2 yaş sendromu, yürümeye yeni başlamış çocukların gelişim evrelerinde görülen normal bir süreçtir. Bu durum, çoğunlukla 18. ila 36. aylar arasında görülen bir durum olduğu için, 2 yaş sendromu olarak adlandırılır. Bu sendrom, bazı kaynaklarda “Korkunç İkiler” şeklinde de adlandırılabilir. Bu dönemde çocuklar bebeklikten çıkıp bağımsız olma isteklerini dışa vurarak ebeveynlerine kendilerini kabul ettirmeye çalışırlar.
- İçindekiler
- 2 Yaş Sendromu Nedir?
- 2 Yaş Sendromunun Nedenleri Nelerdir?
- 2 Yaş Sendromu Yaşayan Çocukları Neler Hayal Kırıklığına Uğratır?
- 2 Yaş Sendromunun Belirtileri Nelerdir?
- 2 Yaş Sendromunda Tıbbi Yardım Ne Zaman Alınmalıdır?
- 2 Yaş Sendromu Davranış Bozukluğundan Nasıl Ayırt Edilebilir?
- 2 Yaş Sendromu Ne kadar Sürer?
- 2 Yaş Sendromuyla Başa Çıkmak İçin Neler Yapılabilir?
2 Yaş Sendromu Nedir?
2 yaş sendromu, her çocukta farklı şekilde görülür. Çoğu zaman, bu dönemde çocuklarda ani ruh hali değişimleri görülebilir, çocuklar öfke nöbeti geçirebilir ve söylenenlere uymak istemeyebilirler. Örnek vermek gerekirse, çocuğunuz bir anda size sarılırken çok kısa bir süre içinde öfke nöbeti geçirerek sizden uzaklaşabilir.
2 yaş sendromu genellikle 2 yaşından önce görülmez, ancak bazı çocuklarda 1 yaşından itibaren ruh hali değişiklikleri görülebilir. Araştırmalar, 18 ila 60 ay arasındaki çocukların en az %75'inin bu dönemde öfke nöbeti geçirdiğini, ancak 4 ya da 5 yaşına gelen çocuklarda bu öfke nöbetlerinin azaldığını göstermektedir.
2 Yaş Sendromunun Nedenleri Nelerdir?
Yeni yürümeye başlayan çocuklar doğal olarak çevrelerini keşfetmek ve kendi şartlarına göre istediklerini eyleme geçirmek isterler. Bu, tamamen normal ve beklenen bir davranıştır. Ancak, yeni yürümeye başlayan çocukların sözlü, fiziksel ve duygusal becerileri henüz tam olarak gelişmemiştir. 2 yaş sendromu yaşayan çocuklar, bağımsız hareket edebilmek ve istediklerini yapabilmek için çabalarlar, ancak sınırlı dil, el ve göz koordinasyon becerileriyle ne istediklerini belirtmekte zorluk yaşarlar.
Çocukların bu dönemde duygusal kelime dağarcığı yeterli olmadığı için, iletişimin herhangi bir noktasında hayal kırıklığına uğramaları kaçınılmazdır. Bu nedenle, çocukların duygularını ifade etmek için öfke ya da saldırganlıktan başka kullanabilecekleri bir yöntem yoktur. Hayal kırıklığı duygusu, zaman algısı henüz gelişmemiş çocuklarda sabırsızlığa yol açar. Dolayısıyla, çocuklarda agresif davranışlar görülebilir ya da ruh hallerinde ani iniş ve çıkışlar gözlemlenebilir.
2 Yaş Sendromu Yaşayan Çocukları Neler Hayal Kırıklığına Uğratır?
2 yaş sendromu yaşayan bir çocuk için hayal kırıklığına neden olabilecek durumlar şu şekilde sıralanabilir:
•Bu dönemde çocuklar ne istediklerini açıkça belirtecek dil becerilerine sahip olmadığı için ne istediklerini tam olarak ifade edemeyebilirler.
•Çocukların sıralarını bekleyecek sabırları olmayabilir.
