Testisler erkek üreme sisteminin önemli parçalarıdır. Sperm ve testosteron üretmekten sorumlu, oval şekilli bir çift bezdir. Testisler, penis tabanının altında asılı duran deri kesesi olan skrotumun içinde bulunur. Testis şişmesi, testis çevresinde veya skrotumun diğer kısımlarında sıvı birikmeye başladığında ortaya çıkar.
Testis şişmesi oldukça yaygındır ve her yaştan erkeği etkileyebilir. Bunlar, sıvı birikmesine, iltihaplanmaya veya anormal büyümeye yol açan bir yaralanma veya altta yatan tıbbi bir durumdan kaynaklanabilir. Şişlik hiç ağrıya neden olmayabilir veya ağrılı olabilir
Testis şişmesi neden olur?
Testis şişmesi veya ağrısı birçok şeyden kaynaklanabilir, bunlar arasında; yaralanma, kabakulak, idrar yolu enfeksiyonu (İYE) veya cinsel yolla bulaşan enfeksiyon (CYBE) gibi enfeksiyonlar, epididimit gibi iltihaplanmalar yer alır. İşte testis şişmesinin yaygın nedenleri:
Enfeksiyon
Orşit, bir veya her iki testisin iltihaplanmasıdır ve genellikle bakteriyel veya viral enfeksiyondan kaynaklanır. Orşitin en sık görülen nedeni kabakulaktır. Orşit nadiren tek başına ortaya çıkar. Genellikle epididim iltihabı (epididimit) aynı anda ortaya çıkar ve epididimo-orşite neden olur. Bakteriyel enfeksiyonlar, epididimit ve epididimo-orşitin en yaygın nedenleridir.
Testis torsiyonu
Testis torsiyonu, testis skrotum içinde dönerek spermatik kordonu büktüğünde ortaya çıkar ve bu da testise giden kan akışını kesebilir. Ani ve şiddetli testis ağrısına, skrotumda veya alt karın bölgesinde şişmeye neden olur ve ayrıca bulantı ve kusma, skrotumda renk değişikliği, testisin garip bir pozisyonda olması ve yürüme güçlüğü gibi belirtilerle birlikte görülebilir. Testis torsiyonunun nedeni her zaman net olmasa da, en sık uyku sırasında, bölgeye gelen bir yaralanmadan sonra ve yoğun aktiviteden sonraki birkaç saat içinde ortaya çıkar. Bu durum acil tıbbi müdahale gerektirir ve tedavi ne kadar gecikirse, testiste kalıcı hasar oluşma olasılığı o kadar artar.
Testis kanseri
Testis kanserinde en sık görülen semptom testislerden birinde ağrısız bir yumru veya şişliktir. Diğer belirtiler arasında skrotumda ağırlık hissi ve testislerin boyutunda veya şeklinde değişiklik bulunur. Kanser yayılmışsa sırt ağrısı, öksürük veya nefes darlığı, büyümüş ve hassas meme uçları da belirtiler arasında olabilir.
Yaralanma
Diğer organların aksine, testisler kendilerini koruyacak kas veya kemiklere sahip değildir ve bu da onları yaralanmalara karşı daha hassas hale getirir. Tekmelenmek, ezilmek veya bel altına darbe almak, ciddi ağrıya ve şişmeye neden olabilir. Skrotumda meydana gelen travma bazen hematosele (kan toplanması) neden olabilir.
Epididim
Epididimit, skrotum içinde testislere bağlı ince, kıvrımlı bir tüp olan epididimde oluşan ağrılı bir şişlik veya iltihaplanmadır. Cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon veya idrar yolu enfeksiyonu gibi bakteriyel veya viral bir enfeksiyondan kaynaklanabilir.Enfeksiyon, bisiklet selesi veya sele gibi bir yüzeye sürtünme nedeniyle de meydana gelebilir.
Hidrosel
Hidrosel, testis çevresinde oluşan ve şişmeye neden olabilen sıvı dolu bir kesedir. Yaşlıysanız, testis çevresinde şişliğin en yaygın nedeni budur, ancak her yaşta görülebilir ve bazen yaralanma veya iltihaplanma sonucu da ortaya çıkabilir. Hidroseller genellikle ağrısızdır, ancak büyüyebilir ve rahatsızlığa neden olabilir, bu da tedavi gerektirir.
Varikosel
Varikosel, testislerinizin üzerindeki damarların şişmesidir. Nispeten yaygındır ve genellikle skrotumun sol tarafında görülür.
Kasık fıtığı
Fıtık, bir organ veya dokunun bir kısmının normal yerinden vücudun başka bir yerine geçmesidir. Kasık fıtığı, bağırsağın bir kısmının kasıktaki zayıf bir noktadan skrotuma doğru itilmesiyle oluşur ve cerrahi müdahale gerektirebilir.
Kasık lenfadenopatisi
Kasık bölgesindeki şişmiş lenf bezleri bazen testislerde ağrıya ve şişmeye neden olabilir.
Testis şişmesi nasıl önlenebilir?
Testis şişmesini önlemek için yapabileceklerden bazıları şunlar olabilir:
- İlk 24 saat boyunca skrotuma buz torbası uygulayın, ardından şişliği azaltmak için oturma banyosu yapın. Buzu doğrudan skrotuma uygulamayın, bunun yerine bir havlu veya bezin içine koyup üzerine uygulayın.
- Bacaklarınızın arasına rulo yapılmış bir havlu koyarak skrotumunuzu yükseltin. Bu, ağrı ve şişliği hafifletmeye yardımcı olacaktır.
- Günlük aktivitelerinizde bol kesimli bir iç çamaşırı giyin.
- Şişlik geçene kadar aşırı aktivitelerden uzak durun.
- Ağrı durumunda asetaminofen veya ibuprofen gibi bir ağrı kesici alın.
Testis şişmesi kaç gün sürer?
Şişliğin inmesi altta yatan nedene bağlıdır. Genellikle birkaç gün ila birkaç hafta sürebilir.
Testis şişmesinin tedavisi nasıl olur?
Şişmiş testisler, enfeksiyonlar, travma, fıtıklar, hidrosel, testis torsiyonu, kanser, varikosel veya lenfadenopati gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Şişmiş testisler için uygun tedavi, altta yatan hastalığa bağlı olarak değişir. Testis torsiyonu veya testis kanseri gibi bazı nedenler, geri dönüşü olmayan hasarı önlemek için acil müdahale gerektirdiğinden, zamanında tıbbi müdahale son derece önemlidir. Doktor tarafından yapılan dikkatli değerlendirme, doğru teşhis ve antibiyotik, cerrahi, ağrı yönetimi veya diğer terapileri de içeren tedavi yöntemleri kişiye özel olarak planlanır.
Testis şiştiğinde ne zaman doktora görünmeli?
Testis şişmesi söz konusu olduğunda, ilk kural, şişliği fark ettiğinizde ve şişlik veya ağrı rahatsız edici hale geldiğinde; ağrıya neden olmasa bile mutlaka doktora başvurulmalıdır.
