Nar, (Punica granatum), kökenleri tarih öncesi Orta Doğu'ya dayanmaktadır. Binlerce yıldır farklı kültür ve medeniyetlerde gıda ve ilaç olarak önemli bir kaynak olmuştur. Narın ağırlığının yaklaşık %52'si yenilebilir bileşenlerden, yaklaşık %78'i sıvıdan, %22'si ise çekirdeklerden oluşmaktadır. Narlar polifenoller, şekerler, yağ asitleri, amino asitler, tokoferoller, steroller, terpenoidler, alkaloidler gibi çeşitli fitokimyasallar açısından zengindir. Kalbin, böbreklerin ve bağırsak mikrobiyomunun sağlığını korumaya yardımcı olabilecek güçlü antioksidanlara sahiptirler. Ayrıca Alzheimer hastalığı, Parkinson hastalığı ve bazı kanserlerden korunmanıza yardımcı olabilirler.
Nar neye iyi gelir?
Nar, kalın, kırmızı kabuklu, tatlı, ekşi bir meyvedir. Antik çağlardan beri insanlar sağlık faydaları için tüketmişlerdir. Narlar fenol, tanen, folat, potasyum ve C ve K vitamini açısından zengindir. Her nar, taze olarak yenebilen veya suyu çıkarılabilen yüzlerce yenilebilir çekirdek (ariller) içerir. Narlardaki antioksidanlar kalbinizi korumaya, iltihap giderici ve tümör karşıtı özellikleri ise kanser tedavisinde ve önlenmesinde fayda sağlayabilir.
Bir fincan dolusu narın besin değerleri şu şekildedir:
- Kalori: 234
- Yağ 3,3 gram (g)
- Protein: 4.71 gr
- Karbonhidrat: 52,7 gr
- Şekerler: 38,6 gr
- Lif: 11,3 gr
- Kalsiyum: 28,2 miligram (mg)
- Sodyum: 8.46 mg
- C Vitamini: 28,8 mg
- Magnezyum: 33,8 mg
- Potasyum: 666 mg
- Fosfor: 102 mg
- Folat: 107 mikrogram
Narın bilinmeyen faydaları nelerdir?
Taze nar, en besleyici tüketim şeklidir; kalorisi ve yağ oranı düşük, lif, vitamin ve mineral açısından zengindir. Narın birçok sağlık faydası vardır. Faydaların çoğu yüksek antioksidan seviyelerinden kaynaklanır. Örneğin, nar, yeşil çaydan üç kat daha fazla antioksidan içerir. Antioksidanlar, hücreleri diğer zararlı kimyasallardan korumaya ve iltihabı azaltmaya yardımcı olabilen besinlerde bulunan kimyasallardır.
Narın faydaları şunlardır:
Kalp hastalıklarından koruyabilir
Narlar, kalp hastalıklarına karşı koruma sağlayabilecek antioksidanlar açısından zengindirler.
Kanser riskini önleyebilir
Narlardaki bileşikler kanser karşıtı özelliklere sahip olabilir. Bazı araştırmalar narların; prostat, göğüs, akciğer, kolon, lösemi gibi farklı kanserleri önlemede veya tedavi etmede rol oynayabileceğini öne sürmektedir.
Sindirim sağlığını iyileştirebilir
Narlar, sindirime yardımcı olabilecek çok miktarda diyet lifi içerir. Ayrıca, meyvedeki polifenol antioksidanların iltihabı azalttığı ve bu da gastrointestinal sağlığı iyileştirebileceği bilinmektedir.
Bilişsel hastalıklar
Narlardaki antioksidanlar, sinir hücrelerini oksidatif hasardan koruyarak hafızayı ve bilişsel işlevi iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Ağrıları hafifletir
Nar, kas ağrılarını yatıştırabilir ve yoğun antrenmanlardan sonra iyileşmeyi hızlandırabilir.
Sivilceleri ortadan kaldırır
Cildin aşırı sebum üretimi akne ve diğer cilt sorunlarına yol açar. Nar, akneyi önleyerek, kaşıntılı, pullu cildi tedavi ederek ve bununla birlikte gelen kızarıklığı azaltarak cilde yardımcı olur. Narlarda bol miktarda bulunan antioksidanlar akneyle savaşmaya yardımcı olur.
Ağız ve diş sağlığı
Diş eti hastalığına ve kötü nefes kokusuna neden olan ağız mikroplarıyla savaşan antimikrobiyal özelliklere sahiptir.
Nar suyunun faydaları nelerdir?
Nar suyu, gerçek taneciklerle aynı vitamin ve lif içeriğini sağlamaz. Ancak yine de sağlık yararları sağlayabilen sağlıklı antioksidanlar ve besinler içerir. Nar suyu böbrek sağlığını destekleyerek, belirli böbrek hastalıkları riskini azaltmaya ve genel böbrek fonksiyonunu iyileştirmeye yardımcı olabilir. Nar suyundaki fitonutrientler beyindeki oksidatif stresi azaltabilir ve beyin sağlığını koruyarak hafızayı güçlendirebilir. Ayrıca, bazı çalışmalar, nar suyunun enfeksiyonları önlemeye yardımcı olabileceğini göstermektedir.
