Nöroloji, vücudun sinir sistemiyle ilgili hastalıkların tanı ve tedavisini inceleyen bilim dalıdır. Beyin, omurilik ve sinirlerin yapısındaki anormallikler felç, epilepsi, Alzheimer, duyu kaybı gibi pek çok sağlık sorununa yol açabilir. Nöroloji, bu sorunların tespiti ve tedavisiyle ilgilenen, multidisipliner bir yaklaşımla diğer tıbbi birimlerle iş birliği içinde çalışan bölümdür.
Nöroloji nedir?
Nöroloji, sinir sisteminin bozuklukları ve hastalıklarıyla ilgilenen bir tıp bilimi dalıdır. Sinir sistemi, vücut aktivitelerini düzenleyen ve koordine eden karmaşık, gelişmiş bir sistemdir.
İki ana bölümü vardır:
Merkezi sinir sistemi
Beyin ve omurilik.
Çevresel sinir sistemi
Gözler, kulaklar, deri ve diğer "duyusal reseptörler" gibi diğer tüm sinir elemanları.
Nöroloji konusunda uzmanlaşmış bir doktora nörolog denir. Nörolog, beyni, omuriliği ve sinirleri etkileyen bozuklukları tedavi eder.
Nöroloji bölümü neye bakıyor?
Birçok kas ve sinir hastalıklarının teşhis ve tedavisi Nöroloji bölümünün alanına girmektedir. Bunlar:
Miyelin (Sinir kılıfı hastalıkları).
Parkinson.
MS (Multiple Skeleroz).
ALS (Amyotrofik Lateral Skleroz).
Alzheimer ve Demans.
Epilepsi.
İnme (Beyin felci).
Epilepsi (Sara).
Baş ağrısı.
Baş dönmesi.
Migren.
Yüz felci.
Nöropati.
Beyin tümörleri.
Menenjit.
Hareket bozuklukları (Ellerde titreme, diskinezi vb.).
Kas hastalıkları.
Hareket zorluğu.
Konuşma güçlüğü.
Kasılma.
Uyku bozuklukları.
Nörolojik muayenede nelere bakılır?
Nörolojik muayenede bilinç, kafa içi sinirler, motor ve duyu sistemi, refleksler, denge-koordinasyon sistemi muayeneleridir. Nörolojik muayeneler semptomların sinir sistemi bozukluğundan mı yoksa başka bir tıbbi sorundan mı kaynaklandığını belirlemeye yardımcı olur.
Nörolojik muayene ile tespit edilen sinir sistemi bozuklukları şunlar olabilir:
Menenjit veya ensefalit gibi enfeksiyonlar.
Parkinson hastalığı da dahil olmak üzere hareket bozuklukları.
Alzheimer hastalığı ve diğer bunamalar da dahil olmak üzere nörodejeneratif bozukluklar.
Nöromüsküler bozukluklar, örneğin amiyotrofik lateral skleroz (ALS).
Felç.
Multipl skleroz ve benzeri durumlar.
Travmatik beyin hasarı.
Epilepsi ve nöbet bozuklukları.
Migren ve küme baş ağrısı gibi baş ağrısı bozuklukları.
Nöroloji bölümü hastalıklarının belirtileri nelerdir?
Nörolojik hastalıkların belirtileri çok çeşitlidir. Başlıca belirtilerden bazıları şunlardır:
Kalıcı veya ani başlangıçlı baş ağrısı.
Değişen veya farklı olan bir baş ağrısı.
His kaybı veya karıncalanma.
Kas gücünde zayıflık veya kayıp.
Görme kaybı veya çift görme.
Hafıza kaybı.
Zihinsel yetenek bozukluğu.
Koordinasyon eksikliği.
Kas sertliği.
Titreme ve nöbetler.
Ayaklara, ayak parmaklarına veya vücudun diğer bölgelerine yayılan sırt ağrısı.
Kas erimesi ve peltek konuşma.
Yeni dil bozukluğu (ifade veya anlama).
