Teknoloji bağımlılığı, teknolojik cihazlara aşırı güvenme veya bu cihazların aşırı kullanımı ile karakterize edilen bir tür davranışsal bağımlılıktır. Cep telefonları, bilgisayarlar, oyunlar ve sosyal medya gibi teknolojilerle kurulan sağlıksız ilişkiler, fiziksel ve psikolojik olarak yıkıcı sonuçlara yol açabilir. 'Çevrimiçi' ortamda geçirilen uzun ve düzensiz zaman, hayatları olumsuz etkileyebilir. Kişi iş, okul veya kişisel yükümlülükleri, teknoloji kullanımı uğruna göz ardı edilebilir. Teknolojiyi kullanmadıklarında kaygı, depresyon veya sinirlilik gibi ruh hali değişiklikleri yaşayabilirler. Ayrıca, teknolojik araçların uzun süreli kullanım göz yorgunluğu, duruş bozukluğu ve uyku bozuklukları gibi sorunlara yol açabilir.
[TABLEOFCONTENTS}
Teknoloji bağımlılığı (internet bağımlılığı veya internet kullanım bozukluğu olarak da adlandırılır), oyun oynama, çevrimiçi alışveriş yapma, sosyal medya kullanımı, video izleme veya dijital teknolojiyi içeren herhangi bir şey gibi, takıntılı teknolojiyle ilgili davranışları tanımlamak için kullanılan geniş bir terimdir. Teknoloji bağımlılığı bireylerin gerçek hayattaki ilişkilerden ziyade çevrimiçi etkileşimlere öncelik vermesine ve bunun sonucu olarak da sosyal hayattan izole olmasına yol açabilir. Teknoloji bağımlılığı, davranışsal bir bağımlılık olarak kabul edilmekte ve dünya çapında giderek artan bir sorun haline gelmektedir.
Teknoloji bağımlılığının olası risk faktörleri ise şunlardır:
Nevrotikliği yüksek ( kaygı ve depresyon gibi olumsuz duygularla karakterize) ve vicdan olgusu düşük (düzenlilik ve disiplinle karakterize) kişiler teknoloji bağımlılığına daha yatkın olabilir.
Gençler, özellikle de ergenler internette çok fazla zaman geçirirler. Bu nedenle teknoloji bağımlılığı geliştirmeye daha yatkınlar.
Depresyon, anksiyete veya DEHB gibi rahatsızlıkları olan kişilerin teknolojiye bağımlı olma olasılığı daha yüksek olabilir.
Kendinizi yalnız veya izole hissediyorsanız, başkalarıyla bağlantı kurmanın veya duygularınızdan kaçmanın bir yolu olarak teknolojiye yönelebilirsiniz.
Teknolojiyle ilgili bağımlılıkların birkaç türü vardır. Yaygın biçimleri arasında şunlar yer alır:
Teknoloji bağımlılığının, diğer bağımlılık türleri gibi, tek bir nedeni yoktur. Bir kişinin bu rahatsızlığa yakalanmasına yol açabilecek faktörler genellikle birden fazladır. Bunlardan biri, teknolojinin sürekli erişilebilir olması olabilir.
Akıllı telefonlar, tabletler ve bilgisayarlar sayesinde internete ve onun sonsuz bilgi ve eğlence akışına her zaman erişebilirsiniz. Bu sürekli erişim, cihazlarınızı sık sık kontrol etme alışkanlığı edinmenizi kolaylaştırabilir.
Bir diğer etken de, stresten veya hayatınızdaki sorunlardan kaçmak için teknolojiyi kullanmak olabilir. Kendinizi üzgün, endişeli veya sıkılmış hissettiğinizde cihazlarınıza yönelebilirsiniz. Zamanla bu durum, olumsuz duygularla başa çıkmak için teknolojiye bağımlılığa yol açabilir. Bu bağımlılık, bağımlılığa dönüşebilir.
