Portakal, vitamin ve minerallerle dolu bir besin deposudur. Hücre hasarının önlemede etkili olan ve suda çözünen bir antioksidan olan C vitamini içerdiğinden portakalın sağlık açısından birçok faydası bulunur. Bunun yanında vücut içerisinde hücre hasarından koruyarak, yaraların iyileşmesinde etkilidir. Pürüzsüz bir cilt için de protein kaynağı olarak da kullanılan portakalın bağışıklık sistemini de güçlendirdiği bilinir.
Portakalın Besin Değeri Nedir?
Portakal, içerisindeki C vitamininin yanı sıra vücudu sağlıklı tutan başka besin maddelerine de sahiptir. Kalsiyum, lif, folik asit ve potasyum gibi besin değerlerine sahip olan portakal vücuda fayda sağlar.
Portakal içerisinde yer alan besin değerleri şöyle sıralanabilir:
- Lif
- Kalsiyum
- Folik asit
- Doğal şeker
- Potasyum
- Sitrik asit
Lif
Portakalın içindeki lifler kan şekeri seviyesini kontrol altında tutabilir ve yüksek kolesterolü düşürerek kalp damar hastalıklarını önleyebilir.
Kalsiyum
Portakal yaklaşık 55 miligram kalsiyum içerir veya günlük ihtiyacınızın %6'sını karşılar. Bu besin güçlü kemikler ve kemik sağlığını korumak için önemlidir.
Folik asit veya folat
Folik asit, vücudun DNA oluşturmak ve hücreleri bölmek için kullandığı temel bir B vitaminidir. Diyetinizde yeterli folat yoksa bu kan hastalığına, kansere ve hatta doğum kusurlarına yol açabilir. Portakal hamileler için önemli bir doğal folat kaynağıdır.
Doğal şeker
Bu şeker türü süt, sebze, meyve, tahıl ve baklagiller gibi tam gıdalarda bulunur. Şekerlemelerde bulabileceğiniz işlenmiş şekerin aksine, doğal şeker daha az kalori ve daha fazla besin değeri içerir. Portakal da doğal şeker içeren meyveler arasında yer alır.
Potasyum
Portakal, kalp atışını ve kas fonksiyonunu düzenleyen bir mineral olan potasyum açısından zengindir. Hipertansiyonu olan kişilerde kan basıncını düşürdüğü gösterilmiştir.
Sitrik asit
Turunçgillerde bulunan ekşi bir bileşik olan sitrik asit, aynı zamanda doğal bir koruyucu olarak kullanılır. Portakalda bol miktarda bulunur ve idrardaki pH seviyelerini değiştirebilir ve kalsiyum oksalat taşlarının veya böbrek taşlarının oluşumunu önleyebilir.
C vitamini
Portakalın içeriğindeki C vitamini sayesinde kemiklerde bulunan kan damarları, kıkırdaklar ve kaslar gelişme sağlar. Bunun yanında iltihaplanmayla savaşır ve astım, romatoid artrit ve kanser gibi rahatsızlıkların şiddetini azaltabilir. Demir emilimini artırır ve kansızlığa karşı savaşır. Görme kaybına yol açabilen yaşa bağlı makula dejenerasyonunu yavaşlatır. Bunun yanında da tansiyonu ve stres hormonu olan kortizolü düşürür.
Portakalın Faydaları Nelerdir?
Hücrelerin hasardan korumak, kolajen üretimini artırmak, bağışıklık sistemini mikroplara karşı savunmak portakalın faydaları arasında yer alır. Portakalın içindeki C vitamini vücuda çok önemli faydalar sağlar.