Sinir sistemi bozukluğunun belirtileri diğer tıbbi rahatsızlıklara veya sorunlara benzeyebilir. Kesin tanı için her zaman uzman bir doktora başvurmak önemlidir.
En yaygın nöroloji hastalıkları nelerdir?
En sık görülen nörolojik hastalıklar; Epilepsi, alzheimer ve diğer bunamalar, felç, migren ve diğer baş ağrıları, multipl skleroz, parkinson hastalığı, nörolojik enfeksiyonlar, beyin tümörleri, kafa travmaları.
Nöroloji hangi testleri yapar?
Yaygın nörolojik testlerden bazıları:
Beyin anjiyografisi
Bazı hastalıklar, örneğin anevrizmalar, arteriovenöz malformasyonlar ve vaskülit, beynin kan damarlarını etkiler. Bu durumları değerlendirmek için serebral anjiyogram en önemli testtir. Bu test, beynin kan damarlarına kontrast boya enjekte etmeyi ve ardından bu damarların röntgenini çekmeyi içerir.
BT Miyelografisi
Genellikle bir MR cihazı ve özel bir kontrast madde kullanılarak gerçekleştirilir. Bu testte, omurilik kanalına kontrast madde enjekte edilir. Bu madde, omurilik sıvısının ve sinir köklerinin daha iyi görüntülenmesini sağlar.
BT Taramaları
BT taramaları cerrahların beyindeki veya omurilikteki lezyonların yerini tam olarak belirlemesini sağlar. Özellikle beyinde kanama olup olmadığını veya omurgada kemik yıkımı olup olmadığını belirlemede faydalıdır.
Sinir iletim çalışmaları
Kişinin kaslarında güçsüzlük veya seğirme varsa, elektromiyogram veya sinir iletim çalışması, kaslardaki, kasları destekleyen sinirlerdeki veya omuriliğin kendisindeki sorunları ayırt etmeye yardımcı olabilir. Kasın içine steril bir iğne yerleştirilir. İğneden, kas kasıldığında ve gevşediğinde küçük elektrik sinyalleri kaydedilir. Bu işlem, test edilecek her kas için tekrarlanır.
Sinir iletim hızı
Sinir iletim hızı testleri periferik sinirleri değerlendirir. Periferik sinirler omuriliği kaslara bağlar. Elektrotlar değerlendirilecek sinirin ve uyardığı kasların üzerine yerleştirilir. Bir elektroda küçük elektrik şokları uygulanır. Doktorlar, bu elektrik darbelerinin diğer elektroda ulaşması için geçen süreyi, kas ağrısı, güçsüzlük veya uyuşukluğun periferik sinirlerdeki bir hastalıktan kaynaklanıp kaynaklanmadığını belirlemek için kullanırlar.
Lomber ponksiyon
Lomber ponksiyon testi, sıklıkla beyin-omurilik sıvısı örneği elde etmek için yapılır. Sıvısının incelenmesi ile menenjit gibi bazı enfeksiyon hastalıklarının tanısı konulabilmektedir.
MRI taramaları
BT taraması kemik anatomisini değerlendirmek için özellikle yararlı olsa da, MRI beyin ve omurilik gibi yumuşak dokuları görüntülemek için en iyisidir. MRI, hidrojen atom çekirdeklerinin çok güçlü bir manyetik alanda hizalanması esasına göre çalışır. İyonlaştırıcı radyasyon yerine mıknatıs kullanılması, MRI'ın BT'ye göre bir diğer avantajıdır.
Nörolojik muayene
Sinir sisteminin işlevini değerlendiren bir dizi fiziksel muayene adımını içerir. Bunlar aşağıdakilerin değerlendirilmesini içerebilir:
Zihinsel durum ve konuşma.
Kranial sinir (başınızın ve yüzünüzün sinirleri) fonksiyonu.
Güç, koordinasyon ve kas tonusu.
Refleksler (diz refleksi gibi) ve diğerleri.
Dokunma ve titreşim gibi farklı uyarılara karşı vücudunuzun farklı bölgelerinde hissin algılanması.
Yürüyüş ve hareketlilik.
Omurga.