Bağımlılığa daha yatkın olmanıza neden olabilecek faktörlerden biri de çevredir. Akran baskısı, stres ve teknolojiye maruz kalma gibi faktörler teknoloji bağımlılığının gelişmesine katkıda bulunabilir
Teknoloji bağımlılığı birçok şekilde ortaya çıkabilir. Bunlar arasında şunlar yer alır:
Bazı insanlar profesyonel tedavi olmadan bağımlılıktan kurtulur ve bunun tek bir yolu yoktur. Ancak profesyonel bir destek teknoloji bağımlılığı iyileşme olasılığını artırır. Bunun için en etkili adım, bir terapist veya bağımlılık konusunda uzmanlaşmış bir danışman psikiyatriste danışmak olabilir. Tıp uzmanları ve araştırmacılar tarafından önerilen ve etkili olduğu kanıtlanmış birkaç tedavi seçeneği şunlardır:
Bilişsel davranışçı terapi (BDT), konuşma terapisi olarak da bilinen yapılandırılmış bir psikoterapi türüdür. Kısa süreli tedavi, hastaların yanlış veya olumsuz düşünceleri nasıl tespit edeceklerini öğrenmelerine yardımcı olur. Zamanla bireyler, zorlukları sağlıklı ve etkili bir şekilde ele almak ve bunlarla başa çıkmak için gerekli becerileri geliştirirler. Seanslar sırasında hastalar, psikoterapist veya klinik sosyal hizmet uzmanı gibi bir ruh sağlığı uzmanıyla çalışır.
Sosyal veya aile desteği eksikliği gibi olumsuz düşüncelerden kaçmak için teknoloji kullanan kişiler için bilişsel davranışçı terapi, teknoloji bağımlılığı için mükemmel bir tedavi seçeneğidir. Hastalar, terapi sırasında teknolojiyi kullanma ve ona bakış açılarını olumlu yönde yeniden yapılandırmayı öğrenebilirler. Bilişsel davranışçı terapinin anksiyete, depresyon ve bağımlılık gibi çeşitli bozukluklar için etkili bir tedavi olduğu kanıtlanmıştır.
Özellikle destek grupları değerli bir kaynak olabilir. Deneyimlerinizi paylaşabileceğiniz, başkalarından öğrenebileceğiniz, cesaret ve destek alabileceğiniz bir platform sunarlar. Bu, herkesin aynı hedefe doğru çalıştığı bir ekibin parçası olmak gibi bir şey: Teknoloji bağımlılığını yenmek.
Eğitim materyalleri ve kişisel gelişim kitapları, teknoloji kullanımınızı yönetmeniz için size bilgi ve stratejiler kazandırabilir. İyileşme yolculuğunuzda size yardımcı olacak pratik ipuçları ve içgörüler sunarak bir rehber görevi görebilirler.
Fiziksel aktiviteleri, hobileri ve sosyal etkileşimleri bir araya getirmek, dijital cihazlara olan bağımlılığı azaltmaya yardımcı olabilir.
Teknoloji bağımlılığı tedavisinde bir dijital detoks planı oluşturmak önemlidir. Bu plan, teknoloji kullanımının ne zaman, nerede ve nasıl azaltılacağı belirlenmelidir. Örneğin, her gün birkaç saatinizi cihaz kullanmadan geçirmeye başlayabilirsiniz.
Teknoloji bağımlılığı tedavisi söz konusu olduğunda, gerçekçi hedefler belirlemek çok önemlidir. Ekran başında geçirilen süreyi hemen tamamen ortadan kaldırmak gerekmez. Başlangıçta günlük ekran süresini bir veya iki saat azaltmak hedeflenebilir.
Aşırı teknoloji kullanımında tetikleyicilerin belirlenip bunlardan kaçınarak teknoloji bağımlılığı tedavisinde ilerleme kaydedilebilir. Tetikleyiciler şunlar olabilir: Stres, can sıkıntısı ve günün belirli saatleri.
Farkındalık, mevcut düşüncelerin ve duygularınızın farkında olma pratiğidir. Teknolojiye alışkanlıktan mı yoksa zorunluluktan mı gerek duyulduğunu belirlemeye yardımcı olabilir. Farkındalık, teknoloji kullanımını içermeyen daha sağlıklı psikolojik alışkanlıklar edinmenize de yardımcı olabilir.
Fiziksel egzersiz ve çeşitli aktiviteler, ekran başında geçirilen sürenin etkili bir alternatifidir. Bu aktiviteler sizi teknoloji kullanma dürtüsünden uzaklaştırabilir ve sağlık açısından faydalar sağlayabilir.
Alternatif hobiler ve ilgi alanları aramak zihni daha üretken ve keyifli bir şekilde meşgul etmeye yardımcı olabilir. Örnekler arasında şunlar yer alabilir:
Evde teknolojiden uzak alanlar ve zamanlar belirlemek, teknoloji bağımlılığı tedavisini daha yapılandırılmış hale getirebilir. Örneğin, kişi yatak odasını cihaz kullanımından uzak bir alan olarak ilan edebilir veya akşam yemeği saatini ekran kullanımından uzak bir zaman dilimi olarak belirleyebilir.