Fiziksel aktivitelere yoğunlaşıldığında vücudun farklı kısımlarında zorlanma olması, sık rastlanılan durumlardandır. Göbek düşmesi de benzer bir sürecin sonunda ortaya çıkabilen sağlık sorunları arasında yer alır. Halk arasında değişik isimlerle anılan rahatsızlık, çeşitli belirtilerle varlığını hissettirir. Tedavi süreci ise doktor gözetiminde sürdürüldüğü takdirde tıpkı tanı aşaması gibi oldukça kolay ve hızlı biçimde tamamlanabilir.
Göbek Düşmesi Nedir?
Göbek düşmesi, halk arasında sıklıkla kullanılan bir terimdir. Tıbbi durumları basitçe anlatmak amacıyla genel kabul görmüş pek çok benzerini aksine bu terim, tek bir duruma karşılık gelmez. Çünkü kayma veya kaçma gibi tanımlamalar da yapılan düşme durumu, göbek çevresinde meydana gelen bir dizi rahatsızlığı adlandırmayı mümkün kılar.
Göbek düşmesi, karındaki belirli kas gruplarını zorlayan birçok farklı eylem sonucunda meydana gelebilir. Örneğin; formda kalmak amacıyla mekik çekerken veya benzer zorluktaki fiziksel aktiviteleri gerçekleştirirken göbek düşebilir. Kişinin bünyesinin dış veya iş uyarıcılara verdiği tepkiler de benzer sonuçlara neden olabilir. Öksürme / hapşırma nöbetleri esnasında karın kaslarının baskı altında kalıp gerilmesi göbekte kayma sorununu tetikleyebilir.
Göbek kaçması, gündelik yaşamda herhangi bir kişinin başına gelebilecek durumları özetler. Ancak bu sağlık sorununu, halihazırda yoğun fiziksel aktivite odaklı yaşam tarzını benimsemiş sporcular da deneyimleyebilir. Özellikle profesyonel olarak tenis ve futbol oynayan kişilerde göbek düşmesi vakaları görülme sıklığı fazladır. Çünkü bu tür sporlarla uğraşırken karın kasları üzerine binen yük göbeğin düşmesi riskini kayda değer oranda artırır.
Göbek Fıtığı ile Düşmesi Arasında Ne Fark Vardır?
Göbek fıtığı (umblikal herni) ile düşme durumu, zaman zaman birbiriyle karıştırılabilen iki farklı sağlık sorunudur. Karın bölgesini merkezine alan bu iki sorunun farklılıklarını anlayabilmek için öncelikle “göbek fıtığı nedir?” sorusuna cevap vermekte fayda vardır. Göbekte oluşan fıtık, karın duvarındaki zayıf bir noktadan veya açıklıktan dışarı doğru çıkıntı oluşması durumudur. Şişkinlik şeklinde de kendisini belli eden fıtıkta, kalıcı ağrı ve yanma gibi belirtiler oluşur.
Göbek düşmesinde belirtiler çok daha farklıdır. Karın bölgesindeki kaslardan herhangi biri aşırı stres birikimi sonucunda yırtılabilir, esneyebilir veya zorlanabilir. Bu tür durumlarla ilişkili göbek düşmesi, bazı kişilerin sanki karın kaslarında çekilme olduğu hissine kapılmasna yol açar. Bu duruma ek olarak fıtık karın bölgesindeki iç organların dışarı doğru çıkıntı yapmasıdır. Göbekte düşmenin nedeni ise tamamen fiziksel aktivitedir.
Farklılıklar bir yana bırakılacak olursa karın bölgesindeki fıtık, zaman içerisinde göbek düşmesinin ortaya çıkmasına zemin hazırlayabilir. Kişinin vücudunun bu bölgesinden geçireceği ameliyat sonrasında fıtık gelişebilir. Söz konusu çıkıntının kaslarda yaratacağı baskı düşme sorununu beraberinde getirebilir. Benzer şekilde doğumla beraber ortaya çıkan fıtık nedeniyle de göbek kaçmasının görülme ihtimali vardır.
Göbek Düşmesi Belirtileri Nelerdir?
