Suçiçeği nedir? Suçiçeği hastalığı kaç gün sürer?

Suçiçeği, sıklıkla çocukluk çağında görülen, varicella-zoster virüsünün (VZV) neden olduğu ve ciltte yaygın döküntü ile tanınan viral bir enfeksiyondur. Hastalık, özellikle kaşıntılı, içi sıvı dolu ve oldukça bulaşıcı döküntülerle karakterizedir. Suçiçeği genellikle ömür boyu süren bağışıklık bırakarak iyileşir. Bununla birlikte, hastalığı geçiren kişilerde bağışıklık sisteminin zayıfladığı durumlarda zona hastalığı gelişebilir.

Çocukluk çağında vücut bazı mikroorganizmalarla ilk kez karşılaştığı için, bu dönemde sık görülen ve genellikle erişkinlikte tekrarlamayan bir grup viral enfeksiyon mevcuttur. Bu enfeksiyonlar oldukça bulaşıcıdır ve genellikle 10-14 günlük bir kuluçka döneminin ardından ateş, halsizlik ve cilt döküntüsüyle seyreder. Bu hastalıklar arasında kızamık, kızamıkçık, beşinci hastalık (eritema infeksiyosum), altıncı hastalık (roseola infantum), el-ayak-ağız hastalığı (herpanjina) ve kızıl sayılabilir.

Suçiçeği de bu döküntülü hastalıklardan biridir. Suçiçeğinin kuluçka dönemi, maruziyetten sonra 14 ila 16 gün arasındadır. Bu nedenle belirtiler ortaya çıkana kadar kişinin kendisinde ya da çocuğunda virüs olduğu bilinmeyebilir. Suçiçeğinin yaygın bir belirtisi, kaşıntılı, sıvı dolu kabarcıklara dönüşen ve zamanla kabuk bağlayan bir döküntüdür.

Suçiçeği nedir?

Çocukluk çağı, vücudun o zamana kadar yabancı olduğu birçok mikroorganizmayla bağışıklık sisteminin ilk kez karşılaştığı önemli bir dönemi ifade eder. Bu dönemde ortaya çıkan pek çok enfeksiyon hastalığı sonucunda bağışıklık sistemi, belirli etkenlere karşı kalıcı bağışıklık kazanır. Ancak bu hastalıklar, bazı çocuklarda ciddi sağlık tablolarına yol açabilir ve erişkinlik döneminde de görülebilecek bazı sağlık problemlerine neden olabilir. Bu hastalıklardan biri de suçiçeğidir.

Suçiçeği, varicella-zoster virüsünün (VZV) neden olduğu, oldukça bulaşıcı bir hastalıktır. Virüs, esas olarak suçiçeği olan bir kişiyle yakın temas yoluyla yayılır. Bağışıklığı olmayan ve suçiçeği olan biriyle teması bulunan kişilerin neredeyse tamamı (%90’a kadarı) enfekte olur. Suçiçeği olan bir kişi, döküntüler başlamadan 1-2 gün önce, tüm lezyonlar kabuklanana kadar bulaşıcıdır. Hastalık genellikle 4 ila 7 gün sürer.

Suçiçeği genellikle hafif seyreden bir hastalıktır; ancak 12 aylıktan küçük bebeklerde, özellikle erken doğmuş ya da bağışıklık sistemi zayıfsa, ciddi seyredebilir. Daha önce suçiçeği geçirmiş ebeveynlerin bebekleri, doğumdan sonraki ilk birkaç ay boyunca virüse karşı bağışıklık kazanırlar.

Suçiçeği ilk nerede çıkar?

Kırmızı, kaşıntılı döküntü genellikle karın, sırt veya yüzde başlar. Ardından saçlı deri, ağız içi, kollar, bacaklar ve genital bölge dahil tüm vücuda yayılır. Döküntü, sivilce veya böcek ısırığına benzeyen küçük kırmızı şişliklerle başlar.

Suçiçeği neden olur?

Suçiçeğine neden olan varicella-zoster virüsü oldukça bulaşıcıdır ve kişilerin vücut salgılarında bol miktarda bulunabilir. Bu nedenle virüs, hastalığa özgü döküntülerdeki sıvı ile temas yoluyla bulaşabileceği gibi; tükürük, öksürük ve hapşırma sırasında havaya yayılan damlacıklarla da bulaşabilir.

Döküntülerin ortaya çıkmasından 1-2 gün öncesinden itibaren bulaşıcılık başlar ve döküntülerin tamamen gerilemesine kadar devam edebilir. Daha önce hastalığı geçirmiş ya da aşılanmış kişilerde tekrar hastalık gelişmesi beklenmez. Ancak daha önce hastalığı geçirmemiş ya da aşılanmamış kişiler hastalık açısından risk altındadır.

