
Ağız kokusu (Halitoz) vakalarının çoğu ağızdaki bakterilerden kaynaklanır. Kötü ağız hijyeni ve periodontal hastalık, yani diş eti iltihabı ve periodontitis, ağızda bakteri birikmesinin başlıca nedenleridir. Ancak bazı durumlarda, virüsten ketojenik diyete kadar uzanan altta yatan tıbbi rahatsızlıklar veya yaşam tarzı tercihlerinden de kaynaklanabilir.
- İçindekiler
- Ağız kokusu (halitoz) neden olur?
- Ağız kokusunu gidermek için ne yapmalı?
- Diş fırçalamaya rağmen ağız kokusu neden olur?
- Ağız kokusu hangi hastalıkların belirtisi olabilir?
- Ağız kokusu ve ilişkili hastalıklar nasıl teşhis edilir?
- Ağız kokusu nasıl tedavi edilir?
- Besinler ağız kokusunu nasıl etkiler?
Ağız kokusu (halitoz) neden olur?
Ağız kokusunun en yaygın nedeni kötü ağız hijyenidir. Fırçalama, diş ipi kullanma ve rutin diş temizliği gibi uygun ağız hijyeni sağlanmadığında zararlı bakteriler ağıza girer ve kontrolsüz bir şekilde çoğalır. Bu, ağız kokusu, çürük ve diş eti hastalığı gibi çeşitli sorunlara yol açabilir. Kötü ağız hijyeni kötü nefesin yaygın nedenlerinden biri olsa da, bu rahatsız edici duruma katkıda bulunabilecek daha az bilinen başka faktörler de vardır. Bunlar:
Bademcik taşları
Bademciklerde oluşan küçük taşlar, bademcik taşları veya tonsillolitler olarak adlandırılır ve ağız kokusuna neden olabilen bakterilerle kaplıdır.
Diş iltihapları
Diş çürüğü, diş eti hastalığı, ağız yaraları veya diş çekimin sonrasındaki ağız cerrahisi sonrası cerrahi yaralar, ağız kokusuna neden olabilir.
Yiyecekler
Dişlerin içinde ve çevresindeki yiyecek parçacıkları daha fazla bakteriye yol açabilir ve ağız kokusuna neden olabilir. Ayrıca, soğan, sarımsak ve baharatlı yiyeceklerin tüketilmesi kötü nefese neden olabilir.
Gastroözofageal Reflü Hastalığı (GÖRH)
GÖRH, yemek borusunun tabanındaki kas halkası düzgün çalışmadığında ve mide içeriğinin yemek borusuna yükselmesine izin verdiğinde ortaya çıkar. Gastroözofageal reflü hastalığının bir belirtisi olan sürekli mide ekşimesi, kötü nefes kokusuna yol açabilir.
Ağız kuruluğu
Ağız kuruluğu (kserostomi) da ağız kokusuyla ilişkilidir. Ağzınız yeterli tükürük üretmediğinde yiyeceklerden kalan artıkları ve parçacıkları temizleyemez.
Ağız kuruluğu genellikle şunlardan kaynaklanır:
- Antihistaminikler, dekonjestanlar ve antidepresanlar gibi bazı ilaçlar.
- Susuz kalma.
- Tütün kullanımı.
- Kafein veya alkol içeren içecekler.
- Baharatlı veya kuru yiyecekler.
- Ağızdan nefes alma.
Burun tıkanıklığı
Burun deliğine sıkışan bir yiyecek parçası gibi yabancı bir cisim, küçük çocuklarda ağız kokusuna neden olabilir.
Ağız kokusunu gidermek için ne yapmalı?
Ağız kokusunu önlemenin en iyi yolu dişlerinizi, dilinizi ve ağzınızı temiz tutmaktır.
Ağız kokusunu önlemek için şunları deneyin:
- Dişlerinizi ve diş etlerinizi günde en az iki kez 2 dakika boyunca fırçalayın.
- Florür içeren diş macunu kullanın.
- Dilinizi, yanaklarınızı ve damağınızı fırçalayın. Kötü nefes bakterilerinin çoğu dilde yaşar. Bu yüzden dili fırçalamak veya kazımak nefesinizde büyük bir fark yaratabilir.
- Dişlerinizin arasını günde en az bir kez diş ipi ile temizleyin.
- Düzenli diş muayenesi yaptırın.
- Takma dişleriniz varsa, gece çıkarın. Ağzınıza geri takmadan önce tamamen temizleyin.
- Güçlü kokulu yiyecek ve içecekler tükettikten sonra şekersiz nane veya sakız kullanın.
- Antibakteriyel bir gargara veya diş macunu kullanın.
- Tuzlu suyla gargara yapmak bakteri büyümesini durdurur ve ağzınızdaki plak ve iltihabı azaltır.
Diş fırçalamaya rağmen ağız kokusu neden olur?
Kötü ağız hijyeni, aşırı bakteri büyümesi ve diş eti hastalığı bir kişinin ağzının kokmasına neden olabilirken, bazen daha önemli bir sağlık sorununun belirtisi olabilir. Nefesin kötü kokmasına neden olabilecek önemli bir sağlık sorunu bağırsak tıkanıklığıdır. Ayrıca, boğaz enfeksiyonları, asit reflü, boğaz ağrısı, sinüs enfeksiyonları ve diğer kronik rahatsızlıklar, akciğer hastalıkları ağız kokusunun diğer nedenleri arasında sayılabilir.
