Erkek tipi kellik anlamına gelen androgenetik alopesi, genetik temelli olabildiği gibi kafa derisi enfeksiyonu veya cilt bozukluğundan da kaynaklanabilir. Ayrıca doğal yaşlanma sürecinin bir parçası olarak görülebilir. Saç dökülmesini yavaşlatmak ya da saçın uzamasını sağlamak için bazı tedavi seçenekleri vardır. Cerrahi tedavi yöntemleri, kozmetik hedeflerine ulaşmak isteyenler için saç restorasyonuna yönelik çeşitli yaklaşımlara sahiptir.
Saç Restorasyonu Nedir?
Saç dökülmesinin nedeni çoğu zaman androjenik alopesi ya da telogen effluvium olarak bilinen genetik faktörlerdir. Bu faktörlere bağlı olarak dökülen saçların yerine cerrahi uygulamalarla yenisi ekilebilir. Saç restorasyonu ya da saç implantları olarak da adlandırılan saç ekimi, genellikle saç derisinin arka ya da yan kısımlarında bulunan donör bölgeden saçın alınmasını ve saç dökülmesinin olduğu bir alana taşınmasını içeren kozmetik bir prosedürdür.
Saç Dökülmesi Cerrahi Yöntemleri İçin Tanı Nasıl Konur?
Tanı konmadan önce hastalara fiziksel muayene yapılır. Doktor, hastaların beslenme şeklini, saç bakım rutinini, kendilerinin ve ailelerinin sağlık geçmişini öğrenmek isteyebilir. Saç dökülmesine neden olabilecek hastalıkların belirlenmesi amacıyla kan testi de yapılabilir.
Dökülme derecesinin belirlenmesi amacıyla kafa derisinden birkaç tel elle çekilebilir. Ayrıca saç tellerine ve kafa derisine yakından bakılması gerekir. Saç biyopsisi için deriden alınan birkaç kıl üzerinden saç kökleri mikroskop altında incelenir. Böylece saç dökülmesinin nedeninin herhangi bir enfeksiyon olup olmadığı belirlenebilir.
Bazı durumlarda kökten kesilen saçların incelenmesi amacıyla ışık mikroskobu adı verilen özel bir alet de kullanılır. Işık mikroskobu, saç şaftındaki olası bozuklukların belirlenmesine yardımcı olur. Her saçın bir kıl şaftı ve bir kıl kökü vardır. Şaft, saçın deri dışında kalan ve dışarıdan görünen bölümüdür. Deride bulunan foliküller ise çok daha derin katmanlara kadar gidebilir. Görünen kısmın çevresinde yağ bezlerine bağlı olan kıl folikülleri bulunur. Dökülmenin kaynağı gereken incelemeler yapıldıktan sonra belirlenebilir.
Saç Dökülmesinin Cerrahi Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Saç ekimi ve alın daraltma, saç restorasyon cerrahisinde en bilinen yaklaşımlar arasında bulunur. İlk prosedür, kaliteli saç köklerinin alınmasını ve seyrek alanlara nakledilmesini içerir. İkincisi ise doğal saç çizgisinin yüze orantılı bir şekilde belirlenmesidir. Bu cerrahi yöntemlerden sonra iyileşme için belli bir süre gerekir. Bu iki tedavi yöntemi ile uzun vadeli sonuçlar sağlayabilir.
Saç ekimi ameliyatı, foliküler ünite nakli (FUT) ya da foliküler ünite ekstraksiyonu (FUE) yöntemleri ile gerçekleştirilir.
Foliküler Ünite Nakli (FUT)
Foliküler ünite nakli, şerit yöntemi olarak da bilinir. Ekstraksiyon, alıcı kesilerinin oluşturulması ve foliküler greftlerin implantasyonu olmak üzere toplam üç aşamada işlem gerçekleştirilir. Donör bölgeden bir parça deri cerrahi olarak çıkarılır ve bu deri parçası her saç teli için mikro insizyonların bulunduğu alıcı alanlara alınır. 10-14 gün sonra hastaların dikişleri aldırmak için saç ekimi doktoruna gitmesi gerekir.
Kalıcı saç dökülmesinin en sık görülen tipinde sadece başın üst kısmı etkilenir. Bu işlem, kalan saçlardan en iyi şekilde faydalanmayı sağlar. Saç ekimi işlemi sırasında bir dermatolog ya da kozmetik cerrah, başın saç olan kısmından telleri alır ve kel bir noktaya nakleder. Her parçada mikro greftler ve mini greftler olarak da bilinen bir ila birkaç kıl bulunur.