•Çocukların el göz koordinasyonu henüz tam olarak gelişmediği için kendi işlerini kendileri halletmek isteseler bile (örneğin kendi sütlerini bardağa dökmek ya da atılan topu yakalamak) bunu yapamadıkları için hayal kırıklığına uğrayabilirler.
2 Yaş Sendromunun Belirtileri Nelerdir?
Çocuklar iki yaşına geldiğinde davranışlarında birtakım önemli değişiklikler görülür. Bu değişiklikler; gelişimsel, fiziksel ve zihinsel değişiklikleri kapsar.
Çocuklar 2 yaşına girdiklerinde bağımsız hareket etmek isterler. Bu nedenle, konulan sınırların ötesine geçmeye çalışırlar. Bu durum da çocukların sıklıkla “hayır” ya da “benim” gibi ifadeler kullanmasına yol açar. Bunun dışında, 2 yaş sendromunda yaygın olarak görülen diğer belirtiler şu şekildedir:
•Çığlık atmak
•Ağlamak
•Çevresindekilere vurmak
•Eşyaları fırlatmak
•Küsmek
•Ani ruh hali değişimleri
•Öfke nöbetleri (genellikle 30 dakika kadar sürer)
Öfke Nöbetleri
Bazı çocuklarda öfke nöbetleri hafif geçerken, bazı çocuklarda bu nöbetler sinir krizi geçirmeye kadar varabilir. Öfke nöbeti sırasında ağlamaya ek olarak, çocuğunuz etrafındakilere saldırma, tekme atma ya da ısırma gibi şekillerde öfkesini gösterebilir.
İtiraz Etmek
Bu yaşlarda, çocukların her gün yeni beceri ve yetenekler kazandığı söylenebilir. Bu nedenle, çocuklar yeni edinmiş oldukları becerilerini kullanmak isterler. Bu duruma ek olarak görülen bağımsızlık duygusu ve isteği, çocuğunuzun karşıdan karşıya geçmek için elini tutmak ya da kıyafetlerini giymesine yardımcı olmak gibi eskiden kabul ettiği durumlara itiraz etmesine neden olabilir. Çocuğunuz daha fazla bağımsızlık kazandıkça, sizin yardımınızı reddetmeye başlayabilir.
Ani Ruh Hali Değişimleri
Çocuğunuz bir an mutlu ve sevgi doluyken, çok kısa bir süre içinde çığlık atıp ağlayabilir ya da mutsuz olabilir. Bu ani ruh hali değişimlerinin tamamı çocuğun o esnada iletişim kurmak için gerekli olan becerilerinin tam olarak gelişmemiş olmasından kaynaklanır.
2 Yaş Sendromunda Tıbbi Yardım Ne Zaman Alınmalıdır?
2 yaş sendromundan kaynaklanan öfke nöbetleri ve itaatsizlik normal karşılanması gereken durumlardır. Ancak, çocuğunuzun davranışlarının kontrolden çıktığını düşündüğünüz ya da çocuğunuza nasıl davranacağınızı bilmediğiniz durumlarda, konuyla ilgili uzman bir çocuk doktoruna başvurmanız en iyisi olacaktır.
Ayrıca, çocuğunuzun öğretmenleri ya da bakıcısının çocuğunuzda farklı bir davranış gözlemlediği ya da aşağıdaki davranışlardan birinin görüldüğü durumlarda, profesyonel yardım almanız gerekebilir:
•İçine kapanıklık hali
•Göz teması kurmamak
•Agresif tutum sergilemek
•Kendisine ya da başkalarına zarar vermeye çalışmak
•Evin içinde çok fazla huzursuzluk yaratmak
Doktorunuz, çocuğun davranışlarına yönelik size bazı tavsiyeler verebilir ya da çocuğunuzun bir psikologla görüştürülmesini isteyebilir.
