Vücut neden kaşınır? Vücut kaşıntısı neyin belirtisidir?
Vücut kaşıntıları pruritis olarak da bilinir. Ciltte yaygın bir tahriştir. Kaşıntı vücudunuzun herhangi bir yerinde veya küçük bir bölgesinde meydana gelebilir. Örneğin, böcek ısırığı bölgesi. Bazen kaşıntı tüm vücudunuzu etkileyebilir. Bu, böbrek veya karaciğer hastalığınız varsa veya daha yaygın olarak alerjiniz varsa ortaya çıkabilir. Bazen alerji, tüm vücudunuzda döküntüye de neden olabilir.
Genellikle ciddi bir sorun değildir. Ancak bazen ciddi bir sağlık sorunundan kaynaklanabilir. Vücut kaşıntılarının bazı yaygın nedenleri arasında; cilt kuruluğu, böcek ısırıkları, alerjik reaksiyonlar, egzama, sedef hastalığı ve kontakt dematit gibi rahatsızlıklar, mantar, bakteriyel veya viral enfeksiyonlar, bazı ilaçların yan etkileri ve hormonal değişiklikler yer alabilir.
Vücut kaşıntısı neyin belirtisidir?
Vücut kaşıntıları rahatsız edici olabilir, ancak genellikle ciddi bir şeyin belirtisi değildir. Alerji, yaşlanma veya cilt hastalıkları gibi birçok faktör kaşıntıya neden olabilir. Ancak kaşıntı, karaciğer hastalığı, böbrek hastalığı, anemi, diyabet, tiroid sorunları ve bazı kanserler gibi altta yatan bir hastalığın belirtisi de olabilir.
Hangi iç hastalıklar kaşıntı yapar?
Birçok iç hastalık ciltte yaygın kaşıntıya neden olabilir.
Bunlar arasında yer alan rahatsızlıklar:
Karaciğer hastalığı
Hepatit, siroz ve karaciğer kanseri gibi durumlar kanda safra tuzlarının birikmesine ve yaygın kaşıntıya neden olabilir.
Böbrek hastalığı
Kronik böbrek hastalığı veya böbrek yetmezliği, kan dolaşımında atık ürünlerin birikmesine ve bunun sonucunda da cildin kaşınmasına neden olabilir. Böbrek yetmezliğine bağlı bir durum olan üremik pruritus, kaşıntı ile önemli ölçüde ilişkilidir.
Tiroid bozuklukları
Hipotiroidizm, tiroid bezinin az çalışması kuru ve kaşıntılı cilde yol açabilir. Aşırı aktif tiroid bezi yani hipertiroidizm de ciltte değişikliklere ve kaşıntıya da neden olabilir.
Hematolojik bozukluklar
Polisitemi vera (bir tür kan kanseri) gibi durumlarda; kan viskozitesinde ve dolaşımındaki değişiklikler histamin seviyelerinin yükselmesine ve bunun sonucunda kaşıntıya neden olabilir.
Diyabet
Yüksek kan şekeri seviyeleri kuru cilde ve kaşıntıya yol açabilir.
Sedef hastalığı ve egzama
Esas olarak cilt rahatsızlıkları olmakla birlikte, iltihaplanma veya bağışıklık sistemi bozukluğu gibi sistemik sorunlarla daha da kötüleşebilirler.
Çölyak hastalığı
Çölyak hastalığı glutenin tetiklediği bir otoimmün rahatsızlıktır. Genellikle gastrointestinal semptomlarla ilişkili olan cilt döküntülerine ve kaşıntıya neden olabilir.
Sistemik Lupus Eritematozus (SLE)
Bu otoimmün hastalık, iltihaplanmaya bağlı döküntüler ve kaşıntı gibi çeşitli semptomlara neden olabilir.
HIV
Bağışıklık sisteminin zayıflaması nedeniyle yaygın kaşıntı da dâhil olmak üzere çeşitli cilt sorunlarına yol açabilir.
Karaciğer enfeksiyonları
Karaciğeri etkileyen viral enfeksiyonlar da kaşıntıya yol açabilir.
Bazı kanserler
Lenfoma ve lösemi gibi kanserler, genel semptom kompleksinin bir parçası olarak kaşıntıya neden olabilir.
Stres ve psikolojik sorunlar
Tamamen fiziksel olmasa da kaygı ve stres, çoğunlukla altta yatan başka rahatsızlıklarla bağlantılı olan kaşıntı hissini şiddetlendirebilir.
Gece yatarken vücutta kaşıntı neden olur?
Gece kaşıntısı veya gece pruritusu, hormonal değişiklikler, dehidrasyon, vücut ısısındaki değişiklikler, kuru cilt veya altta yatan bir rahatsızlığın belirtisi olarak ortaya çıkabilir. Kronik kaşıntılı cilde sahip kişilerde yaygın olarak görülür.
Gece boyunca cildinizde oluşan kaşıntı, cildinizin çatlayıp iltihaplanıp daha fazla kaşınmasına neden olan kaşıntı-kaşıma döngüsüne sıkıştığınızda sıklıkla bir sorun haline gelebilir. Gece kaşıntısının çoğu nedeni yaşam tarzı, doğal veya tıbbi olarak sınıflandırılabilir:
Doğal nedenler
Gece boyunca vücut ısınız ve kan akışınız doğal olarak artarak sizi sıcak tutar. Cildinizin yüzeyine ulaşan bu ısı artışı, kaşıntı hissetmenize neden olabilir.
Vücudunuz geceye uyum sağlarken, iltihabı artıran sitokinler gibi bazı maddeler salgılar ve iltihabı azaltan kortikosteroidlerin üretimini azaltır.
Uyurken yeterli sıvı almadığınız için cildiniz gece boyunca doğal olarak daha fazla su kaybeder. Bu, cildinizin kurumasına ve susuz kalmasına neden olarak kaşıntıya yol açabilir.
Tıbbi nedenler
Gece kaşıntısına neden olabilecek sağlık sorunları şunlardır:
- Atopik dermatit (egzama)
- Sedef hastalığı
- Kurdeşen
- Yatak böcekleri, bitler veya uyuz gibi böcekler
- Tiroid sorunları
- Diyabet, zona veya multipl skleroz gibi sinir bozuklukları
- Alerjik reaksiyonlar
- Böbrek veya karaciğer hastalığı
Karaciğerin sebep olduğu kaşıntı nerelerde olur?
Kaşıntı, karaciğer hastalığının en önemli belirtilerinden biridir. Vücudunuzun herhangi bir yerinde kaşıntı olabilir, ancak en sık kollarda ve bacaklarda, avuç içlerinde veya ayak tabanlarında görülür. Bazı insanlarda her yerde kaşıntı olur. Hastalık ne kadar ileriyse kaşıntı da o kadar kötüleşir ve şiddeti hafiften dayanılmaza kadar değişebilir.
Karaciğer hastalığında kaşıntının kesin nedeni tam olarak belli değildir. Kan dolaşımında safra tuzlarının birikmesi, ciltteki sinirleri tahriş ederek kaşıntı hissine yol açar. Karaciğeriniz düzgün çalışmıyorsa, kandaki histamin, serotonin, kadınlık hormonları ve alkalen fosfataz (ALP) gibi diğer kimyasallar da değişebilir ve kaşıntıya katkıda bulunabilir. Cildin kuruluğu kaşıntıyı daha da kötüleştirebilir.