Suçiçeği vakalarının çoğu, 10 yaşından küçük çocuklarda görülür. Hastalık genellikle hafif seyretse de ciddi komplikasyonlar gelişebilir. Yetişkinlerde ve büyük çocuklarda, küçük çocuklara göre hastalık daha ağır geçebilir.

Suçiçeği hastalığının belirtileri neler?

Suçiçeğinin klasik belirtisi; kaşıntılı, sıvı dolu kabarcıklara ve ardından kabuklara dönüşen bir döküntüdür. Döküntü genellikle önce göğüs, sırt ve yüzde başlar, ardından vücudun diğer bölgelerine yayılır. Tüm kabarcıkların kabuk bağlaması genellikle 1 hafta sürer. Aşılı bazı kişiler yine de hastalığa yakalanabilir; ancak semptomlar genellikle daha hafif seyreder.

Varicella-zoster virüsü, hastalığın tipik belirtileri ortaya çıkmadan yaklaşık 7 ila 21 gün önce vücuda girer. Bu süre zarfında virüs, hedef dokulara ulaşıp çoğalmaya başlar. Döküntülerin başlamasından yaklaşık 48 saat önce bulaşıcılık kazanır. Bu dönemde ateş, halsizlik ve yorgunluk, baş ağrısı, iştah kaybı görülebilir.

Bu belirtilerden yaklaşık bir gün sonra cilt döküntüleri gelişir. Döküntüler vücudun farklı bölgelerinde eş zamanlı olarak başlamaz ve üç aşamadan geçerek iyileşir: Önce kabarık, kaşıntılı, kırmızı döküntü şeklinde başlar; ardından içi sıvı dolarak vezikül halini alır; son aşamada ise bu veziküller patlayıp kurur ve ciltten dökülür. Döküntülerin aynı anda farklı evrelerde gözlemlenebilmesi hastalığın ayırt edici özelliklerindendir. Döküntüler saçlı deri dahil olmak üzere tüm vücutta görülebilir ve tamamen kaybolması yaklaşık 2 hafta sürebilir. Bu süre boyunca hastalar bulaşıcı kabul edilir.

Suçiçeği olan çocukların çoğunda, döküntü başlamadan ateş, baş ağrısı ve karın ağrısı görülür. Suçiçeği döküntüsü, hastalıkla temas ettikten 10 ila 21 gün sonra ortaya çıkar. Çoğu çocukta, ciltteki kırmızı noktaların üzerinde 250 ila 500 arasında küçük, kaşıntılı, sıvı dolu kabarcık gelişir. Bu kabarcıklar en çok yüzde, vücudun orta kısmında ve saçlı deride görülür. Birkaç gün içinde bulanıklaşır ve kabuk bağlar. Bu arada yeni kabarcıklar da çıkabilir. Ağızda, vajinada ve göz kapaklarında da görülebilir. Egzama gibi cilt rahatsızlıkları olan çocuklarda binlerce kabarcık oluşabilir.

Suçiçeği en çabuk nasıl geçer?

Suçiçeği için özel bir medikal tedavi yoktur. Hafif vakalarda döküntü ve kaşıntı zamanla kendiliğinden geçer. Ancak yüksek ateş ve şiddetli kaşıntı durumlarında antiviral ve antihistaminik ilaçlar kullanılabilir. Semptomları hafifletmek ve cilt enfeksiyonlarını önlemek için evde uygulanabilecek bazı yöntemler şunlardır:

• Tırnakları kısa keserek kaşımayı azaltmak
• Kaşınan bölgeye dokunduktan sonra elleri en az 20 saniye sabun ve suyla yıkamak
• Kaşıntı için ağızdan antihistaminik kullanmak
• Bol bol dinlenmek
• Su ve bitki çayları gibi sıvı tüketimini artırmak

Suçiçeği tanısı nasıl konur?

Suçiçeği tanısı, genellikle belirtilere dayalı fizik muayene ile konur. Çocukluk çağında benzer belirtilerle seyreden kızamık, kızamıkçık, altıncı hastalık gibi hastalıklarla karışabileceğinden, ayırıcı tanı açısından sağlık kuruluşuna başvurmak önemlidir. Kesin tanı gerektiğinde kanda varicella-zoster virüsüne karşı oluşmuş antikor düzeyleri ölçülebilir. Ayrıca, diğer döküntülü hastalıkların dışlanması için ek laboratuvar testleri yapılabilir. Özellikle bazı virüslerin anne karnındaki bebeklerde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilmesi nedeniyle, döküntülü hastalık geçiren biriyle teması olan kişilerin bir sağlık uzmanına danışması gerekir.

Suçiçeği hastalığının tedavisi nasıl olur?

