Vücutta meydana gelen bazı değişiklikler kanseri akla getirir. Açıklanamayan kilo kaybı, koltuk altı, boyun, meme ya da kasık bölgesinde şişlik veya yumru, genel halsizlik, ağrılar, öksürük, vajinal kanama, benlerde değişim, idrar/dışkıda kan, sarılık ve sık ateş gibi belirtiler kanseri düşündürebilir.
Kanser, vücuttaki hücrelerin hastalığıdır ve dünya genelinde ölüm nedenleri arasında ikinci sırada yer almaktadır. Erkeklerde en sık akciğer, prostat, kolorektal, mide ve karaciğer; kadınlarda ise meme, kolorektal, akciğer, serviks ve tiroid kanseri görülür.
Kanser belirtileri genellikle daha az ciddi sorunlardan kaynaklansa da, söz konusu kanserse erken teşhis hayati öneme sahiptir. Kanserin tedavisi kanserin türüne göre ve kişideki evresine göre değişiklik gösterir. Cerrahi yöntem, kemoterapi ve radyoterapi öne çıkan tedavi yöntemleridir.
- İçindekiler
- Kanser ne demek?
- Kanserin belirtileri nelerdir?
- Kanser evreleri neler?
- Vücutta kanser nasıl anlaşılır?
- Kanser neden olur?
- Kanser çeşitleri neler?
- Kanser tedavisi nasıl yapılır?
- Kanser riskini artıran faktörler nelerdir?
- En sinsi kanser hangisidir?
- En zor kanser türleri hangileridir?
- En zararsız kanser türü hangisidir?
- Kanserin son evresinde neler olur?
Kanser ne demek?
Kanser, vücuttaki bazı anormal hücrelerin kontrolsüz şekilde bölünüp çoğalarak bitişik dokuları istila etmesi ve/veya diğer organlara yayılmasıyla ortaya çıkan bir hastalık grubudur. İnsan vücudu, ihtiyaç halinde büyüyen ve bölünen trilyonlarca hücreden oluşur. Normalde anormal hücreler kendiliğinden ölürken, bu süreçte bir sorun oluştuğunda kanser gelişebilir. Anormal hücreler ölmeden çoğalmaya devam eder ve normal hücreleri de etkileyerek vücudun düzgün çalışmasını zorlaştırır.
Kanserin belirtileri nelerdir?
Her belirti kanseri işaret etmese de, bu semptomlar doktor kontrolü gerektirebilir; anormal adet düzeni veya pelvik ağrı, bağırsak veya mesane alışkanlıklarında değişiklik, sık enfeksiyon veya ateş, sürekli vücut ağrısı, halsizlik, yorgunluk, menopoz sonrası kanama, mide bulantısı veya ağrısı, açıklanamayan kilo kaybı, iyileşmeyen yaralar, olağandışı kanama ya da akıntı, memede ya da başka bölgelerde kitle veya sertlik, hazımsızlık, yutma zorluğu, ben veya siğillerde değişiklik, geçmeyen öksürük veya ses kısıklığı, kronik baş ağrısı, aşırı morarma, şişkinlik ve ciltte değişiklikler.
Kanser evreleri neler?
Kanser tespit edildiğinde, büyüklüğü ve yayılma durumu değerlendirilir. Bu duruma "evre" denir. Düşük evreler (1-2), kanserin yayılmadığını; yüksek evreler (3-4) ise daha fazla yayıldığını gösterir. Evre 4, en ileri evredir. Evre bilgisi, en uygun tedavi yönteminin belirlenmesinde kritik öneme sahiptir.
Vücutta kanser nasıl anlaşılır?
Açıklanamayan kilo kaybı, koltuk altı, boyun, meme ya da kasık bölgesinde şişlik veya yumru, genel halsizlik, ağrılar, öksürük, vajinal kanama, benlerde değişim, idrar/dışkıda kan, sarılık ve sık ateş gibi belirtiler kanseri düşündürebilir. Ancak kesin tanı için genellikle biyopsi gerekir.
Kanser neden olur?
Kanser, hücrelerin genetik yapısında meydana gelen değişiklikler sonucu ortaya çıkar. Bu değişikliklerin nedeni yaşam tarzı alışkanlıkları, kalıtsal genetik faktörler veya çevresel etkenler olabilir. Ancak çoğu zaman net bir neden belirlenemez.
Kanser çeşitleri neler?
Kanser, vücudun herhangi bir yerinde başlayabilir ve başladığı bölgeye göre adlandırılır. Örneğin, memede başlayan kanser başka bölgelere yayılsa bile "meme kanseri" olarak adlandırılır.
Kanserler iki ana kategoriye ayrılır:
Hematolojik (kan) kanserleri
Lösemi, lenfoma ve multipl miyelom gibi kan hücrelerinde ortaya çıkan kanserlerdir.
Katı tümör kanserleri
Organ ve dokularda gelişen kanserlerdir. En yaygınları meme, prostat, akciğer ve kolorektal kanserlerdir. Bu kanserler büyüme, yayılma ve tedaviye yanıt açısından farklılık gösterir. Bazıları hızlı büyür ve yayılırken, bazıları daha yavaş ilerler ya da başladığı yerde kalır.
100'den fazla farklı kanser türü vardır. En sık görülenler şunlardır:
Erkeklerde
- Prostat
- Melanom
- Kolorektal (bağırsak)
- Akciğer
- Hodgkin dışı lenfoma
Kadınlarda
- Meme
- Kolorektal (bağırsak)
- Melanom
- Akciğer
- Rahim
Kanser tedavisi nasıl yapılır?
Tedavi yöntemi, kanserin türü ve evresine bağlı olarak belirlenir. Tedavi yöntemleri bazen tek başına, bazen bir arada uygulanabilir. Amaç, mümkünse kanseri tamamen iyileştirmek; değilse kontrol altına almaktır.
Kanser tedavisinde en sık kullanılan tedaviler şunlardır:
Cerrahi
Tümörün alınması
Kemoterapi
Kanser hücrelerini öldüren ilaçlar
Radyoterapi
Radyasyonla kanser hücrelerini yok etme
Kanser riskini artıran faktörler nelerdir?
Kanser riskini artırabilecek ortak faktörler şunlardır:
Sigara: Tüm kanser ölümlerinin %20’sine neden olur.
Alkol: Sekiz farklı kanser türüyle ilişkilidir.
- Dengesiz beslenme
- Enfeksiyonlar ve radyasyon (özellikle UV ışınları)
- Genetik yatkınlık
En sinsi kanser hangisidir?
Yumurtalık kanseri, belirti vermemesi nedeniyle erken teşhis edilmesi zor olan bir türdür. Bu nedenle “sinsi katil” olarak adlandırılır. Erken tanı, tedavi başarısını büyük ölçüde artırır.
En zor kanser türleri hangileridir?
Kanser kaynaklı ölümlerde en yaygın nedenler:
- Erkeklerde; akciğer, prostat, kolorektal. Kadınlarda ise akciğer, meme, kolorektal.
En zararsız kanser türü hangisidir?
İyi huylu tümörler, başladıkları yerde kalır ve yayılmazlar. Yavaş büyür, sınırları belirgindir ve genellikle ciddi sorun oluşturmazlar.
Kanserin son evresinde neler olur?
İleri evrede halsizlik ve bitkinlik nedeniyle sürekli uyuma isteği görülebilir. Ayrıca solunumda değişiklik, mesane/bağırsak kontrolünün kaybı ve bilinç kaybı yaşanabilir.
