Disk fıtıklaşması omurganın herhangi bir yerinde meydana gelebilen bir rahatsızlıktır, ancak çoğunlukla alt sırtta (Alt lomber) meydana gelir. Bel ağrısının yanı sıra bacak ağrısı veya siyatik ağrısının en yaygın nedenlerinden biridir.
Bel fıtığı çok ağrılı olabilse de çoğu insan cerrahi gerekmeyen bir tedaviyle birkaç hafta veya ay içinde kendini çok daha iyi hisseder. Dinlenmek, düzenli egzersizler, fizik tedavi, ağrı kesiciler, sıcak ve soğuk kompresler bel fıtığı ağrılarına iyi gelir.
Bel fıtığı belirtileri nelerdir?
Çoğu durumda, bel ağrısı fıtıklaşmış diskin ilk belirtisidir. Bu ağrı birkaç gün sürebilir, sonra düzelebilir. Bel ağrısının yanı sıra bacak ağrısı veya siyatik ağrısının en yaygın nedenlerinden biridir. Bel fıtıkları en sık olarak L4 / L5 ve L5 / S1 seviyelerinde görülürler, daha nadir olarak L3 / L4 ve daha üst seviyelerde de rastlanabilir.
Bel fıtığının belirtileri şunlardır;
- Bacağa yayılan ağrı
- Öksürmek, ıkınmak hapşırmakla ağrıda artma
- Çok uzun süre herhangi bir pozisyonda ( ayakta durma, oturma, yatma gibi ) kalmak tipik olarak ağrıyı artırır.
- Belde eğrilikler ( skolyoz ) oluşabilir. Vücut refleks olarak ağrıyı hafifletmek için karşı tarafa eğilir.
- Sıkışan sinir kökünün beslediği alana uyan bölgede uyuşukluk gibi duyu değişiklikleri.
- Sıkışan sinir kökünün seviye ve tarafına göre sağ veya solda ayak, parmaklar veya bacakta ortaya çıkan kuvvetsizlik
- Refleks değişiklikleri ( azalma, kaybolma gibi )
Bel ağrısında muhtemel diğer sebeplerden bazıları şunlardır:
Siyatik
Bu, kalçadan bir bacağın arkasına doğru uzanan keskin, genellikle vurucu bir ağrıdır. Spinal sinire baskı yapılmasından kaynaklanır. Bacakta ve/veya ayakta uyuşma veya karıncalanma hissiBacak ve/veya ayakta güçsüzlük
Mesane veya bağırsak kontrolünün kaybı
Bu son derece nadirdir ve cauda equina sendromu adı verilen daha ciddi bir soruna işaret edebilir. Bu durum, spinal sinir köklerinin sıkışması nedeniyle oluşur. Acil tıbbi müdahale gerektirir.
Bel fıtığı ağrısı en çok nereye vurur?
Bel fıtığı ağrısı genellikle belin alt kısmında başlayarak, kalça ve bacaklara ve ayağa doğru yayılır.
Bel fıtığı neden olur?
Bir disk, aşınma ve yıpranma veya ani bir yaralanma nedeniyle jöle benzeri çekirdeği dış halkasına baskı yaptığında fıtıklaşmaya başlar. Dış halkaya karşı bu basınç bel ağrısına neden olabilir.Bel omurgası, bel bölgesinde bulunan 5 adet omurdan oluşur ve bel fıtığı burada meydana gelir.
Fıtıklaşmış disk
Yaşla birlikte, omurlar arası disk sıvı kaybedebilir ve kuruyabilir. Bu gerçekleştiğinde, süngerimsi disk (omurganın kemikli kısımları arasında yer alır ve bir "amortisör" görevi görür) sıkışır. Bu, sert dış halkanın bozulmasına yol açabilir. Bu, çekirdeğin veya halkanın iç kısmının dışarı çıkmasına neden olur. Buna fıtıklaşmış disk denir.
Yırtık veya fıtıklaşmış disk
Disk parçalanmaya veya omurgada sürekli stres devam ettikçe, iç nükleus pulposus (omurlar arası diskin bir parçasıdır. Diskin ortasında bulunan yumuşak dolgu) aslında sert dış tabakadan (anulus fibrosus) yırtılabilir. Bu yırtılmış veya fıtıklaşmış bir disktir. Disk materyalinin parçaları daha sonra disk boşluğunun hemen arkasında bulunan sinir köklerine baskı yapabilir. Bu ağrıya, güçsüzlüğe, uyuşukluğa veya duyusal değişikliklere neden olabilir. Disk hernilerinin (disk fıtıklaşmaları) çoğu alt lomber omurgada, özellikle dördüncü ve beşinci lomber vertebralar arasında ve beşinci lomber vertebra ile birinci sakral vertebra (L4-L5 ve L5-S1 seviyeleri) arasında görülür.
Bel fıtığı tedavisi
Bel fıtığı günlük aktiviteleri gerçekleştirmeyi ve yaşam kalitesini etkileyen bir rahatsızlıktır. Bel fıtığının tedavisi kişiye ve ağrının şiddetine göre değişiklik gösterir. Bel fıtığı semptomları yaşayan bir kişi ağrının olması durumunda; sıcak-soğuk ısı kompresleri yapabilir, fizik tedavi görebilir, çok uzun olmamakla birlikte dinlenebilir, hızlı olmamak kaydıyla hareket ederek kasları çalıştırabilir ve ağrı kesici kullanabilir.
Bel fıtığı yaşayanlar için bazı tedavi yöntemleri şunlardır;
- Dinlenmek (Kısa süreli olması koşuluyla)
- Egzersiz
- Sıcak ve soğuk kompres uygulamaları
- Ağrı kesici ilaçlar
- Fizik tedavi
- Kas gevşeticiler
- Uzun süren ve geçmeyen ağrılarda cerrahi müdahale.
Bel fıtığında tıbbi tedavi şunları içerir;
- MR tetkiki sonucu basıya neden olan büyük bir fıtık tespit edilmişse
- MR tetkiki sonucu fıtıklaşan disk materyali kopup kanalın içine girmisse ( serbest fragman )
- Ameliyat kaçınılmazdır.
Bel fıtığında konservatif tedavi şunları içerir;
Hastanın klinik bulgularına, ağrının şiddetine ve MR bulgularına göre değerlendirmek şartıyla 6 - 8 haftalık bir süre konservatif tedavi denenebilir. Bunlar;
- Yatak istirahati
- Ağrı kesici ve adele gevşeticiler ile birlikte medikal tedavi
- Fizik tedavi
- Hidroterapi
- Masaj
