Balgam

Balgam



Balgam; akciğerlerde ve boğazda konumlanan sümüksü, kaygan sıvının yaygın biçimde tercih edilen ismidir. Esasen balgam, kişi ve çevresi için rahatsız edici bir unsur olarak kabul görse de vücudu yabancı ve zararlı maddelere karşı muhafaza eder. Toz ya da mikrop gibi maddelere karşı korumak adına vücut, söz konusu yapışkan sıvıyı üretir. Balgamın oluşumunda çok farklı gerekçelerden söz etmek mümkündür. Çoğu zaman solunum sistemi içerisinde koruyucu bir unsur olarak kendine yer bulan balgamın kıvamı, rengi ya da düzeyi farklı durumlarda değişiklik gösterebilir.

Tüm bu semptomlar, balgam ya da balgamlı öksürük gibi problemler yaşayan hastaların tedavisinde önemli ölçütlerdir. Yapışkan olmasının yanında kalın bir madde olan balgam, özellikle akciğer bölgesinin hasar almasını engeller. Bu olumlu amacına rağmen yüksek düzeyde balgam üretimi boğazda ağrıya ve dinmeyen öksürüklere sebebiyet verebilir. Balgamın oluşmasında grip ya da sinüzit gibi solunum yolu enfeksiyonlarının rolü büyüktür.

Balgam Nedir?

Balgam, günlük hayatta çok sık karşılaşılan enfeksiyonların en güçlü semptomları arasında yer alır. Bu yapışkan sıvı, boğaz ya da akciğerlerden kaynaklanan bir mukus türü olarak tanımlanır. Burunda üretilmekte olan mukuslara kıyasla çok daha büyük ve kalın yapıdadır.

Balgamın yol açtığı öksürük, genellikle endişe verici bir durum olarak görülmez. Hatta akciğerde bulunan ve tahriş etme olasılığı yüksek olan maddeleri ya da enfeksiyonları temizlediği için balgamın koruma görevi ön plana çıkabilir. Fakat vücutta herhangi bir rahatsızlık belirtisi olmadığı hâlde vücut balgam üretmeye devam ediyorsa, bu durum farklı bir hastalığın işareti olarak değerlendirilebilir. Özellikle bu durumda olan bireylerin, kalp ve akciğer bölgelerine yönelik doktora başvurmaları ve çeşitli testler yaptırmaları gerekebilir.

Genellikle balgam, yeşile yakın bir renge sahiptir. Fakat beyaz kan hücrelerinin artmasına bağlı olarak sarıya dönmeye başlayabilir. Söz konusu durum da vücudun bu süreçte zatürre ya da bronşit gibi ciddi enfeksiyonlarla mücadele içinde olduğunu gösterebilir. Öte yandan alerji nedeniyle ortaya çıkan balgamlar genel olarak koyu renkte olmaz.

Yoğun balgam üretiminden kurtulmak adına, buna sebep olan durumun en kısa sürede bir sağlık uzmanı tarafından saptanması gerekir. Balgam büyük ölçüde boğazda birikse de kimi zaman göğüs bölgesinde de birikebilir. Balgamın artış göstermesi ise yaşam kalitesini olumsuz yönde etkiler. Bu süreçte kişi; nefes alırken zorlanma, öksürük ya da şiddetli bir boğaz ağrısı ile karşılaşabilir.

Her ne kadar bu köpüklü ya da yapışkan formdaki sıvı vücudun kendini temizleme biçimlerinden biri olarak değerlendirilse de kişinin balgamın rengini, kıvamını ve kaç gün boyunca varlığını sürdürdüğünü takip etmesi gerekir. Özellikle kanlı balgam öksüren kişiler, vakit kaybı yaşamadan bir sağlık uzmanına başvurmalıdır.

Balgam Neden Olur?

