İdrar, vücudunuzdan atılan sıvı bir atık üründür. İdrar çoğunlukla sudur (%95 civarı su), ancak idrarın geri kalan içeriği yediğiniz, içtiğiniz, soluduğunuz veya maruz kaldığınız şeylere bağlı olarak değişebilir. İdrarın geri kalanı genellikle üre, ürik asit, amonyak, hormonlar, ölü kan hücreleri, proteinler, tuzlar ve mineraller ve toksinlerden oluşur.
İdrar rengi, gün içerisinde içtiğiniz suyun miktarına göre berraktan turuncuya doğru değişir, ancak aynı zamanda gıda pigmentleri veya ilaçlar nedeniyle de değişebilir. İdrar rengindeki bir değişiklik genellikle tamamen normal bir şeyden kaynaklanır, ancak tıbbi yardım almanız gerektiğinin de bir işareti olabilir. İdrarın rengi ne kadar koyuysa, o kadar yoğun olur.
Herkes idrarında değişiklikler yaşayabilir. Bu durum kadınlarda daha sık görülür. Yetişkinler idrarlarında çocuklardan biraz daha sık değişiklik yaşarlar. Yaşlılar ve ailesinde böbrek veya mesane taşı öyküsü olan yetişkinler de idrarlarında değişiklik yaşamaya daha yatkındır.
En sağlıklı idrar rengi nasıl olmalı?
İdrarınızın görünümü, ne yediğinize ve ne kadar sıvı tükettiğinize bağlı olarak değişebilir. Normal idrar açık sarı olmalıdır ancak açık kehribar rengi de kabul edilebilir. İdrarınız koyu kehribar rengindeyse, susuz kalmış olabileceğinizi gösterebilir ve daha fazla su içerek bunu düzeltmelisiniz. Sağlıklı, iyi su tüketen bir kişide idrar genellikle berrak ila açık sarıdır.
Enfeksiyon olunca idrar rengi nasıl olur?
İdrar yolu enfeksiyonları veya İYE olarak da bilinen idrar yolu enfeksiyonları, idrar yollarını enfekte eden bakterilerden kaynaklanır. İdrar yolu enfeksiyonları (İYE) ayrıca idrarın bulanık, kahverengi veya kırmızı renkte olması veya alışılmadık bir koku gibi anormal bir görünüme neden olabilir. İYE'ye, normalden daha fazla idrara çıkma, yoğun idrara çıkma ihtiyacı, idrar yaparken ağrı veya yanma veya alt karın ağrısı/rahatsızlığı gibi semptomlar eşlik eder. Ayrıca, bulanık veya kötü kokulu idrar tek başına bir idrar yolu enfeksiyonunun göstergesi olarak yorumlanmamalıdır.
Böbrek hastalarının idrarı ne renk olur?
Böbreklerin temel işlevlerinden biri, atık ürünleri ve fazla sıvıyı idrar olarak dışarı atarak kanınızı temizlemektir. Bu nedenle, idrarınızda bir değişiklik fark ettiyseniz (örneğin renk, bulanıklık veya alışılmadık koku), bu böbrek sağlığının risk altında olduğu anlamına gelebilir. Koyu kehribar, kahverengi veya kırmızı renkli idrar böbrek yetmezliğinin bir belirtisi olabilir. Ayrıca idrarda aşırı köpüklenme, idrarda protein olduğunu gösterebilir. İdrarda protein böbrek hastalığının erken bir belirtisidir, bu nedenle proteini kontrol etmek amacıyla bir idrar tahlili yaptırmanız gerekebilir.
Hangi idrar rengi tehlikeli?
Gündüz veya akşam daha koyu idrar, birinin yeterince sıvı tüketmediği yani susuz kaldığının işaretlerinden biri olabilir. Bol sıvı içmek idrarı daha açık hale getirecektir. Belirli yiyecekleri yemek idrarın rengini değiştirebilir, ancak bu herkeste olmaz. Belirli ilaçlar almak da idrarın rengini etkileyen sebeplerdendir. Belirli vitamin takviyeleri idrarı özellikle parlak bir renge dönüştürebilir. Bu değişiklikler zararsızdır ve yiyecek, takviye veya ilaçlardaki renklerden kaynaklanır. İdrarınızın renginin ne kadar değişeceği, ne kadar yediğiniz, ne kadar takviye veya ilaç aldığınız, ne kadar su içtiğiniz ve kendi vücut kimyanıza bağlı olacaktır. Bazen idrar rengindeki değişiklik tıbbi bir sorunun göstergesi olabilir, örneğin idrar yolu enfeksiyonu veya böbrek, mesane veya karaciğer sorunu gibi. Kırmızımsı idrar (idrarda kan) idrar yolu enfeksiyonunun (İYE), böbrek taşlarının veya nadir durumlarda kanserin bir işareti olabilir. Kırmızımsı mor idrar kurşun veya cıva zehirlenmesinin, kola veya çay renkli idrar veya kokan idrar böbrek hastalığının bir işareti olabilir.