Suçiçeği semptomlarını hafifletmek ve cilt enfeksiyonlarını önlemek için evde uygulanabilecek bazı yöntemler vardır. Doktorunuz size uygun tedavi seçeneklerini önerebilir. Komplikasyon riski daha yüksek olan kişiler için antiviral ilaçlar tavsiye edilir. Suçiçeği viral bir enfeksiyon olduğundan, çoğu zaman belirtileri hafifletmeye yönelik semptomatik tedavi yeterlidir. Ateşin düşürülmesi, kaşıntının azaltılması ve dinlenme gibi destekleyici önlemler alınmalıdır.

Hastaların izolasyonu ve hijyen kurallarına dikkat edilmesi bulaşmayı önlemek açısından önemlidir. Ağır vakalarda antiviral ilaçlar kullanılabilir. Döküntülerin enfekte olmasını önlemek için hijyene özen gösterilmelidir. Enfekte veziküller için topikal antibiyotikler gerekebilir. Kaşıntıyı azaltmak amacıyla antihistaminik ilaçlar ve kremler kullanılabilir. Ilık duşlar, nemlendiriciler ve hafif, döküntüleri tahriş etmeyecek giysiler önerilir. Bağışıklık sistemi zayıf bireylerde, damardan bağışıklık sistemi destekleyici antikor tedavisi olan Varicella-zoster immün globulin (VZIG) uygulanabilir.

Suçiçeği virüsü, salgı bezleri ve sinir sistemine yerleşerek bağışıklık sisteminden saklanabilir. Yıllar sonra bağışıklığın zayıfladığı durumlarda, zona adı verilen ve cildin belirli bölgelerinde ağrılı, kaşıntılı döküntülerle seyreden bir hastalık tablosu oluşturabilir.

Suçiçeği olunca banyo yapılır mı?

İlk birkaç gün boyunca her 3-4 saatte bir soğuk ıslak kompresler uygulanabilir veya ılık suyla banyo yapılabilir. Suya karbonat, mısır nişastası veya yulaf ezmesi ekleyerek banyo yapmak semptomları hafifletebilir. Ancak sabun, cildi kurutabileceği için kullanılmamalıdır.

Suçiçeği kaç gün sürer?

Suçiçeği genellikle 4 ila 7 gün sürer. Suçiçeği veya zona hastalığı olan biriyle temastan sonra hastalığın ortaya çıkması ise 10 ila 21 gün sürebilir.

Kızamık ve suçiçeğinin birbirinden farkı nedir?

Kızamık ve suçiçeği, virüs kaynaklı iki farklı hastalıktır. Her ikisi de döküntüye neden olur; ancak semptomları ve bulaş yolları farklıdır. Kızamık genellikle yüksek ateş, öksürük, burun akıntısı, gözlerde kızarıklık ve yüzde başlayan döküntüyle kendini gösterir. Suçiçeği ise ateş, baş ağrısı, yorgunluk ve vücutta başlayan kaşıntılı döküntülerle ortaya çıkar.

Suçiçeği aşısı neden önemlidir?

Suçiçeği ile mücadelede en etkili yöntem aşıdır. Aşı, hastalık yapma gücü azaltılmış (zayıflatılmış) canlı virüs içerdiği için canlı aşılar sınıfına girer. Bu nedenle bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde ve hamilelerde uygulanması uygun değildir. Aşıdan sonra çocuklarda hafif ateş, halsizlik ve grip benzeri belirtiler gelişebilir. Suçiçeği aşısı genellikle 1 yaşından itibaren yapılır ve 4-6 yaş aralığında hatırlatma dozu uygulanabilir.

Aşağıdaki durumlarda aşı yapılmadan önce mutlaka hekim onayı alınmalıdır:

• Daha önce suçiçeği aşısına karşı alerjik reaksiyon gelişmiş olanlar
• Jelatin veya neomisin antibiyotiğine karşı alerjisi olanlar
• Aşı sırasında orta-şiddetli bir enfeksiyon geçirenler
• Gebe kadınlar ve gebelik ihtimali olanlar
• HIV/AIDS hastaları, bağışıklık baskılayıcı tedavi alanlar, kanser hastaları ve tedavi görenler
• Yakın zamanda kan ürünü tedavisi görenler

Çocukken aşılanmamış veya hastalığı geçirmemiş yetişkinlerde hastalık daha ağır seyredebilir. Bu nedenle bağışıklık düzeyi antikor testi ile kontrol edildikten sonra aşı yapılabilir.

Suçiçeği aşısı ne zaman uygulanır?

Suçiçeği aşısı genellikle 1 yaşından itibaren uygulanır ve 4-6 yaş aralığında hatırlatıcı dozu yapılır.