Hipokrat yüz nedir? Hipokrat yüzü neden olur?

Hipokrat yüzü (facies Hippocratica ), ölüm veya uzun süreli hastalık, aşırı dışkılama, aşırı açlık ve benzeri nedenlerle yüzde oluşan değişikliktir. Burun büzülmüş, gözler çukurlaşmış, şakaklar çökük, kulaklar soğuk ve içeri çekilmiş, alın derisi gergin ve kuru, ten rengi solgun, dudaklar sarkık, gevşek ve soğuktur. Hipokrat yüzü, ilk olarak Hipokrat tarafından tanımlandığı için bu şekilde adlandırılmıştır.

Hipokrat yüzü, vücudun çok ağır ve hayati tehlike oluşturan bir duruma girmesi sonucu ortaya çıkar. Temel neden, dolaşımın bozulması ve dokuların yeterince kanlanamamasıdır.

Ağır enfeksiyonlar, akut peritonit, şok, ileri evre hastalıklar veya ciddi sıvı kaybı gibi durumlarda kan, hayati organlara yönlendirilir. Bu sırada cilt ve yüz dokularına giden kan azalır. Azalan kanlanma nedeniyle yüz soluk, soğuk ve nemli bir görünüm alır;  gözler çöker, burun sivrileşir, dudaklar kurur ve yüz genel olarak bitkin ve çökmüş görünür. Aynı zamanda sıvı kaybı ve metabolik bozukluklar da cilt elastikiyetini azaltarak bu görünümü belirginleştirir.

Kısacası Hipokrat yüzü, tek bir mekanizmaya değil; şok, dolaşım yetmezliği, oksijensizlik ve sıvı kaybının birlikte etkisine bağlı olarak gelişir ve hastanın genel durumunun çok ciddi olduğunu gösteren önemli bir klinik bulgudur.

Hipokrat yüzü nedir?

Hipokrat yüzü, özellikle ölümcül hastalıklar bağlamında, ciddi bir hastalık durumuyla ilişkilendirilen belirli bir yüz ifadesi veya görünümünü ifade eder. Bu terim, genellikle tıbbın babası olarak kabul edilen antik Yunan hekim Hipokrat'ın öğretilerinden kaynaklanmaktadır.

Hipokrat, bunu ilk kez şöyle tanımlamıştır: 'Hastanın yüz görünümü şöyle tarif edilebilir: burun sivri, gözler çukur, şakaklar içeri çökmüş, kulaklar soğuk ve içeri çekilmiş ve kulak memeleri bozuk, yüz derisi sert, gerilmiş ve kuru ve yüz rengi soluk veya koyu ise… ve [belirlenen süre içinde] bir iyileşme olmazsa, bu işaretin ölümün habercisi olduğu anlaşılmalıdır.'

Modern tıp önemli ölçüde ilerlemiş olsa da, Hipokrat yüzü kavramı, hastaların durumlarının klinik değerlendirmelerinde hala geçerliliğini korumakta ve sağlık durumlarına dair bilgiler sağlamaktadır.

Hipokrat yüzü neden olur?

Patofizyolojik olarak, Hipokrat yüzü, şiddetli dehidratasyon, yetersiz beslenme ve kas kaybının birleşiminden kaynaklanır ve bu da deri altı yağ kaybına ve yüz hatlarını belirginleştiren ve periferik dokularda vazokonstriksiyona neden olan sıvı kaymalarına yol açar. Modern klinik uygulamada, son evre hastalıklarda tanınabilir bir işaret olmaya devam etmekte olup, onkologlara ve palyatif bakım sağlayıcılarına terminal düşüşü belirlemede yardımcı olmaktadır; ancak prognostik değeri artık izole olarak değil, gelişmiş tanı yöntemleriyle bütünleştirilmiştir. Gelişen tıbbi teknolojilere rağmen, bu eski tanımlayıcı, insan ölümünü tanımada fiziksel muayenenin kalıcı rolünün altını çizmektedir.

Hipokrat yüzü hangi hastalıktır?

Hipokrat yüz ifadesi, başlangıçta Hipokrat tarafından akut hastalıklarda prognostik bir gösterge olarak gözlemlenen, şiddetli sistemik zayıflığı işaret eden belirgin bir dizi yüz değişikliği ile karakterize edilir. Genel görünüm, aşırı bitkinliği ve yaklaşan ölümü yansıtan derin bir zayıflama ve ifadesiz bir yüz ifadesi ile kendini gösterir. Bu yüz ifadesi, uzun süreli hastalık koşullarında ortaya çıkar ve canlılıktan yoksun, solgun ve bitkin bir ifade ile belirginleşir.

Öne çıkan özellikler arasında, göz dokularının çekilmesi nedeniyle sıklıkla çukurlaşmış ve enoftalmos olarak tanımlanan çökük gözler yer alır. Şakaklar ve yanaklar, önemli ölçüde deri altı yağ kaybından kaynaklanan çukurlaşmış bir görünüme sahip olup, orta yüze zayıf, çökmüş bir kontur kazandırır. Burun, sıkışmış veya sivri bir görünüm alır.

Yüzün üzerindeki deri tipik olarak soluk, kuru, gri veya sarımsı bir renkte olup, morumsu veya yeşilimsi tonlara yakın olabilir; özellikle alın bölgesinde pürüzlü, gerilmiş ve kurumuş özellikler görülür. Dudaklar ve ağız sarkık veya gevşek bir duruş sergiler. Toplu olarak, bu özellikler Hipokrat'ın prognoz hakkındaki gözlemlerinde belirttiği gibi, belirgin bir zayıflık görünümü oluşturur. Bu görünüm, vücudun ciddi bir hastalık nedeniyle şok, ağır enfeksiyon, sıvı kaybı veya ileri organ yetmezliği içine girdiğini gösterir.

Hipokrat yüzünün en sık görüldüğü durumlar:

• Akut peritonit (en klasik neden)
• Şiddetli enfeksiyonlar (sepsis)
• İleri evre kanserler
• Ağır sıvı kaybı (dehidratasyon)
• Şok tabloları

Özetle, Hipokrat yüzü belirli bir hastalıktan çok, hastanın genel durumunun çok ağır olduğunu ve acil müdahale gerektiğini gösteren klinik bir bulgudur.