MCHC nedir? MCHC kan tahlili normal değeri kaç olmalı?
Ortalama korpüsküler hemoglobin konsantrasyonu (MCHC), kırmızı kan hücrelerindeki hemoglobinin ortalama konsantrasyonunu toplam hacimlerine göre hesaplayan bir kan testidir. MCHC, desilitre başına gram (g/dL) olarak tanımlanır ve normal MCHC referans aralığı genellikle 32-36 g/dL'dir. Düşük MCHC değerleri demir eksikliği anemisini gösterebilirken, yüksek MCHC değerleri folat eksikliği veya tiroid sorunu gibi diğer durumları gösterebilir.
MCHC nedir?
Ortalama korpüsküler hemoglobin konsantrasyonu (MCHC), hücrenin hacmine göre tek bir kırmızı kan hücresindeki (RBC) ortalama hemoglobin miktarının bir ölçümüdür. Hemoglobin, kırmızı kan hücrelerinde bulunan ve vücut boyunca oksijen taşıyan, organların ve dokuların gelişimini ve işlevini destekleyen bir proteindir. MCHC testi, RBC indeksleri adı verilen ve RBC'nin farklı fiziksel özelliklerini tanımlamaya yardımcı olan bir test panelinden biridir. Kanın oksijen taşıma yeteneğinin bir değerlendirmesi olarak, MCHC testi (diğer RBC indeksleriyle birlikte) anemi gibi kanı etkileyen bozuklukları teşhis etmek ve sınıflandırmak için kullanılabilir. Yani, MCHC kan testi yaptıran biri için, büyük olasılıkla anemi olarak bilinen bir durum değerlendiriliyordur.
MCHC kan tahlili normal değeri kaç olmalı?
Ortalama korpusküler hemoglobin konsantrasyonu (MCHC), kırmızı kan hücrelerindeki hemoglobin konsantrasyonunun bir ölçüsüdür. Kandaki normal MCHC 33-36 g/dL aralığında olmalıdır. Normal aralık laboratuvarlar arasında çok az değişiklik gösterebilir, ancak genellikle 32-36 g/dL arasındadır.
MCHC düşüklüğü nedir?
MCHC düşüklüğü, kırmızı kan hücrelerindeki hemoglobin konsantrasyonunun düşük olduğu anlamına gelir. Bu durum genellikle demir eksikliği veya hemoglobin üretimini etkileyen hastalıklardan kaynaklanır. Düşük MCHC'ye hipokromi denir. Genellikle demir eksikliğinin bir işaretidir. Demir, hemoglobinin önemli bir bileşeni olduğundan, demir kaybı hemoglobin konsantrasyonlarının düşmesine ve demir eksikliği anemisine yol açabilir.
MCHC düşüklüğü neden olur?
MCHC düşüklüğünün olası nedenleri arasında şunlar yer alabilir:
Kurşun zehirlenmesi
Kurşun, hemoglobin sentezlemek için gerekli enzimleri bloke ederek hemoglobin sayısının düşmesine neden olur.
Talasemiler
Hemoglobin ve kırmızı kan hücrelerinin normal üretimini etkileyen bir grup kan hastalığıdır.
Sideroblastik anemi
Sideroblastik anemi, demirin anormal kullanımını engelleyen B6 vitamini eksikliğine bağlı bir anemi türüdür.
Kronik hastalık anemisi
Kronik hastalık anemisi, vücutta bol miktarda demir deposu olduğu halde tüberküloz ve HIV gibi çeşitli kronik hastalıklar nedeniyle vücudun bunu kullanamadığı bir anemi türüdür.
Anemi olmaksızın MCHC düşüklüğü, anemi gelişmeden önce demir eksikliğine işaret edebilir.
MCHC düşüklüğü belirtileri nelerdir?
Düşük MCHC, anemiye işaret edebilir ve çoğunlukla demir eksikliğinden kaynaklanır. Yaygın semptomlar arasında yorgunluk, güçsüzlük ve solgunluk bulunur.
