Çocuklarda B12 değeri kaç olmalı? Çocuğa B12 vitamini verilir mi?

Merkezi sinir sisteminin gelişimi, sağlıklı kırmızı kan hücresi oluşumu ve DNA sentezi için oldukça gerekli olan B12 vitamini, suda çözünen bir vitamindir. B12 vitamini özellikle çocuk gelişimde önemli bir vitamin olmakla birlikte en çok hayvansal kaynaklı gıdalarda bulunur. Balık, et ve süt ürünleri gibi hayvansal gıdaların yanı sıra gerektiğinde takviye olarak da vitamin desteği sağlanabilir. Çocukluk döneminde B12 vitamini 200 pg/mL’nin altı sıklıkla yetersiz kabul edilir. Çoğu zaman yetersiz beslenme, emilim bozuklukları, bağırsak parazitleri gibi nedenlere bağlı gelişir. B12 vitamin değerleri beslenme değişiklikleri, şurup ya da damla formunda takviyelerle arttırılabilir.

Çocuklarda B12 değeri kaç olmalı?

B12 vitamininin en önemli görevi, hücre bölünmesi ve çoğalması için gerekli olan DNA sentezindeki rolüdür. B12, çoğunlukla mikroorganizmalar tarafından sentezlenir ve suda çözünen bir vitamindir. B12 vitamini eksiliği doğru beslenme alışkanlıklarına sahip çocuk ve yetişkinlerde nadiren görülür. Ancak yetersiz beslenmeyle B12 alan çocuklarda b12 eksikliğine daha sık rastlanır. Çocuklar büyüme ve gelişmeleri sırasında temel besin öğelerinden biri olan B12 vitaminine gereksinim duyarlar. Çocukluk çağında B12 vitamini düzeyi genellikle 200-900 pg/mL (pikogram/mililitre) arasında olmalıdır. Ancak normal kabul edilen seviye genellikle 300 pg/mL'nin üzerindedir.

Yaşa göre çocuklarda normal kabul edilen B12 değerleri genellikle şöyledir;

• 0-6 ay bebekler normal B12 düzeyi: 200–900 pg/mL
• 6 Ay – 2 Yaş arası normal değer aralığı: 250–900 pg/mL
• 2–6 Yaş çocuklar: 300–900 pg/mL
• 6–12 Yaş normal değerler: 350–900 pg/Ml şeklindedir.

Çocuğa B12 vitamini verilir mi?

B12 vitamini, sinir sisteminizin ve kan hücrelerinizin sağlıklı kalmasına yardımcı olan önemli vitaminler arasında yer alır. Vücuda oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerinin ve hücrelerinizdeki genetik materyal olan DNA'nın yapımında B12 önemli bir yer tutar. Çocukların hem beden hem de beyin gelişimi açısından son derece önemli olan B12 vitamini, eksikliği durumunda yerine konması gereken bir vitamindir.

Tedavi edilmeyen B12 eksikliği; beyin hasarı, sinir hasarı ve diğer sağlık sorunları gibi nadir görülen ancak ciddi problemlere neden olabilir. Bu doğrultuda eksikliği halinde çocuklara B12 vitamini verilmesi gerekir. Ancak mutlaka hekimin tavsiyesi üzerine verilmesi gerektiği unutulmamalıdır. Hekim çocuğun yaşı kilosu ve eksiklik derecesini belirledikten sonra çocuğa uygun dozlarda B12 vitamini verebilir. B12 vitamininin çocuklarda beyin gelişimine olan katkısı oldukça fazladır. Çocuklarda yetersiz B12 vitamini yorgunluk, iştahsızlık, okul başarısında düşüş, dikkat eksikliği gibi gelişimini olumsuz etkileyen çeşitli belirtilere yol açar.

Çocuklarda B12 eksikliği neden olur?

B12 vitamini eksikliği çocuğun yaşına, beslenmesine, sosyoekonomik durumuna, cinsiyetine ve ırkına göre değişmekle birlikte hemen hemen her yaşta meydana gelebilen bir durumdur. Çocuklarda genellikle beslenme yoluyla yeterli B12 vitamini alınamaması sonucu B12 vitamini eksikliği gelişir. Bazı durumlarda mide veya bağırsak sorunları (çölyak, ince bağırsakta emilim bozukluğu vs.) B12 eksikliğine sebep olabilir.