Farklı nedenlerden dolayı gelişebilen göbek düşmesi, her yaştan kişide görülebilir. Bununla birlikte gözlemlenme oranı en yüksek topluluk olarak 20 ila 40 yaş arası öne çıkar. Söz konusu yaş aralığındaki bireylerin risk seviyelerinin yüksek olmasındaki temel neden, fiziksel aktiviteleri daha fazla gerçekleştirmeleri ile alakalıdır. Göbek bölgesinde düşme sorunu yaşatan bir kişide rastlanabilecek belirtiler şunlardır:
- Göbekte hassasiyet ve iltihap oluşumu hissi
- Karın bölgesinde aniden ortaya çıkan ani ve keskin ağrı
- Ağrıdan dolayı karın kaslarını çalıştıran hareketlerde zorlanma
- Karında şişkinlik hissi
- İştahsızlık sonucu meydana gelen kilo kaybı
- Karın bölgesindeki kaslarda spazm veya kramplar
- Dik durmakta zorlanma
- Nefes darlığı
Göbek düşmesi sorunu yaşayan kişilerde, karın bölgesindeki kaslar aşırı derecede stres altında kalır. Bu durumun doğal bir sonucu olarak hastalar yürümekte, dik durmakta eğilmekte güçlük yaşayabilir. Hareket kısıtlılığına bağlı duruş bozukluğu, zaman içerisinde bel ağrısı gibi farklı sağlık sorunlarının gelişimini hızlandırabilir. Sık rastlanılan bu belirtilere ilaveten bazı hastalar nadiren şu şikayetleri de dile getirebilir:
- Göbeğin, fıtıktakine benzer şekilde, dışa doğru çıkması
- Göbekte kötü kokulu akıntı
Göbek Düşmesi Tanısı Nasıl Konur?
Göbek kayması veya düşmesi sorunu, birçok hastalıkla benzer belirtiler gösterir. Kişiye yanlış tedavi uygulanmasının önüne geçmek amacıyla farklı adımları kapsayan bir tanı koyma süreci gerçekleştirilir.
Anamnez Alımı
Göbek düşmesi tanılama sürecinin ilk aşamasında doktor, hastadan bazı bilgiler edinmeye odaklanır. Soru cevap şeklindeki bu adımda öncelikle hastaya şikayetleri sorulur. Ardından genel sağlık durumu, hastalık geçmişi, egzersiz ve çalışma düzeni, beslenme alışkanlıkları ile ilgili bilgiler toplanır.
Fizik Muayene
Hastayı daha iyi anlamaya yönelik anamnez alma adımının ardından fizik muayeneye geçilir. Doktor, hastanın karın bölgesini ve bel çevresini gözlemleyerek göbek düşmesine dair bulgular arar. Elle muayene yöntemiyle karın bölgesinde çıkıntı veya şişkinlik, karın kaslarının zayıflığı, gevşekliği gibi belirtilere yoğunlaşılır.
Görüntüleme Testleri
Bazı durumlarda, doktor görüntüleme testleri isteyebilir. Bu amaçla ultrason, bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MRG) yöntemlerine başvurulur. Görüntüleme testleri, göbek düşmesinin nedenini ve şiddetini belirlemeye yardımcı rol üstlenir.
Doktor, tanı koyma sürecinde yukarıda sıralanan aşamalara ilaveten nadiren de olsa kan örneği incelemesi gibi laboratuvar testleri gerçekleştirebilir. Testler sayesinde göbek düşmesinin altta yatan nedenleri çok daha net biçimde belirlemek mümkün hale gelir.
Göbek Düşmesi Nasıl Tedavi Edilir?
Göbek düşmesi nasıl düzelir sorusuna verilebilecek cevap kişiden kişiye değişir. Zira hastalığın şiddeti ve deneyimleyen kişinin fiziksel özelliklerine, yaşam tarzına bağlı olarak tedavi süreci özelleştirilir. Bu detaya rağmen bir genelleme yapılacak olursa soğuk terapi uygulaması, göbek çevresinde oluşan şişliğin ve ağrının azalması için en etkili yöntemlerin başında gelir. Soğuk terapi yöntemi, havluya veya kalın beze sarılan bir buz torbası aracılığıyla uygulanır.
Bazı hastalara, soğuk yerine sıcak terapi uygulaması önerilebilir. Sıcak terapi sayesinde ağrı olan bölgedeki kan akışı hızlanır. Böylece kişinin rahatlaması sağlanır. Soğuk / sıcak terapi dışında doktor, hastaya bir süre zorlayıcı fiziksel aktivitelerden kaçınmasını ve mümkün olduğunca istirahat etmesini tavsiye edebilir. Tedaviyi destekleyici bir unsur olarak sabit kalması için göbek çevresine bandaj sarılabilir.
Ağrının şiddetine göre ayrıca ilaç tedavisine başlanabilir. Sorunlu bölgede iltihap gelişimi söz konusuysa ağrı kesicilere ek olarak antibiyotik reçete edilebilir. Hızlı iyileşme sağlanabilmesi için hastanın doktor tavsiyelerine tam olarak uyması önemlidir. Halka arasında göbek düşmesi tedavisi için genel kabul görmüş yöntemlerden ise kesinlikle kaçınmakta yarar vardır.
