Kakule (Elettaria cardamomum), zencefil ve zerdeçal gibi Zingiberaceae ailesine aittir. Bambu saplarına benzer uzun saplar vardır. Kakuleye lezzeti ve tadı veren tohumlardır. Kakulenin çok benzersiz ve karmaşık bir tadı vardır. Bu tat hafif tatlı ama çok acı olarak tanımlanabilir.
Bitkinin yeşil tohum kabukları kurutulur ve kabuk içindeki tohumlar yemeklerde bütün veya öğütülmüş olarak kullanılır.
Kakule C vitamini, nisain, magnezyum ve potasyum içerir. Kendine özgü aromasının yanı sıra kakule yüksek düzeyde antioksidan içerir. Orta Çağ'da kakule, yılan ısırıklarına ve akrep sokmalarına karşı panzehir olarak kullanılmıştır.
Kakule nedir?
Kakule zencefil ailesinden otsu çok yıllık bir bitkidir ve hafif keskin ve oldukça aromatik bir tada sahiptir. Kakule baharatı, yeşil kakule tohumlarının öğütülmesinden elde edilir. Öğütülmüş kakule genellikle baharat hamurlara ve fırınlanmış ürünlere eklenir.
Kakule çeşitleri nelerdir?
Kakulenin iki farklı çeşidi vardır. Yeşil ve siyah (koyu kahve de olabilir) renklidir. Bunlara ek olarak yeşil kakule ağartılarak beyazlaştırılabilir. Bu yolla aroması arttırılan kakulenin doğal olmayan üçüncü bir türü de elde edilir.
Kakulenin çeşitleri şunlardır;
Yeşil kakule
Gerçek kakule olarak da bilinen yeşil kakule baklaları, erken hasat edilir ve bu yüzden yeşildir.
Siyah kakule
Siyah kakule baklaları yeşil kakule baklalarından biraz daha büyüktür ve ağaç kabuğuna benzeyen koyu kahverengi, pürüzlü bir dış yüzeye sahiptir. Siyah kakule hasat edildikten sonra dumanla kurutulur.
Kakulenin besin değeri
Kakule, çeşitli yemeklere lezzet katmanın düşük kalorili bir yolunu sunar. Bu egzotik baharat, antioksidan, hastalık önleyici ve sağlığı geliştirici özellikleri olduğu bilinen çok sayıda fitonutrient içerir. Kakule esansiyel yağının birçok tedavi edici özelliği vardır ve antiseptik, antispazmodik, karminatif, sindirimi kolaylaştırıcı, idrar söktürücü, balgam söktürücü, uyarıcı, midevi ve tonik olarak birçok geleneksel tıpta uygulama alanı bulmuştur.
Kakule potasyum, kalsiyum ve magnezyum gibi minerallerin iyi bir kaynağıdır. Ayrıca c vitamini, riboflavin, niacin içerir.
100 gram kakule şunları içerir:
- Kalori: 311 kcal
- Protein: 10,8 gr
- Yağ: 6,7 gr
- Karbonhidratlar: 68,5 gr
- Lif: 28 gr
- Kalsiyum: 383 miligram (mg)
- Demir: 14 mg
- Magnezyum: 229 mg
- Fosfor: 178 mg
- Sodyum: 18 mg
- Çinko: 7.47 mg
- Bakır: 0.383 mg
- Manganez: 28 mg
- C Vitamini: 21 mg
- Tiamin: 0.198 mg
- Riboflavin: 0.182 mg
- Niacin: 1,1 mg
- B6 Vitamini: 0.23 mg
Kakulenin faydaları nelerdir?
Kakule, en yaygın kullanılan baharatlardan biridir ve birçok tatlı ve tuzlu yemekte bulunur. Bu yeşil baklalar, çeşitli sağlık yararları olan uçucu yağlar içerir. Sindirime yardımcı olur, kan basıncını kontrol etmeye yardımcı olur ve hatta sabah bulantılarını hafifletebilir. Ayrıca, bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olabilecek antioksidanlar açısından zengindir.
Kakulenin faydaları şunlardır;
İltihap önleyicidir
Kakule özleri, biyoaktif bileşenleri nedeniyle iltihap önleyici özelliklere sahiptir.
Sindirime yardımcı olur
Kakule sindirim işlevini iyileştirir, şişkinliği azaltır ve bağırsaklara doğal destek sağlar.
