Hemoroid, halk arasında bilinen adıyla basur, anüsün ve rektumun (makat) içinde ve dışında oluşan şişmiş, genişlemiş damarlardır. Ağrılı ve rahatsız edici olabilirler ve rektal kanamaya neden olabilirler.Basur ağrısı genellikle 2 – 3 gün içinde geçer. Ancak şişliğin ortadan kalkması birkaç hafta sürebilir.
Hemorid tedavisinde en hızlı çözüm için sıcak su (oturma) banyosu, steroid içeren fitil ya da kremler ve ağrı kesiciler birlikte kullanılabilir. Anüs çevresindeki kaşıntı ve ağrıyı gidermede bazı ilaçların içerisinde Hidrokortizon adlı bir madde kullanılır. Bu tip ilaçların size en uygun olanını mutlaka doktorunuza danışarak kullanmanız çok önemlidir. Unutmayın! Hemoroid kremleri basuru tamamen iyileştirmez ancak ağrı ve kaşıntıyı hafifletebilir.
Hemoroid (basur) nedir?
Halk arasında basur olarak da bilinen hemoroidler, anüs ve rektumun (makat) alt kısmında şişmiş damarlardır. Bu damarların duvarları gerildiğinde tahrişe bunula beraber ağrıya, anal kaşıntıya ve rektal kanamaya neden olabilir. Hemoroidler varisli damarlara benzer. Hemoroidler rektumun içinde gelişebilir, buna iç hemoroid denir. Ayrıca anüs çevresindeki cildin altında da gelişebilir, buna dış hemoroid denir.
Temelde 4 basur çeşidi vardır. Bunlar;
İç hemoroidler
Bunlar rektumun çok içerilerindedir ve bu yüzden görünmez ve hissedilmezler. Genellikle acı vermezler nedeni ise o bölgede ağrı algılayan çok az sinirin bulunmasıdır. .
Dış hemoroidler
Bunlar, ağrıyı algılayan sinirlerin çok daha fazla olduğu anüsün etrafındaki derinin altında bulunur.
Sarkmış hemoroidler
Bunlar, iç hemoroidin anal açıklığının dışına doğru çıkıntı yapacak kadar aşağı doğru uzamasıyla meydana gelir. Hem iç hem de dış hemoroidler sarkabilir, yani anüsünüzün dışına doğru gerilir ve şişer. Bu tür hemoroidler kanayabilir veya ağrıya neden olabilir.
Tromboze hemoroidler
Anüs veya rektumdaki şişmiş bir damar olan hemoroidin içinde kan pıhtısı oluştuğunda meydana gelir. Buna tromboz veya trombozlu hemoroid denir.
Hemoroid (basur) belirtileri nelerdir?
Hastalığın yerleşim yerine ve evresine göre hemoroid belirtileri değişiklik gösterse de en yaygın belirtiler kaşıntı ve kanamadır.
Hemoroid'in belirtileri şunlardır;
- Dışkıda parlak kırmızı kan
- Anüs çevresinde ağrı ve tahriş
- Anüsünüzün etrafında şişlik veya sert bir yumru
- Kaşıntı
Hemoroid (basur) neden olur?
Sağlıklı bireylerin makat bölgesinde dışkılamayı tutmayı sağlayan bir doku bulunmaktadır. Hemoroid hastalarında ise damarlarla kaplı bu doku varis gibi şişerek dışarıya doğru sarkma göstermektedir. Bu damar şişmeleri ve doku sarkmalarının nedeni tam olarak bilinmese de bazı faktörlerin bu hastalığın ortaya çıkmasında etkisi bulunmaktadır:
- Kronik kabızlık ve ishal,
- Gebelik,
- İleri yaş,
- Sürekli oturur vaziyette zaman geçirmek,
- Egzersizden uzak yaşam tarzı,
- Bisiklet sürmek gibi spor aktiviteleri,
- Aşırı alkol ya da baharatlı yiyecekler tüketmek,
- Genetik yatkınlık.
Hemoroid (basur) tedavisi
Anüs ve rektum muayenesinin ardından tanısı konan hemoroid için medikal ilaçlar ve cerrahi operasyonların yanı sıra hastaların yaşam tarzlarında yapacakları değişiklikler de bulunmaktadır.
Dış hemoroid tedavisi
Dış hemoroid tedavisi genellikle belirtilerin şiddetine göre şekillenmektedir. Şiddetli ağrı ve kanama görülmeyen hastalarda bu belirtiler kendi kendine yok olabilmektedir. Bu nedenle semptomlara göre tedavi planı oluşturulabilir.
Beslenme
Erken dönem hastalarda öncelikle hemoroide neden olan rahatsızlıkların giderilmesi amaçlanır. Kabızlığın giderilmesi için lifli gıdalar tüketmek, çok fazla ayakta kalmamak ve gün içinde bol su içmek kolaylıkla uygulanabilecek yöntemlerdir.
Papatya, adaçayı ve yeşil çay gibi doğal bitki çayları, hemoroid ağrılarını hafifletebilir. Ayrıca lif oranı yüksek olan yulaf ezmesi, kepekli besinler, karabuğday, buğday gibi besinlerin tüketimini artırmalısınız.
Oturma banyosu
Belirtileri hafifleten yöntemlerden biri de oturma banyosudur. Günde birkaç kez oturma banyosu olarak bilinen ılık su dolu bir küvette oturmak veya duşla 3 dakika kadar anüse sıcak su tutmak ağrıyı hafifletmeye yardımcı olur.
İlaç tedavisi
Semptomların hafif olduğu I. ve II. evre hastalarda özellikle kabızlığın giderilmesinde ve dışkılama sonrası ağrıların azaltılmasında hemoroid ilaçları da kullanılmaktadır. Oral yolla alınan hapların yanı sıra ağrılı bölgeye uygulanacak pomat ve hemoroid fitil çeşitleri de etkili olmaktadır. Özellikle belirtilerin kendiliğinden geçmediği hastalarda hemoroid kremi, fitil ve kremler tedavinin önemli parçalarıdır. Bu yöntemlerden yanıt alınamayan durumlarda girişimsel yöntemler ve cerrahi operasyonlar uygulanmaktadır.
İç hemoroid tedavisi
İç hemoroid tedavisinde Band Ligasyon olarak da bilinen bant ile bağlama tekniği iç hemoroidlerde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu yöntemle kanama belirtisi gösteren ve anüsten dışarı sarkan pakeler bağlanmaktadır. Bu bağ birkaç gün içinde hemoroid memesiyle birlikte düşmekte ve bölge birkaç hafta içinde iyileşmektedir. Enjeksiyon olarak da bilinen Skleroterapi yönteminde ise genişlemelerin ve dışarıya doğru sarkmanın önüne geçmek amacıyla damar içine sıvı enjeksiyonu gerçekleştirilir.
Basur ameliyatı nasıl yapılır?
Hemoroidektomi, şiddetli veya tekrarlayan hemoroidleri tedavi etmenin en etkili yoludur. Bu cerrahi prosedürde cerrah hemoroidleri bulup, etkilenen dokuyu kesecek (çıkaracak) ve kan damarlarını kapatacaktır.