Portakalın faydaları şöyle sıralanabilir:
- Hücreleri hasardan korur
- Kolajen üretimine yardımcı olarak cilt sağlığına destek olur
- Kansızlıkla mücadele için demir emilimini kolaylaştırır
- Vücudun mikroplara karşı savunmasını güçlendirir
- Makula dejenerasyonunun (AMD) ilerlemesini yavaşlatır
- Metabolizmayı hızlandırır
- Yüksek kolesterolü düşürür
Hücreleri hasardan korur
Portakal, yüksek oranda C vitamini ve antioksidanlar içeren bir meyve olarak bilinir. Bu nedenler içerisindeki bileşenler sayesinde serbest radikallerle savaşarak hücre hasarını engeller ve kansere neden olan etmenlerle mücadele eder.
Kolajen üretimine yardımcı olarak cilt sağlığına destek olur
Kolajenin sentezlenmesi için C vitamini gereklidir. Kolajen sayesinde cildin esnekliği ve bütünlüğü sağlanır ve aynı zamanda protein kaynağıdır. Portakal tüketimi, cilt sağlığını destekleyerek yaşlanma belirtilerini azaltılmasında da etkilidir.
Kansızlıkla mücadele için demir emilimini kolaylaştırır
Portakal içerisinde bulunan C vitamini, demirin vücut tarafından emilimini artmasına neden olur. Bu özellik sayesinde demir eksikliği anemisini önler ve tedavi etmeye yardımcı olur.
Vücudun mikroplara karşı savunmasını güçlendirir
Portakalın içerdiği C vitamini, bağışıklık sistemini güçlenmesine destek olarak mikroorganizmalara karşı koruyucu bir etki oluşturur. Böylelikle enfeksiyonlara karşı direnç artar.
Makula dejenerasyonunun (AMD) ilerlemesini yavaşlatır
Portakal, sarı nokta hastalığı olarak da bilinen yaşa bağlı olarak gelişen makula dejenerasyonun yavaşlamasına neden olarak göz sağlığının korunmasına destek olur. Böylelikle yaşlılarda görme kaybı riskinin azalmasına yardımcı olur.
Metabolizmayı hızlandırır
Portakal içeriğinde bulunan mineral ve vitaminler, vücuttaki metabolizmanın düzenli olarak çalışmasına yardımcı olur. Bu kişinin enerji üretimine destek olarak sağlığına katkıda bulunur.
Yüksek kolesterolü düşürür
İçerisindeki lif oranı sayesinde kolesterol seviyelerinin düşmesi, portakalın faydaları arasında sıralanır. Bu durum özellikle kalp ve damar hastalıklarına karşı koruma sağlar.
Portakalın Sağlık Açısından Riskleri Var mı?
Portakal, besleyici özelliklerinin yanında aşırı tüketimi durumunda çeşitli risklere sahiptir. Özellikle kronik hastalıklara sahip olan kişiler fazla tükettiğinden olumsuz etkilere neden olabilir.
Portakalın sağlık açısından oluşturabileceği riskler şöyle sıralanabilir:
- Asidik yapısı nedeniyle midede yanmaya neden olabilir. Reflü gibi mide rahatsızlıklarını tetikler.
- Portakal, doğal şeker içeriği nedeniyle aşırı tüketildiğinde kan şekerinde dalgalanmalara neden olabilir.
- Bazı kişilerde nadiren de olsa ciltte kaşıntı, kızarıklık ve solunum problemi gibi alerjik reaksiyonlara sebebiyet verir.
- Portakal, bazı ilaçlarla etkileşime girerek ilacın emilimini etkileyebilir.
- Portakalın asidik yapısından dolayı diş minesi zarar görebilir.
Portakalın Faydaları Hakkında Sık Sorulan Sorular
Portakal kabuğunun faydaları nelerdir?
Portakal kabuğu, içerisindeki lif sayesinde sindirim sistemi sağlığına iyi gelir. Bunun yanında flavonoidlerin etkisiyle antioksidan görevi görebilir. Cilt bakımında da yararlanılan portakal kabuğu doğal bir peeling etkisi görür. Aynı zamanda portakal kabuğu, doğal bir koku verici olarak ev temizliğinde de değerlendirilir.