Mikro greftler, greft başına 1-2 saç teli içerirken mini greftler 2 ila 4 arasında saç teli içerir. Punch (yuvarlak) greftler ise 10-15 tel saç tutabilir. 30 ila 40 kıl içeren uzun ince ya da şerit greftler de mevcuttur. İşlem, saç derisine uygulanan lokal anestezi altında gerçekleştirilir. Hastaların gevşemesi ve rahatlaması için gerekirse sedasyon yapılabilir. Kesilerin neden olduğu yara izleri genellikle bir hafta içinde iyileşir.
Foliküler ünite naklinin avantajları şu şekildedir:
- Geniş bir alana saç ekimi yapılacağında daha fazla uygulama alanı sunar.
- Ameliyat genellikle 4-12 saat sürer ve aylara yayılmaz.
- Ameliyat izleri belirgin değildir ve saçla kapatılabilir.
- Saçlarını uzun tutmak isteyenler için uygundur.
Foliküler Ünite Ekstraksiyonu (FUE)
Foliküler ünite ekstraksiyonu (FUE) tekniği belirgin bir iz oluşturmadan, saçsız bölgelerde tekrar saç çıkmasını teşvik edebilir. Bununla birlikte saç ekimi yaptırmak isteyen hastaların donör bölgelerinde yeterli saç büyümesine sahip olmaları gerekir. Donör bölgelerinde saç bulunmayan kişiler, bu saç restorasyonu için iyi bir aday olmayabilir.
Foliküler ünite ekstraksiyonunda başın arkası tıraşlı olmalıdır. Greftler tek tek alınarak kafa derisinde açılan küçük kesiklere yerleştirilir. İşlem sonrasında çok sayıda küçük yara izi oluşması normaldir ancak bunlar çok fazla fark edilmez. Saç ekimi genellikle bir gün sürer. Hastaların ayrıca gece hastanede kalmasına gerek yoktur. İşlemin tamamlanması için 2-3 aya yayılan seanslar planlanabilir. Sonuçlar ise saç ekiminden 6 ila 9 ay sonra görülür. Ağrı görülebilen bu prosedürde sedasyon ilaçları ve ağrı kesiciler reçete edilerek ağrıların azaltılması ve rahatsızlıkların hafifletilmesi sağlanabilir.
Foliküler ünite ekstraksiyonunun avantajları şu şekildedir:
- Yara izi minimumda tutulduğu için görünür yara izi riski yoktur. Ameliyat sonrası yaralar, çıplak gözle zor görülebilen noktalı yara izlerinden oluşur.
- Saçlarını kısa tutmak isteyen ve daha az greft ihtiyacı olan hastalar için uygundur.
- İyileşme süresi oldukça kısadır.
Saç Dökülmesi Cerrahi Tedavi Yöntemlerinin Komplikasyonları Nelerdir?
Saç dökülmesini gidermek için yapılabilecek tek cerrahi yöntem saç ekimi ameliyatıdır. Saç ekimi erkek tipi kellik sorunu yaşayan kişiler içindir. Başın arkasından dökülmeye dirençli olan saç köklerinin çıkarılmasını ve saç derisine yerleştirilmesini içerir. Kendi başına düşük riske sahip olan saç ekimi ameliyatı güvenlidir ve minimum komplikasyon insidansına sahiptir.
Komplikasyonlar arasında ağrı, kaşıntı, işlemin sonucuna ilişkin memnuniyetsizlik gibi şikâyetler olabileceği gibi enfeksiyon, yara açılması ya da cilt nekrozu şeklinde cerrahi komplikasyonlar da olabilir. Saç ekimi ameliyatının riskleri arasında aşırı kanama ve geniş yara izleri de bulunur. Ek olarak cilt gözeneklerinin kapanma olasılığı vardır. Bu durumun düzeltilmesi için yeni bir ameliyat gerekebilir.
Nadiren de olsa ameliyatın herhangi bir aşamasında anafilaktik şok, ilaç etkileşimleri, şerit toplama sırasında kontrolsüz kanama, bronkospazm ya da kardiyak olaylar meydana gelebilir. Daha geniş bir şeridin alınması nedeniyle bir yaranın kapatılamaması veya ciddi kanamaya neden olan ana nörovasküler demetin hasar görmesi gibi şerit toplamayla ilgili komplikasyonlarla da oldukça nadir de olsa karşılaşılabilir.