Burun kemiği eğriliği neden olur? Burun kemiği eğriliği nelere yol açar?

Burun kemiği eğriliği, burun kanallarının ortasında yer alan septumun kayması nedeniyle ortaya çıkan bir durumdur. Burun kemiği eğriliği halinde burun boşluğunu ikiye ayıran yapı eğri durur ve bir tarafa daha fazla kayar. Tıpta septum deviasyon şeklinde tanımlanan burun kemiği eğriliği, bazı durumlarda hava akışının önüne geçerek çeşitli problemlere neden olabilir. Çoğu zaman doğuştan gelen yapısal bozukluk sonucu meydana gelen burun kemiği eğriliği, travmalar, burun gelişim bozukluğu veya cerrahi operasyonlardan kaynaklı bir durumun sonucu olabilir. Burun kemiği eğriliği septoplasti adı verilen ameliyat ile kalıcı olarak tedavi edilebilir.

Burun kemiği eğriliği neden olur?

Burun kemiği eğriliği diğer adı ile septum deviasyonu, burnu iki bölmeye ayıran burun içindeki kıkırdak ve kemik yapısının eğriliğini ifade eder. Kişilerin dile getirdiği en sık şikâyet nefes almada zorluk ve burun tıkanıklıklarıdır. Burun kemiği eğriliği durumunda kişi burun yoluyla doğru nefes alamadığı için uyku esnasında ağzı açık uyur. Bu nedenle kişi yoğun bir ağız kuruluğu yaşar. Aynı zamanda burun kemiği eğrilinden muzdarip hastalar burundan verimli bir şekilde nefes alamadıkları için bu durum zamanla solunum fonksiyonlarında problemlere neden olabilir. Burun kemiği eğriliğinde genellikle bir neden bulunmaz, eğriliğin en önemli nedeni genetik kaynaklı burun yapısıdır.

Burun kemiği eğriliğinin diğer olası nedenleri şöyle sıralanabilir;

Doğuştan gelen yapısal bozukluklar

Bazı kişiler doğuştan kodlanmış burun yapısı ile doğarlar. Gelişim süreci içerisinde kendini gösteren burun kemiği eğriliği, septumun kayması ile ortaya çıkar.

Travmalar

Burun kemiği eğriliğinin önemli nedenlerinden biri de travmalardır. Düşme, darbe, spor kazaları, çocuklukta fark edilmeden oluşan çarpmalar veya burun kırılması burun kemiğinde eğriliğe yol açabilir.

Gelişim sürecine bağlı faktörler

Burun kemiği eğriliği, çocukluk ve ergenlik sürecinde hızlı büyüme ve gelişmeye nedeniyle fark edilebilir.

Doğum travması

Bazı durumlara burun kemiği eğriliği, doğum anında (forseps kullanımına bağlı) meydana gelebilir.

Burun kemiği eğriliği nelere yol açar?

Burun kemiği eğriliği bazı kişilerde herhangi bir şikâyete neden olmaz, ancak ciddi septum deviasyonu olan hastalar, nefes almada ciddi sıkıntılar yaşayabilirler. Bu durum eğriliğe paralel olarak tek taraflı veya çift taraflı ya da tıkanıklık şeklinde olabilir.

Burun kemiği eğriliği genellikle şu durumlara yol açar;

• Ağızdan nefes alma
• Burun tıkanıklığı
• Tekrarlayan farenjit ve sinüzit
• Yüz ağrısı
• Geniz akıntısı ve öksürük
• Burun kanaması
• Ağzı açık uyuma
• Boğaz kuruluğu
• Kötü nefes kokusu
• Baş ağrısı
• Koku almada sorunlar
• Seste meydana gelen değişimler (burundan konuşma gibi)

Burun kemiği eğriliği önlenebilir mi?

Burun kemiği eğriliği (septum deviasyonu) genellikle doğuştan ortaya çıkar, bazen de travmalardan kaynaklanır. Dolayısıyla bazı durumlarda önlenebilir bir durum değildir, ancak olası kazalardan kaçınmak burun kemiği eğriliği oluşumunun engelleyebilir. Burun kemiği eğriliğini önlemek için çocukluk döneminde düşme, yaralanma ve spor kazaları gibi risk faktörlerinden korunmak önemlidir. Bunun önüne geçmek için koruyucu ekipman kullanmak faydalı olabilir. Aynı zamanda buruna zarar verecek şekilde burun temizliğinden kaçınmakta önemlidir. Burun ile ilgili sorunlarla karşılaşıldığında vakit kaybetmeden mutlaka doktora başvurmak gerekir. Herhangi bir şikâyet anında uzman tarafından uygun bir tedavi planı oluşturulmalıdır.

Burun kemiği eğriliği tedavisi nasıl olur?

Kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde olumsuz etkileyebilen burun kemiği eğriliği tedavisinde ilaç tedavisi yalnızca geçici rahatlama sağlarken, septoplasti adı verilen cerrahi müdahale ile kişinin kalıcı olarak şikâyetlerinden kurtulması mümkündür. Günümüzde burun kemiği deviasyonu ameliyatı, ortalama 30-60 dakika süren ve genellikle kolay ve güvenli bir işlemdir. Bu ameliyat ile amaç nefes alan, doğal ve güzel bir burun elde edilmesidir. Ameliyatı genellikle kulak burun boğaz uzmanları ve plastik cerrahlar üstlenirler. Burun eğriliği ameliyatı açık septoplasti ve kapalı septoplasti şeklinde ikiye ayrılır. Açık septoplastide burun ucundan bir kesi açılır. Ardından nazal septuma ulaşılarak eğrilik düzeltilir. Kapalı septoplasti ise günümüzde daha çok tercih edilir, kesilerin yalnızca burun içinden yapıldığı bir işlemdir.

Burun kemiği eğriliği ameliyatı zor mu?

Plastik cerrahlar tarafından yapılan burun kemiği eğriliği ameliyatı, genellikle kolay bir ameliyattır. Lokal veya genel anestezi altında yapılan ameliyatta hasta herhangi bir ağrı hissetmez. Ancak cerrahi bir işlem olduğu için dikkat edilmesi gereken hususlar bulunur. Alanında deneyimli bir kulak burun boğaz uzmanı tarafından yapılan bir ameliyat genellikle teknik açıdan zorluk içermez. Ameliyat yaklaşık 1 saat sürer ve ameliyat sonrası hafif ağrı, burun tıkanıklığı hissedilebilir ama tüm bunlar genellikle dayanılması güç durumlar değildir. Ameliyatın ardından kişilerde 1 hafta içerisinde önemli iyileşmeler görülür ancak tam iyileşme süreci birkaç haftayı bazen ayları bulabilir.

Burun kemiği eğriliği ameliyatının riskleri neler?

Burun kemiği eğriliği ameliyatı, kişilerde estetik kayıpların giderilmesinin yanı sıra nefes alıp vermesinde de yaşadığı problemleri ortadan kaldıran bir ameliyattır.  Ameliyatın; enfeksiyon, kanama, nadiren koku alma sorunları gibi riskleri vardır ama çoğu zaman bu komplikasyonlar nadir görülür.

Genel hatları ile burun kemiği eğriliği ameliyatının riskleri şunlardır;

• Burundan nefes almada problemler
• Kanama
• Ameliyattan sonra enfeksiyon oluşumu
• Eğriliğin tam olarak düzelmemesi
• Anesteziye bağlı komplikasyonlar
• Burun çevresinde uyuşma

Burun kemiği eğriliği ameliyatından sonra nelere dikkat etmeli?

Burun kemiği eğriliği (septoplasti) ameliyatının ardından olası komplikasyonların önüne geçmek için şu hususlara dikkat edilmelidir;

• Ameliyat sonrası burun çevresinde şişlik, ağrı olabilir. Verilen ağrı kesici veya antibiyotikler günü gününe uygun dozlarda alınmalıdır.
• Ameliyattan sonra İlk birkaç gün başı yüksek tutarak yatmak, şişlik ve kanamayı engelleyebilir.
• İlk 3-5 gün buz uygulaması yapılması önerilir. 10 dk buz uyguladıktan sonra 10 dk ara verilmelidir.
• İlk 2 hafta spor, ağır kaldırma, öne eğilme gibi efor isteyen aktivitelerden kaçınmak önemlidir.
• Eğer tampon varsa tampon çıkarılana kadar buruna su kaçırmamaya ve oynamamaya dikkat edilmelidir.
• Burun, pansuman yapıldığında genellikle şiş ve büyük görünür. Bu sure içinde burunda görülen ödemler ve hafif asimetriler normal karşılanır.
• Bu süreçte bol sıvı alımı, sağlıklı ve hafif beslenmek daha çabuk toparlanmanıza yardımcı olabilir.
• Reçete edilen burun damlasını burun deliklerine günde 3 kez olacak şekilde 2’şer damla şeklinde damlatmaya özen gösterin.
• Doktorunuzun belirlediği kontrolleri aksatmamaya çalışın.
• Yaz döneminde ameliyat olunmuşsa güneşe maruz kalmaktan kaçınmak önemlidir. Aynı zamanda hekimin onayına bağlı olarak ameliyattan 3 hafta sonra denize ya da havuza girilebilir.

Burun eğriliği tedavi edilmezse ne olur?

Burun eğriliği tedavi edilmediğinde,  nefes almakta zorlanma, ağızdan solunum alışkanlığı gelişebilir.  Sinüslerin düzgün boşalamaması nedeniyle iltihaplanma ve baş ağrıları gibi sık sinüzit atakları ortaya çıkabilir. Bununla birlikte tedavi edilmeyen burun eğriliği,  horlama, uyku apnesi gibi durumlara bağlı uyku kalitesinde ciddi düşüşlere neden olur. Devamlı ağızdan nefes almak boğazda tahriş, kuruluk ve enfeksiyona neden olabilir. Fiziksel aktivite gerektiren işlerde nefes alma güçlüğü yaratabilir. Tedavi edilmediğinde yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Bu nedenle burun eğriliğine bağlı şikâyetler artıyorsa uzmana doktora başvurmak gerekir.