İşte nar suyunun potansiyel faydaları:
Antioksidanlar açısından zengin
Nar suyu, vücuttaki serbest radikalleri nötralize etmeye ve oksidatif stresi azaltmaya yardımcı olan güçlü antioksidanlarla doludur, bu da kalp hastalığı ve kanser gibi kronik hastalıklara karşı koruma sağlayabilir.
Kalp sağlığını güçlendirir
Nar suyunun kan basıncını düşürdüğü, kolesterol seviyelerini iyileştirdiği ve kan akışını artırdığı, bunların hepsinin de daha sağlıklı bir kalbe ve daha düşük kalp hastalığı riskine katkıda bulunduğu gösterilmiştir.
İltihap önleyici özellikler
Nar suyu, artrit, diyabet ve kanser gibi çeşitli kronik rahatsızlıklarla bağlantılı olan vücuttaki iltihabı azaltmaya yardımcı olabilecek iltihap önleyici bileşikler içerir.
Sindirimi iyileştirir
Nar suyu, ishal ve iltihaplı bağırsak hastalığı gibi sindirim sorunları için doğal bir çare olarak kullanılmıştır. Narlar, sağlıklı sindirimi destekleyebilen ve kabızlığı önleyebilen diyet lifi içerir.
Bağışıklık fonksiyonunu destekler
Nar suyunda bulunan yüksek C vitamini içeriği bağışıklık sistemini güçlendirerek vücudun enfeksiyon ve hastalıklarla mücadele yeteneğini artırabilir.
Bazı kanserlere karşı korur
Nar suyunda bulunan antioksidan ve fitokimyasalların meme ve prostat kanseri de dahil olmak üzere çeşitli kanser türlerinde kanser hücrelerinin büyümesini engellediği yapılan araştırmalarla ortaya konmuştur.
Sağlıklı cildi destekler
Nar suyu, cildi besleyebilen antioksidanlar ve vitaminler açısından zengindir. Yaşlanma belirtilerini azaltmaya, cilt tonunu iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Beyin fonksiyonlarını geliştirir
Nar suyu, yaşa bağlı bilişsel gerilemeye ve Alzheimer gibi nörodejeneratif hastalıklara karşı koruma sağlayabilir.
Kan şekeri seviyelerini düzenler
Nar suyu, insülin duyarlılığını artırmaya ve kan şekeri seviyelerini düzenlemeye yardımcı olabilir; bu da diyabetli kişiler veya bu durumu geliştirme riski taşıyan kişiler için faydalı olabilir.
Kilo yönetimine yardımcı olur
Nar suyunun kalorisi düşük ve lif oranı yüksektir, bu da onu kilolarını kontrol etmek isteyenler için sağlıklı bir içecek seçeneği haline getirir. Lif içeriği tokluk hissini desteklemeye yardımcı olur ve aşırı yemeyi azaltabilir.
Nar ne kadar yenmeli?
Nar için standart olarak önerilen bir tüketim miktarı yoktur. Meyveyi yemek ve suyunu içmek güvenli kabul edilir. Günde yaklaşık bir fincan, eğer suyu tüketilecekse bir su bardağı kadar içilmesi tavsiye edilir.
Narın yan etkileri nelerdir?
Narın genellikle yan etkileri yoktur, ancak aşırı miktarda nar tüketmek mide bulantısı, kusma, kabızlık veya ishal gibi mide-bağırsak rahatsızlıklarına neden olabilir. Ayrıca nar alerjileri herkesi etkilemese de, bu alerjileri yaşayanlar için olası riskleri bilmek önemlidir. Dikkat edilmesi gereken semptomlar arasında kaşıntı, mide rahatsızlığı, nefes alma zorluğu, şişlik ve boğaz ağrısı bulunur.
Kimler nar tüketmemeli?
Narlar çoğu insan için sağlıklı bir seçenektir, ancak bazı insanların bu meyvelerden uzak durmaları gerekebilir. Yan etkiler olası olmasa da, bazı kişilerde ishal gibi gastrointestinal sorunlar görülür. Hamileler ve emziren anneler için; meyvenin fetüsü veya bebeği nasıl etkileyebileceği bilinmemektedir. Bu yüzden doktora danışmadan tüketilmesi tavsiye edilmez. Narın olası riskleri açısından göz önünde bulundurulması gereken durumlar vardır. Bunlar:
Alerjik reaksiyonlar
Nar alerjiniz varsa, tüketmemelisiniz. Alerjik reaksiyon belirtileri şunlar olabilir:
- Kaşıntı
- Burun akıntısı
- Şişme
- Kurdeşen
- Nefes almada zorluk
İlaç etkileşimleri
Narlar, bazı ilaçlarla etkileşime girebilir. Bunlar:
- Tansiyon ilaçları
- Kolesterol düşürücü ilaçlar
- Kan incelticiler
Reçeteli ilaç kullanıyorsanız, fazla nar meyvesi veya suyu tüketmeden önce doktorunuza danışmanız önemlidir.
Diyabet ve böbrek hastalığı
Diyabet veya böbrek hastalığınız varsa, aşırı şekilde nar yememeye dikkat etmeniz gerekebilir. Narlar, böbrek hastalığı olan bazı kişiler için sorun olabilecek potasyum açısından zengindir. Ayrıca, diyabetli bazı kişilerde kan şekeri seviyelerini etkileyebilecek doğal şekerler içerir.