Portakal yağı yararları nelerdir?
Portakal yağı, kokusunun ferahlatıcı etkisi sayesinde stres seviyesinde azalma görülebilir. Cilt sağlığına yönelik olarak kullanıldığında ise nemlendirici ve canlandırıcı bir etki sağlar. Masaj yağı olarak kullanılan portakal yağının kas gevşetici özelliği de bulunur.
Portakal suyunun yararları nelerdir?
Portakal suyu, C vitamini açısından zengin olduğundan bağışıklık sistemini destekler. Bunun yanında vücuttaki hücrelerin oksidatif stresten korunmasına yardımcı olabilir. Potasyum sayesinde de kas fonksiyonlarının düzenlenmesini sağlar. Vücuda sıvı alımına katkı sağlayarak dehidrasyonun da önüne geçer. Fakat doğal şeker içerdiğinden aşırı tüketiminde kan şekerinde dalgalanmalara neden olabilir.
Portakal kabuğu çayının yararları nelerdir?
Portakal kabuğu çayı, sindirim sistemini sağlığına iyi gelerek midede oluşabilecek hastalıkların hafifletilmesine destek olur. İçerisindeki antioksidanlar sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirerek stres seviyelerinin azalmasını sağlar.
Portakalın özellikleri nelerdir?
Portakallar sağlıklı, düşük kalorili, oldukça besleyici bir narenciye türüdür. Rutaceae familyasındaki çok sayıda türden gelen turunçgil ağaçlarının yenilebilir kısmıdır. Portakal ağaçları hoş kokulu, beş yapraklı beyaz çiçeklere ve oval, parlak yapraklara sahiptir. Ortalama olarak yükseklikleri 9-10 metreyi bulur. Meyvesi, derimsi, yağlı dış kabuk ve sulu iç posadan oluşur. Dünya genelinde 400'den fazla portakal çeşidi yetiştirilmektedir. Portakalın C vitamini açısından en zengin kaynaklardan biri olduğu iyi bilinmektedir, ancak aynı zamanda önemli miktarda şeker, karotenoid, flavonoid , uçucu yağ ve bazı mineraller de içerir. Serbest radikallerle ilişkili oksidatif hasar ve hastalık (farklı kanser türleri, kardiyovasküler veya nörolojik hastalıklar vb.) riskini azaltması gibi sağlık yararları vardır.
Portakal ne zaman yenmeli?
Vücudun besinleri hızla emebilmesi için özellikle turunçgilleri sabah aç karnına veya öğün aralarında tüketmek daha faydalıdır. Sabah, özellikle fiziksel aktiviteye başlamadan önce, C vitamini ve karbonhidrat açısından zengin olan meyveleri tüketmek için en ideal zamandır. Portakal asitli bir yiyecek olduğundan, özellikle sindirim sistemi problemleri olan kişilerde midede şişkinlik, yanma ve gaz şikâyetlerini artırabileceğinden dolayı gece geç saatlerde yenmemesi gerekir.
Aç karnına portakal yemek faydalı mı?
Portakalı aç karnına yemek, vücudun tüm vitaminleri, mineralleri ve lifleri emerek meyveden maksimum faydalanmasını sağlar. Kahvaltıda bir portakal yiyerek, yüksek flavonoid ve C vitamini seviyelerinin sağladığı kanserle savaşan, iltihap giderici özelliklerden en iyi şekilde yararlanırsınız.
Kaç çeşit portakal vardır?
Portakalın birçok farklı çeşidi vardır. Bazıları tatlıdır, bazıları ekşidir. Valencia portakalı, hamlin portakalı, Washington portakalı gibi türler en popüler olanlarıdır. Her portakal türü, önerilen günlük C vitamini miktarının neredeyse %100'ünü içerir. Bu, diğer tüm turunçgillerden daha fazladır.