MCHC düşüklüğünün belirtileri şunlardır:
- Konsantrasyon sorunları.
- Baş dönmesi.
- Dayanıklılığın azalması.
- Nefes alma sorunları.
- Düzensiz kalp atışı.
- Baş ağrısı.
- Göğüs ağrısı.
- Halsizlik veya yorgunluk.
- Vücudun kolay morarması.
MCHC tedavisi nasıl yapılır?
MCHC tedavisi, değerlerin yüksek ya da düşük olmasına göre belirlenir. Yüksek MCHC seviyelerini normal aralığa getirmek için, çoğu durumda, daha fazla B-12 vitamini ve folat içeren diyet değişiklikleri yapmak yeterli tedavi olabilir. Bazen, kan nakline ve hatta ameliyata ihtiyaç olabilir. MCHC değerinin düşük olması ve bunun nedeninin demir eksikliği anemisinden kaynaklanması ise; demir takviyesi almak veya demir içeren besinler tüketmek gibi tedaviler demir seviyelerini artırarak normal değerlere ulaşmasını sağlayabilir.
MCHC yüksekliği nedir?
Yüksek MCHC, kırmızı kan hücrelerinde normalden daha yüksek hemoglobin konsantrasyonu olduğunu gösterir. Bu durum farklı anemi tiplerinden de kaynaklanabilir.
MCHC yüksekliği neden olur?
Yüksek MCHC hiperkromi olarak adlandırılır. Farklı anemi türlerinden kaynaklanabilir. Başlıca nedenlerden biri hemolitik anemidir. Bu anemi türünde, kırmızı kan hücreleri üretildiklerinden daha hızlı ölürler. Bu olduğunda, kırmızı kan hücresi sayısı düşse bile hemoglobin konsantrasyonları yüksek olabilir.
Bunun nedenleri şunlardır:
Otoimmün hastalıklar
Bunlara, iltihapla kırmızı kan hücrelerini öldürebilen lupus gibi sistemik otoimmün hastalıklar dahildir.
Karaciğer hastalığı
Karaciğer kırmızı kan hücrelerini parçalamakla görevli olduğundan siroz gibi hastalıklar süreci hızlandırabilir, kırmızı kan hücresi sayısını azaltabilir. Alkol kötüye kullanımı da aynısını yapabilir.
Orak hücre hastalığı
Orak hücre hastalığı, orak hücreli anemiye yol açan, kırmızı kan hücrelerinin anormal şekillenmesine neden olan genetik bir hastalıktır.
Hipotiroidizm
Düşük tiroid fonksiyonu kırmızı kan hücrelerinin üretimini yavaşlatır. Bu özellikle Hashimoto hastalığı adı verilen otoimmün hipotiroidizm formu için geçerlidir.
Lenfoma
Bu kan kanseri, kırmızı kan hücrelerini hedef alan antikorlar üreterek, bunların parçalanmasına ve ölmesine neden olan bir zincirleme reaksiyonu tetikler.
Soğuk aglutinin hastalığı (SAH)
Soğuk aglutinin hastalığı, vücudun bağışıklık sisteminin kırmızı kan hücrelerine saldırdığı nadir bir otoimmün hastalıktır.
B12 vitamini eksikliği
B12 vitamini kırmızı kan hücrelerinin üretilmesi için gereklidir ve bu vitaminin eksikliği pernisiyöz anemiye yol açabilir.
Folat eksikliği
Folat eksikliği MCHC seviyelerinin yükselmesine de neden olabilir. Folat, hemoglobinin demir içeren kısmı olan hem oluşumu için gereklidir.
Sferositozis
Sferositozis, anormal şekilli kırmızı kan hücrelerine neden olan nadir görülen bir genetik bozukluktur.
MCV ve MCHC arasındaki fark nedir?
MCV (Mean corpuscular Volume), kırmızı kan hücrelerinin ortalama boyutunu ifade eder. Yani alyuvarların şekli ile ilişkilidir. MCHC ise, kırmızı kan hücresi içindeki ortalama hemoglobin konsantrasyonunu ifade eder.