Çocuklarda B12 vitamin eksikliği şu nedenlere bağlı gelişebilir;

Yetersiz beslenme

B12 vitamini içeren yeterli miktarda yiyecek tüketmeyen veya B12 vitamini ile zenginleştirilmiş yiyecekler tüketmeyen çocuklarda B12 vitamini eksikliğine sık rastlanır. Özellikle hayvansal gıdaların az tüketilmesi (et, süt, yumurta) durumunda çocuklarda B12 eksiliği gelişebilir.

Sindirim sistemi hastalıkları

Crohn hastalığı ve çölyak hastalığı gibi sindirim sistemini etkileyen hastalıklar, vücudun B12 vitaminini tam olarak emmesine engelleyebilir.

Vejetaryen/vegan beslenme

Çocukluk döneminde et, balık ve süt ürünleri tüketilmediğinde çocuklarda eksiklik görülebilir.

İlaçlar

Bazı ilaç türleri vücudunuzdaki B12 vitamini miktarının azalmasına sebep olabilir. Mide ilaçları (antiasitler) veya proton pompası inhibitörleri, metformin, azot oksit içerikli ilaçlar B12 emilimini azaltabilir.

Fonksiyonel B12 eksiklik durumu

Bu durumun meydana geldiği çocuklarda, serum B12 konsantrasyonu normal seviyelerde olmasına rağmen B12 eksikliği belirtilerine rastlanır.  Genellikle B12'nin vücutta taşınma sürecinde meydana gelen problemlerden kaynaklanır.

Bağırsak parazitleri

En sık görülen bağırsak parazitleri oksiür ( kılkurdu), askaris (yuvarlak solucan), giardia, amip gibi türlerdir ve tüketilen gıdalarla beslenir. Bu durum çocuklarda sık görülür, B12 'nin emilimini azaltabilir.

Çocuklarda B12 eksikliğinin belirtileri neler?

Çocuklarda B12 vitamini eksikliği, yeterli miktarda B12 vitamini tüketilmediğinde veya vücut tüketilen B12 vitaminini gerektiği gibi ememediğinde meydana gelir.

Çocuklarda büyüme ve gelişmeyi etkileyen bu durum genellikle farklı durumlarla karıştırılır.

Çocuklarda B12 vitaminin belirtileri şöyle sıralanabilir;

• Soluk cilt, bazen sarımsı renk
• Dil şişliği veya kızarıklığı
• Halsizlik, çabuk yorulma
• İştahsızlık
• Dikkat eksikliği
• Öğrenme güçlüğü
• Hafıza sorunları, unutkanlık
• Gelişim geriliği (konuşma veya motor becerilerde gecikme)
• Sık enfeksiyon geçirme
• Kas zayıflığı
• Kabızlık veya sindirim sorunları
• Sinirlilik, huzursuzluk
• El ve ayaklarda karıncalanma

Çocuklarda B12 eksikliği nasıl giderilir?

Hem çocuklar hem de yetişkinler B12 vitamini içeren yiyecek ve içecekleri tüketerek B12 vitamini eksikliğini önleyebilir.  Kırmızı et, balık, kümes hayvanları, yumurta, süt ve diğer süt ürünlerinde doğal olarak B12 vitamini bulunur. Çocuklarda B12 vitamin eksiliğinin gidermenin diğer bir yolu ise B12 takviyesi almaktır. Çeşitli dozlarda birçok B12 takviyesi bulunur. Dolayısıyla çocuğunuzun yaşına ve ihtiyaçlarına en uygun olanı öğrenmek için doktora başvurmanız önemlidir.

Çocuğunuzda B12 vitamini eksikliği belirtileri varsa büyüme ve gelişiminin sağlıklı kalmasına ve uzun vadeli sağlık sorunlarının önlenmesine yardımcı olmak için çocuğunuzun mutlaka kan değerlerini kontrol ettirin. Eksikliğin nedeni belirlenmeli, durumun beslenme yetersizliği mi, emilim bozukluğu mu olduğu saptanmalı ve bu doğrultuda gereken müdahale yapılmalıdır. Mide-bağırsak hastalıkları (çölyak, gastrit vs.) varsa öncelikle bu durumlar tedavi edilmelidir. Beslenme ile alakalı eksikliklerde et, tavuk, balık (özellikle somon, ton balığı) gibi hayvansal ürünler, yumurta, süt, yoğurt, peynir gibi süt ürünleri ya da B12 ile zenginleştirilmiş kahvaltılık gevreklerle çocuğun beslenmesi zenginleştirilmelidir. 

