
Estradiol, en önemli kadın cinsiyet hormonlarından biri olan östrojenin bir formudur. Adet döngüsünü düzenlemede, hamileliğe hazırlanmada ve normal kadın üreme işlevlerini sürdürmede önemli bir rol oynar. Estradiol ayrıca kemik gelişimi, ruh hali değişimleri ve cilt sağlığının düzenlenmesinde de rol oynar. Çok yüksek veya düşük estradiol seviyeleri sağlık sorunlarına neden olabilir ve bazen hormonal ilaçlarla tedavi edilmesi gerekir. Düşük estradiol seviyeleri, düşük veya hiç yumurtalık aktivitesi olmadığı anlamına gelebilir ve bu durum ergenlik öncesi, menopoz sonrası, doğum kontrol hapı kullanımı veya yumurtalık yetmezliği gibi durumlarla ilişkili olabilir.
Yüksek estradiol düzeyleri ise, preovulatuar (yumurtanın yumurtalıktan salınmasından önce gerçekleşen adet döngüsünün fazı), foliküler kalıcılık, gebelik, erkeklerde belirgin karaciğer hasarı veya hormon üreten tümörler gibi durumlarla ilişkili olabilen artmış yumurtalık aktivitesini gösterebilir (ancak bu nadirdir).
Estradiol nedir?
Östradiol veya estradiol, yumurtalıklar, adrenal bez ve ayrıca hamilelik sırasında plasenta tarafından üretilen bir östrojen hormonudur. Estradiol, bir kadının üreme yıllarındaki en önemli hormondur ve üreme ve cinsel işlev için gereklidir. Ayrıca diğer organların ve dokuların sağlığı üzerinde bir etkiye sahiptir. Üreme hormonları bağlamında, östrojen ve estradiolün sıklıkla birbirinin yerine kullanıldığını görebilirsiniz. Ancak, bu iki terimi neyin farklılaştırdığını anlamak önemlidir. Östrojen, bir grup hormon için bir şemsiye terim olarak en iyi şekilde tanımlanır. Bunlar dört 'östrojen'dir:
Esteron
Östradiol
Östriol
Estetrol
Bu hormonlar arasında en bol bulunanı ve üreme çağındaki (genellikle 15-49 yaş arası) kadınlar için en önemli olanı estradioldür.
Estradiol ne işe yarar?
Estradiol, kadın üreme sistemini düzenleyen ana hormonlardan biridir. Yumurtlamayı teşvik eder ve yumurta (ovum) döllenirse implantasyonu destekler. Üreme sisteminin yanı sıra, estradiolün kalp, kan damarları, kemikler ve beyin üzerinde de etkileri vardır. Kadınlarda estradiol sağlıklı üreme işlevi için anahtardır. Vücuttaki seviyeleri ergenlik döneminde yükselmeye başlar. Her ay estradiol bir yumurtanın olgunlaşmasına ve yumurtlama sırasında folikülünden çıkmasına yardımcı olur.
Adet döngüsünün ikinci yarısında progesteronla birlikte rahim astarının kalınlaşmasına da yardımcı olur. Bu, döllenme gerçekleşirse yumurtanın yerleşip büyümesini sağlar. Kadınlar menopoza girdikten sonra yumurtlama durduğu için östrojen seviyeleri doğal olarak düşer.
Estradiol, ağırlıklı olarak adet döngüsünü düzenlemede rol alsa da, vücudun diğer sistemleri üzerinde de birçok önemli etkiye sahiptir. Meme dokusunun ve ikincil cinsel özelliklerin büyümesini sağlar, sağlıklı kardiyovasküler işlevi destekler ve nörolojik ve iskelet sistemleri üzerinde çok sayıda başka etkiye sahiptir. Estradiol aynı zamanda erkeklerin nörolojik, iskelet ve kardiyovasküler sistemleri üzerinde de etkilidir.
Estradiol değeri kaç olmalı?
Estradiol seviyeleri mililitre başına pikogram (pg/ml) olarak ölçülür. Premenopozal kadınlarda normal estradiol seviyeleri 30 ila 400 pg/ml'dir. Postmenopozal kadınlarda normal estradiol seviyeleri 0 ila 30 pg/ml'dir. Erkeklerde normal estradiol seviyeleri 10 ila 50 pg/ml'dir.
Kadınlarda estradiol kaç olmalı?
Kadınlarda, estradiol seviyeleri adet döngüsü boyunca dalgalanır. Döngünün ilk yarısında veya 'foliküler faz' olarak adlandırılan dönemde, estradiol seviyeleri sürekli olarak yükselir ve yumurtanın olgunlaşmasına yardımcı olur. Estradiol seviyeleri yumurtlamadan hemen önce en yüksek seviyededir, ardından yumurtlama gerçekleştikten hemen sonra düşer.
Korpus luteum (progesteron hormonunu üreten bir bez), adet döngüsünün ikinci yarısında veya 'luteal fazda' estradiol üretimini devraldıkça, adet olana kadar estradiol seviyeleri korunur.
Estradiol için normal referans aralıkları şöyledir:
1-14. Günler (Foliküler faz): 72-529 pmol/L
14. Gün (Yumurtlama): 235-1309 pmol/L
14-28. Günler (Luteal faz): 205-786 pmol/L
Estradiol seviyeleri menopoza girdikten sonra düşer ve <118 pmol/L'de sabit kalır. Bunun nedeni yumurtalıkların onu üretmeyi bırakmasıdır.
Erkeklerde, östradiol seviyeleri 146 pmol/L'yi geçmemelidir.
Estradiol yüksekliği ne anlama gelir?
Estradiol yüksekliği, kandaki estradiol seviyelerinin normalin üzerine çıkması olarak tanımlanır. Böbrek üstü bezi büyümesi, erken ergenlik ve bazı yumurtalık, böbrek üstü ve testis tümörleri yüksek östradiol seviyelerine neden olabilir. Hem kadınlar hem de erkekler yüksek estradiol semptomları yaşayabilir, ancak bunlar farklı şekilde ortaya çıkar.
Estradiol yüksekliği belirtileri nelerdir?
Kadınlarda yüksek estradiol belirtileri genellikle şu şekilde görülebilir:
Düzensiz adet dönemleri.
Tükenmişlik.
Kilo alımı.
Azalmış cinsel istek.
Göğüslerde lifli kistler.
Düşük ruh hali.
Estradiol düşüklüğü ne anlama gelir?
Bir kadın menopoza girdiğinde yumurtlama durur ve estradiol seviyeleri düşer. Düşük estradiol seviyeleri çeşitli semptomlarla ortaya çıkabilir ve günlük yaşamda çok rahatsız edici olabilir.
Estradiol düşüklüğü belirtileri nelerdir?
Kadınlar menopoza girdiğinde, adet döngüsü biter ve yumurtalıkların östrojen üretimi düşer. Çoğu kadında, bu durum günlük yaşamda rahatsız edici ve sıkıntı verici olabilen semptomlara yol açabilir.
Bazı düşük östrojen semptomları şunları içerebilir:
Sıcak basmaları.
Gece terlemeleri.
Ruh hali değişimleri.
Düzensiz adet dönemleri.
Uykusuzluk.
Vajinal kuruluk.
Ağrılı idrara çıkma.
Ağrılı cinsel ilişki.
Azalmış libido.
Ciltte kuruluk.