iltihaplanmaya neden olan ve genellikle eklem ağrısıyla kendini gösteren kronik bir hastalıktır. Tedavi edilmeyen romatoid artrit, eklemlerde ve çevresindeki dokularda ciddi hasara neden olurken, kalp, akciğer veya sinir sisteminde sorunlara yol açabilir. Romatoid artritin yaygın belirtileri arasında kronik ağrı, sertlik, hassasiyet, sıcaklık ve eklemlerde şişlik bulunur. Ayrıca hastalık hareket etmeyi ve günlük aktiviteleri gerçekleştirmeyi zorlaştırabilir.
Romatoid artrit zamanında teşhis edilirse, semptomlar ve hastalığın ilerlemesi farmakolojik tedavi ile kontrol altına alınabilir ve rehabilitasyon ile en iyi işlevsellik sağlanabilir. Ciddi eklem hasarı olan vakalarda, eklem replasmanı dahil cerrahi prosedürler hareketi geri kazandırmaya veya ağrıyı yönetmeye ve fiziksel işlevi korumaya yardımcı olabilir.
Romatoid artrit nedir?
Romatoid artrit, eklemlerin iç yüzeyinde (sinovyum) ağrı, şişlik ve sertliğe neden olan kronik bir inflamatuar hastalıktır. Romatizmal eklem hastalığı olarak da bilinen romatoid artrit, otoimmün bir hastalıktır ve genellikle elleri, ayakları ve bilekleri etkiler. Semptomların kötüleştiği, alevlenmeler veya ataklar olarak bilinen dönemler yaşanabilir. Bu atakların ve alevlenmelerin ne zaman ortaya çıkacağını bilmek zor olabilir. Ancak iyi bir tedaviyle bu alevlenmelerin sayısını azaltmak ve eklemlerde meyana gelen hasarı en aza indirmek mümkün olabilir.
Romatoid artrit neden olur?
Romatoid artrit, bağışıklık sisteminin yanlışlıkla eklemleri kaplayan hücrelere saldırması ve bunun sonucunda eklemlerin şiş, sert ve ağrılı olmasına neden olması anlamına gelir. Bu rahatsızlık zamanla eklemlere, kıkırdaklara ve yakındaki kemiklere zarar verebilir.
Bağışıklık sistemindeki bu sorunu neyin tetiklediği tam olarak bilinmemekle birlikte, aşağıdaki durumlarda risk daha yüksektir:
Cinsiyet
Kadınların romatoid artrit geliştirme olasılığı erkeklere göre daha fazladır.
Yaş
Romatoid artrit her yaşta ortaya çıkabilir, ancak sıklıkla orta yaşlarda başlar.
Aile geçmişi
Ailede romatoid artrit öyküsü varsa, hastalığa yakalanma riski artar.
Sigara içmek
Sigara içmek romatoid artrit riskini artırır.
Aşırı kilo
Aşırı kilolu kişilerde romatoid artrit geliştirme riskinin diğer kişilere göre biraz daha yüksektir.
Romatoid artrit belirtileri nelerdir?
Romatoid artrit hastalığının başlıca belirtileri şunlardır:
Eklem ağrısı.
Eklem şişmesi, sıcaklık ve kızarıklık.
Tutukluk, özellikle sabahın erken saatlerinde veya uzun süre oturduktan sonra.
Diğer belirtiler arasında şunlar da yer alabilir:
Yorgunluk ve enerji eksikliği
İştahsızlık.
Kilo kaybı.
Yüksek ateş.
Terleme
Gözlerde kuruluk (İltihaplanma sonucu)
Göğüs ağrısı (İltihaplanma sonucu.)
Romatoid artrit vücuttaki herhangi bir eklemi etkileyebilir, ancak genellikle ilk önce el ve ayaklardaki küçük eklemlerde hissedilir. Vücudun her iki tarafı da genellikle aynı anda, aynı şekilde etkilenir, ancak bu her zaman olmaz.
Nadir olarak bazı insanlarda romatoid nodül adı verilen etli yumrular oluşabilir. Bunlar etkilenen eklemlerin etrafındaki cildin altında oluşur. Bazen ağrılı olabilirler, ancak genellikle ağrılı değildirler.
Romatoid artrit tedavisi
Romatoid artrit için kesin bir tedavi yoktur. Ancak erken teşhis ve uygun tedavi, bu durumdaki birçok kişinin alevlenmeler arasında aylar hatta yıllar süren daha rahat oldukları dönemler geçirmesini sağlar.
Başlıca tedavi seçenekleri şunlardır:
Semptomları hafifletmek ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak için uzun vadeli ilaçların kullanımı.
Günlük aktivitelerde yaşanacak sorunları kontrol altına almaya ve hareketli kalmaya yardımcı olmak için fizyoterapi ve mesleki terapi gibi destekleyici tedaviler.
Gelişen herhangi bir eklem sorununu düzeltmek için cerrahi müdahale.
Romatoid artrit nasıl düzelir?
Romatoid artrit için bir tedavi olmasa da, fizyoterapi ve mesleki terapi, takviyeler ve kortikosteroidler gibi ilaçlar, alevlenmeler sırasında ağrıyı kontrol altında tutabilmenin yollarından bazılarıdır. Sağlıklı bir diyet, stres yönetimi, düzenli egzersiz ve diğer seçenekler romatoid artrit hastalarının yaşam kalitesini iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Romatoid artrit hangi vitamin eksikliğinden olur?
D vitamini alımının azalmasının romatoid artrit gelişimine yatkınlığın artmasıyla bağlantılı olduğu ve D vitamini eksikliğinin RA hastalarında hastalık aktivitesiyle ilişkili olduğu düşünülür.