Ağız kokusu hangi hastalıkların belirtisi olabilir?
Ağız kokusu, bademcik enfeksiyonları, solunum yolu enfeksiyonları, geniz akıntısı ve diğer sinüs sorunları, karaciğer veya böbrek sorunları, diyabet ve bazı kan bozukluklarından kaynaklanabilir. Nadir durumlarda, kanser veya metabolik bozukluklar dahil olmak üzere diğer ciddi durumların varlığını gösterebilir.
Ağız kokusu ve ilişkili hastalıklar nasıl teşhis edilir?
Ağız kokusu, diş ve diş eti hastalıklarından kaynaklanıyorsa, diş hekimi sorunu tedavi edebilir. Ağız kokusuna sebeplerine dair tanı çok önemlidir. Diş çürüklerini tespit etmek için bir ağız-diş muayenesi ve röntgen çekilebilir. Ayrıca, diş eti hastalıklarının tanısı muayene ile konulabilir. Ağız kokusuna neden olabilecek altta yatan diğer durumlar yapılacak muayenenin ardından çeşitli kan testleriyle belirlenebilir.
Ağız kokusu nasıl tedavi edilir?
Ağızda kokuya neden olan bakterilerin birikimine karşı korunmanın en iyi yollarından biri iyi bir diş hijyeni uygulamaktır. Ağızdaki kötü nefesi azaltmak, çürükleri önlemeye yardımcı olmak ve diş eti hastalığı riskinizi düşürmek için ağzı ve dişleri düzenli olarak temizlemek çok önemlidir. Ağız kokusu için tedavi seçenekleri değişiklik gösterebilir. Diş hekimi kötü nefesin altta yatan başka bir sağlık sorununun nedeni olduğunu düşünüyorsa, öncelikle doktorunuza veya bir uzmana görünmenizi isteyebilir.
Diş hekiminiz, ağız sorunlarından kaynaklanan kötü nefesi kontrol altına almanıza yardımcı olmak bazı önlemler alabilir. Bunlar şunları içerebilir:
Ağız gargaraları ve diş macunları
Ağız kokusu dişlerde plak adı verilen bakteri birikiminden kaynaklanıyorsa, bakterileri öldüren bir ağız gargarası önerebilir. Ayrıca diş hekiminiz ayrıca plak birikimine neden olan bakterileri öldürmek için antibakteriyel bir diş macunu önerebilir.
Diş hastalığının tedavisi
Diş etiyle ilgili bir sorun varsa, diş hekiminiz periodontiste görünmenizi önerebilir. Diş eti hastalığı, diş etlerinin dişlerinden çekilmesine ve kokuya neden olan bakterilerle dolu derin oyuklar oluşmasına neden olabilir. Bazen profesyonel bir temizlik bu bakterileri temizlemeye yardımcı olabilir. Diş hekiminiz ayrıca hatalı dolguları değiştirmenizi de isteyebilir.
Besinler ağız kokusunu nasıl etkiler?
Günde iki kez dişlerinizi fırçalıyor, bir kez diş ipi kullanıyor ve dilinizi temizliyorsanız, ağızdaki kötü kokunun nedeni beslenmenizle alakalı olabilir. Bazı yiyecekler saatler süren ağız kokusuna yol açabilir ve kötü nefesine başka şekillerde katkıda bulunabilir. İşte bunlardan bazıları:
Süt ve süt ürünleri
Aşırı süt ürünleri tüketimi ağızda bakteri birikimine yol açabilir. Özellikle peynirin, kokusu ve içerdiği proteinler ağız kokusunun artmasına yol açabilir. Aşırı tüketildiğinde ise, ağızdaki kötü kokuyu artırabilir.
Sarımsak ve soğan
Sarımsak ve soğan ağız kokusu sözkonusu olduğunda listenin en başında yer alırlar. Bunun nedeni, sarımsak ve soğanın içindeki kötü kokulu kükürt bileşiklerinin ağzınızda kalması , kan dolaşımına emilerek nefes verdiğinizde dışarı atılmasıdır.
Kahve ve alkol
Kahve ve alkollü içecekler ağızda bakteri üremesi için elverişli bir ortam yaratır. Ayrıca tükürük akışını azaltan ve kötü kokulu bakterilerin daha uzun süre kalmasını sağlayan bir kurutma etkisine sahiptirler.
Çay ve kola
Çay ve kola gibi içecekler, ağızda kuruluğa neden olabilir. İçerdikleri, tükürük üretimini azaltarak ağız kokusuna yol açar.
Asitli yiyecekler
Yüksek asit oranına sahip bazı sebze ve meyveler de dâhil olmak üzere, asitli yiyecek ve içecekler bakteri oluşumuna uygun bir ortam yaratarak ağız kokusuna yol açabilir.
Konserve balık
Konserve balık ağız kokusuna yol açan bir diğer besindir. Konservede zamanla oluşan oksitlenme kokunun yoğunlaşmasına sebep olur ve tüketildikten sonra ağız kokusuna sebep olabilir.