2 yaş sendromu sırasında bazı çocukların diğerlerine göre daha fazla agresif davranışta bulunmasının nedenleri ise şu şekilde sıralanabilir:
•Annenin hamilelik sırasında alkol tüketmesi
•Küçük yaşlarda şiddete maruz kalmak
•Uyumsuz bir mizaca sahip olmak
2 Yaş Sendromu Davranış Bozukluğundan Nasıl Ayırt Edilebilir?
2008 yılında yapılan bir çalışmaya göre, okul öncesi dönemdeki çocuklarda (3 ila 6 yaş arası) öfke nöbetleri aşağıda tanımlanan şekildeyse, bu durumda davranış bozukluğundan şüphelenilebilir:
•Yarım saati geçen düzenli öfke nöbetleri (Bu nöbetler, günde 10 ila 20 kez görülebilir)
•Çocuğun kendine zarar vermeye çalıştığı öfke nöbetleri
•Ortalama 25 dakikadan uzun süren öfke nöbetleri
•Çocuğun öfke nöbeti sırasında kendini sakinleştirememesi
2 Yaş Sendromu Ne kadar Sürer?
2 yaş sendromu, çocuk 2 yaşına girdiğinde başlayan ve 3 yaşına kadar sürebilen bir durumdur. Çocuk 4 yaşına geldiğinde, kendisini ifade etmek, ebeveynlerinin ya da çevresindekilerin söylediklerini algılamak ve onun için belirlenmiş kuralları takip etmek ve bu kurallara uymak için yeterli dil ve motor becerilerine sahip olur.
2 Yaş Sendromuyla Başa Çıkmak İçin Neler Yapılabilir?
2 yaş sendromu ile başa çıkmak için çocuğunuzla kurduğunuz iletişim şeklini değiştirmeniz gerekebilir. Bu sendromla nasıl başa çıkabileceğinize dair bazı tavsiyeleri aşağıda bulabilirsiniz. Bu tavsiyelerin yerine getirilmesine rağmen, çocuğunuzla kurduğunuz iletişimde herhangi bir iyileşme görülmüyorsa, bu durumda uzman bir doktor ya da psikologdan yardım almanız gerekebilir.
•Çocuğunuzun davranışları sizi strese sokabilir. Bu nedenle, çok fazla strese kapılmamanız çocuğunuzun içerisinde bulunduğu durumla daha iyi başa çıkmanızı sağlayacaktır. Örnek vermek gerekirse, çocuğunuz öfke nöbeti geçirirken, 10'a kadar sayarak derin bir nefes almanız sakin kalmanızı sağlayacaktır.
•Açıklayıcı bir dil kullanmaya çalışın ve çocuğunuzu hiçbir şekilde tehdit etmeyin.
•Çocuğunuzun onayladığınız davranışları için onu övün ve vazgeçirmek istediğiniz kötü davranışları görmezden gelin.
•Çocuğunuza asla fiziksel şiddet göstermeyin ve ona bağırmaktan kaçının. Çocuğunuzun şiddet içermeyen davranışları örnek alması için onunla kurduğunuz iletişimde şiddetten her koşulda uzak durmanız gerekir. Durum ne kadar kötü olursa olsun iletişiminizi sürdürürken sakinliğinizi korumanız bu sendromla başa çıkmanız açısından oldukça önemlidir.
•Çocukların ilgisi çabuk dağılır. Buradan yola çıkarak, çocuğunuzun yaşadığı öfke nöbetleri sırasında çocuğunuzun ilgisini başka bir yöne çekmeye çalışabilirsiniz.
•Kuralları basit tutun ve kurallara yönelik kısa açıklamalar yapın. Bu noktada, koyulan kuralların tutarlı bir şekilde uygulanması büyük önem taşır.
•Yemek ve uyku saatlerinin düzenli olması da oldukça önemli bir faktördür. Çocuğunuz yorgun veya aç olduğunda, istenilenin dışında davranışlar sergileyebilir.
•Çocuğunuza başarabilecekleri basit sorumluluklar verin. Bu sayede, çocuğun bağımsızlık duygusunu pekiştirebilirsiniz.