B12 takviyesi genellikle ağızdan damla, şurup veya tablet formunda verilebilir. Aynı zamanda emilim problemi olan çocuklarda enjeksiyon (iğne) şeklinde de B12 vitamini ihtiyaçları karşılanabilir.  B12 eksikliği tedavi edilmezse sinir sistemi hasarı ya da daha farklı sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu sebeple durumu erken fark etmek ve vakit kaybetmeden müdahale edilmesini sağlamak çok önemlidir.

Çocuklarda B12 yüksekliği neden olur?

Çocuklarda B12 vitamini yüksekliği, genellikle nadir karşılaşılan bir durumdur ve çoğu zaman ciddi bir nedenden kaynaklanmaz. Ancak bazı durumlarda altta yatan bir hastalığa bağlı kanda B 12 değerleri yüksek gözlemlenebilir.

Çocuklarda B12 yüksekliğinin olası nedenleri aşağıdaki gibidir;

B12 takviyesinin fazla kullanımı

B12 içeren takviyelerin uzun süre ve yüksek dozda kullanılması kanda B12 değerlerinin yüksek oranda çıkmasına neden olabilir.

Karaciğer hastalıkları

Karaciğer hasarı olan çocuklarda (hepatit, karaciğer enzim yüksekliği gibi durumlar) B12 düzeyi kanda yükselebilir.

Böbrek yetmezliği

Hayati organlardan biri olan böbreğin fonksiyonlarının bozulması sonucu, B12’nin vücutta birikmesi ve yüksek seviyelere çıkması durumu ile karşı karşıya kalınabilir.

Bağ dokusu hastalıkları veya iltihabi hastalıklar

Kronik iltihabi durumlar nadiren B12 yüksekliğine neden olabilir.

Lösemi ve bazı kan hastalıkları

Lösemi gibi kan hücrelerinin kontrolsüz üretildiği hastalıklarda nadiren de olsa B12 düzeyinde fazlalık ortaya çıkabilir.

Çocuklarda B12 yüksekliğinin belirtileri neler?

B12 vitamini, kobalamin (Cbl) olarak da bilinir, vücut sağlığı için oldukça önemli, sıkı bir şekilde düzenlenen temel bir vitamindir.  B12 vitamini yüksekliği genellikle kolay fark edilir semptomlara neden olmaz, ancak altta yatan nedenlere bağlı olarak bazı semptomlar gözlemlenebilir.

Çocuklarda B12 yüksekliğinin belirtileri şöyledir;

• İştah kaybı
• Bulantı veya mide rahatsızlığı
• Baş ağrısı
• Sinirlilik, huzursuzluk
• Uyku düzensizliği 
• Deride kızarıklık veya döküntü (nadir)
• Altta yatan hastalıklar
• Karaciğerde büyüme
• Denge problemleri
• Ciltte sararma (karaciğer problemiyle ilişkili olabilir)
• Halsizlik
• Solukluk
• Morarma

Çocuklarda B12 yüksekliği nasıl giderilir?

Eğer çocuğunuzda B12 vitamini değerleri yüksekse beslenme düzeni ve takviye kullanımı konusunda dikkat edilmesi gerekir. Çocuk takviye alıyorsa doktor kontrolü ile takviye bırakılmalıdır. Uzun süreli takviye kullanımı en sık B12 yüksekliği nedenlerinden biridir. B12 açısından zengin olan gıdaların bir müddet daha az tüketilmesi ve dengeli bir beslenme düzeni oluşturulması önemlidir. Bu nedenle çocuğunuzun beslenmesinde karaciğer, sakatatlar, et ve yumurta gibi ürünler bir müddet azaltılabilir. Ağırlıklı olarak sebze ve meyve tüketmesi sağlanarak vitamin değerleri dengelenebilir. Altta yatan farklı bir durumdan şüphe edildiğinde doktora başvurmak daha faydalı olacaktır.

Çocuğun belirli aralıklarla B12 düzeyi tekrar ölçülerek düşüp düşmediği bu süreçte muhakkak takip edilmelidir. Aşırı yüksek seviyelerin varlığında bunun nedeni mutlaka araştırılmalıdır. B12 yüksekliği karaciğer hastalıkları, böbrek hastalıkları gibi ciddi hastalıklar neticesinde meydana gelebilir. Bu açıdan gerektiğinde doktorunuz gerekli yönlendirmeleri yapacaktır.