Balgam vücudumuzdaki bakterileri ya da bazı zararlı parçacıkları vücuda girmeden yakalamayı hedefler. Balgamın oluşumunda tek bir nedenden bahsetmek mümkün değildir. Bu noktada bazı temel şartlara cevap olarak üretildiğini ifade etmek gerekir. Balgamın en yaygın nedenleri şu şekilde aktarılabilir:

  • Alerjik reaksiyonlar, alerjenleri ilgili alandan uzaklaştırmak için daha çok mukus üretir. Bu durum da aşırı balgam oluşumuna sebebiyet verebilir. Kişi, bu sebeple nefes almakta zorlanabilir.
  • Mide sıvıları olarak adlandırılan sıvıların geriye doğru akışı, mide yanmasıyla beraber ortaya çıkabilir. Bu durum hızlı bir şekilde balgamın birikmesine yol açabilir.
  • Astım, solunum sisteminin iltihabi hastalıklarındandır. Hava yollarının bu hastalıkla beraber daralması, nefes almanın zorlaşmasına neden olur. Akciğeri, bundan korumak adına oldukça fazla düzeyde balgam üretimi gerçekleşebilir.
  • Balgam oluşmasında bir diğer neden de kronik akciğer hastalığıdır. Özellikle KOAH ve kistik fibrozis başta olmak üzere önemli akciğer rahatsızlıkları bu bölgede balgam üretiminin artmasına zemin hazırlayabilir.
  • Sinüslerin enfeksiyonla ya da iltihapla karşılaşması balgam üretiminin çoğalmasına yol açabilir.
  • Balgam oluşumunda bir diğer neden de bronşitin varlığıdır. Bronşit genel itibarıyla bakterilerden ya da virüslerden kaynaklıdır. Bronşit esnasında yüksek balgam üretimi, soluk almayı güçleştirebilir.
  • Tüm bu yaygın nedenlerin dışında sigara içmenin de solunum sistemini tahriş ederek balgam oluşumuna zemin hazırlayabileceğini belirtmek gerekir.


Balgam Nasıl Tedavi Edilir?

Balgama dair detaylar hangi zamanda bir sağlık kuruluşuna başvurmanız gerektiği konusunda güçlü işaretler sunar. Büyük oranda balgam, sağlıklı bir bağışıklık reaksiyonu olduğu için endişe edecek bir durum yaratmayabilir. Fakat balgamın beklenenden uzun sürmesi, gözlemlenebilen bir hastalık haricinde balgamın varlığı ya da öksürükle beraber ortaya çıkan balgam, farklı rahatsızlıklara dair belirtiler arasında gösterilir.

Bu durumun tedavisi, balgamın altında yatan sebebe göre değişiklik gösterebilir. Grip ya da soğuk algınlığının haricinde balgam üretimi söz konusuysa sağlık uzmanına görünmek önemli bir adımdır. Bu süreçte kişinin bol bol su tüketmesi ve bulunduğu ortamı nemli tutması gerekir.

Bazı durumlarda müdahale açısından aciliyet gerekir. Bu durumlar şöyledir:

  • Kuru ya da hırıltı bir öksürükle beraber ortaya çıkan, 3-4 haftadan uzun süren ve göğüs ağrılarının eşlik ettiği balgam
  • Nefes darlığı
  • Ateş

Doktorun reçete edeceği ilaçlar ya da yöneleceği tedavi, tamamen balgama neden olan rahatsızlığın tespiti ile ilişkilidir. Bu anlamda balgamın enfeksiyon nedeniyle oluşması durumunda sağlık uzmanı antibiyotik tedavisi başlatabilir. Balgamın arkasında alerjik bir durum söz konusuysa antihistaminikler, tedavi sürecinde etkin bir şekilde rol alabilir.

Uzm. Dr.
Güler Göğüş
Göğüs Hastalıkları
MEDICANA KADIKÖY
Profili Gör
Oluşturma: 10.06.2024 05:42
Son Güncelleme: 11.06.2024 09:36
Oluşturan: Güler Göğüş
+A A-

İlgili Bölüm Hekimleri