Kan şekerini dengeler
Kakule kan şekeri seviyelerini yönetmede rol oynayabilecek zengin bir manganez kaynağıdır.
Kalp sağlığını iyileştirebilir
Kakule kardiyovasküler hastalık için bazı risk faktörlerini azaltarak kalp sağlığını iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Solunum yollarına faydalıdır
Kakule solunum yollarından mukusu temizleyerek ve hava akışını teşvik ederek nefes almayı iyileştirmek için kullanılır.
Ağız sağlığını destekler
Kakule antimikrobiyal özellikleriyle bilinen cineole içerir ve bu sayede damakta ve dilde bulunan sağlıksız bakterileri öldürerek ağız sağlığını destekler.
Sabah bulantılarına iyi gelebilir
Kakule zencefilde bulunanlara benzer uçucu yağları içerir ve bu sayede hamilelikte sabah bulantılarını hafifletmeye yardımcı olabilir. Ayrıca kemoterapinin sebep olduğu bulantılara karşı da etkilidir.
Kakule hamilelikte tüketilebilir mi?
Hamile veya emziren kişiler için kakule takviyelerinin güvenli olduğunu kesin olarak bilmek için yeterli güvenilir bilgi yoktur. Doktorunuzun uygun bulması durumunda sabah bulantılarını hafifletmek için kullanılabilir.
Kakule hangi hastalıklara karşı kullanılır?
Kakule geçmişten günümüze birçok hastalığın tedavisinde yardımcı olarak kullanılmıştır. Başta solunum yolları hastalıkları olmak üzere, sindirim sorunları, otoimmün hastalıkları gibi birçok farklı hastalığın tedavisinde yardımcı olarak kullanılabilir.
Kakulenin iyi geldiği hastalıklar şunlardır;
Bronşit
Kakule, balgam söktürücü, antibakteriyel ve anti-inflamatuar özellikleri nedeniyle bronşit ve ilişkili semptomları yönetmede faydalı olabilir
Otoimmün hastalıklar
Kakule, romatoid artrit (RA), sedef hastalığı ve multipl skleroz dahil olmak üzere otoimmün hastalıkları tedavi etmek için geleneksel tıpta kullanılmıştır.
Mide ülseri
Kakuleden elde edilen uçucu yağlar mide ülserleri üzerinde olumlu bir etkiye sahip olabilir.
Diş çürükleri
Kakule çürük önleyici özelliklere sahiptir ve uzun zamandır diş ve diş eti çürümesini önlemek ve boğaz ağrılarını yatıştırmak için kullanılır.
Diyabet
Kakule, özellikle metabolik sendromla ilişkili faktörleri ele alarak diyabetin yönetilmesinde faydalar sağlayabilir.
Kakule çayı nasıl yapılır?
Kakule çayı, antibakteriyel özellikleri sayesinde genel sağlık sorunlarını iyileştirmeye de yardımcı olabilir. Kakule çayı ayrıca bağışıklık sistemini güçlendirebilecek diyet lifi ve vitaminler ve mineraller içerir. Kan basıncını düşürmeye ve boğaz ağrısına neden olabilecek iltihabı azaltmaya yardımcı olabilecek iltihap önleyici özelliklere sahiptir.
Kakule çayını hazırlamak için ihtiyacınız olan tek yardımcı sıcak sudur. Sıcak su kakuleye eklenir ve 5-10 dakika demlemeye bırakılır. Sonrasında süzülerek tüketilir.
Kakule nasıl kullanılır?
Kakulenin kullanım alanı çok geniştir. Kakule baklası bazen yemeklere bütün olarak eklenir ya da sotelenerek etlerin yanında servis edilebilir. Ayrıca meyve, çikolata preparatları, kekler, kurabiyeler, kompostolar, reçeller gibi tatlı çeşidine de eklenebilir.
Kakulenin popüler kullanım alanlarından biri de çaydır. Kakule kahveye eklendiğinde de hoş bir tat verir.
Kakulenin yan etkileri var mı?
Dengeli bir beslenmenin parçası olan kakulenin görünürde hiçbir riski yoktur. Kakule tüketimine bağlı olarak çok düşük olasılıkla mide bulantısı ya da ishal sorunları yaşayabilirsiniz. Kakuleyi yüksek dozlarda kullanırsanız yan etkiler yaşama olasılığınız daha yüksek olabilir. Ayrıca kakule bitkiler, ilaçlar, yiyecekler ve hatta diğer takviyelerle etkileşime girebilir.
