Kas erimesi (sarkopeni) nedir? Kas erimesinin belirtileri nelerdir?

Kas erimesi veya sarkopeni, kas kütlesi, gücü ve performansın yaşla birlikte önemli ölçüde azaldığı bir kas-iskelet sistemi hastalığıdır. Sarkopeni, Yunanca sarx (et) ve penia (kayıp) kelimelerinden türetilmiştir ve kelimenin tam anlamı et yoksulluğu anlamına gelir. Sarkopeni, kas kütlesi kaybının dört ana nedeninden biridir, diğerleri anoreksiya, dehidratasyon ve kaşeksidir.

Kas erimesi (sarkopeni) nedir?

30'lu yaşlardan itibaren vücut, her on yılda bir kas kütlesinin %3-5'ini kaybetmeye başlar. Bu azalma oranı 70 yaşından sonra iki katına çıkabilir. Kas kaybı kötüleşirse, sarkopeni adı verilen bir duruma ilerleyebilir. Sarkopeni, kişi yaşlandıkça ve daha az fiziksel aktivite yaptığında ortaya çıkabilen kas ve güç kaybıdır. Kaslar, bir şeyleri kaldırmak, bir şeye uzanmak, kavanoz açmak veya sandalyeden kalkmak gibi günlük fiziksel aktiviteler için önemli olduğu kadar, sağlıklı kaslar organ fonksiyonları, cilt sağlığı, bağışıklık sistemi ve metabolizma için de önemlidir.

Kas erimesi için risk faktörleri arasında şunlar yer alır:

• İleri yaş
• Hareketsiz yaşam tarzı
• Yetersiz beslenme veya yetersiz protein alımı
• Yüksek alkol tüketimi
• Mevcut sigara kullanımı
• Kronik hastalık (örneğin diyabet, kanser, kronik böbrek hastalığı)
• Kadın olmak
• Obezite
• İnsülin direnci
• Cinsiyet ve büyüme hormonlarındaki değişiklikler
• Vücudunuzun proteinleri kullanma biçimindeki değişiklikler
• Sinir hücrelerinin sayısının azalması

Kas erimesinin belirtileri nelerdir?

Kas erimesinin yaygın belirtileri arasında kas boyutunda azalma, kas güçsüzlüğü, dayanıklılık kaybı, denge zayıflığı, yürüme hızında yavaşlama, aktivitelere karşı dayanıklılığın azalması, uzuvların incelmesi ve günlük işleri yapmada zorluk yer alır. Sarkopeni ile ilişkili kas kaybının genel zayıflığa yol açabileceğini unutmamak önemlidir. Bu da düşme riskini ve dolayısıyla kırık ve düşmeye bağlı sorun riskini artırabilir.

Zamanla kas erimesi, kişinin bağımsızlığını sınırlamaya başlar çünkü kişinin yapabileceği yaşam aktivitelerini azaltır ve yaşam kalitesini etkiler.

Kas erimesi nasıl iyileşir?

Kas erimesini tedavi edecek bir ilaç yoktur, ancak bazı takviyeler yardımcı olabilir. Daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulsa da, protein, amino asitler, balık yağı, D vitamini, selenyum, magnezyum ve omega-3 takviyelerinin, özellikle egzersizle birlikte kullanıldığında kas kaybını önlemede umut verici etkileri olduğu gösterilmiştir.

Eriyen kas geri gelir mi?

Yaşlandıkça kas kütlesinde, gücünde ve işlevinde bir miktar azalma, yani kas erimesi yani sarkopeni olarak bilinen bir durum yaşamak normaldir.  Kuvvet antrenmanı her yaşta kaslarınızı korumanıza ve yeniden inşa etmenize yardımcı olabilir.

Kas erimesini önlemek için ne yapmalı?

Kas erimesi, doğal yaşlanma sürecinin bir parçası olarak geliştiği için tamamen önlenmesi mümkün olmayabilir. Ancak, bazı taktikler hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir, örneğin:

• Kas ve gücünüzü korumak için direnç antrenmanları da dâhil olmak üzere düzenli egzersiz yapın.
• Hareketsiz geçirilen zaman süresini kısaltın.
• Sebzeler, meyveler, tam tahıllar, proteinler ve sağlıklı yağlarla dolu dengeli bir beslenme düzeni seçin.
• Vücut ağırlığının kilogramı başına günde 1,6-1,8 gram protein tüketmeye gayret edin.

Yaşlıların dengeli ve yeterli beslenmeleri çok önemlidir. Yumurta, süt, balık ve karides gibi protein açısından zengin yiyecekleri daha fazla tüketmeleri gerekir; yumurta sarısı ve tam yağlı süt gibi D vitamini açısından zengin besinler de faydalı olabilir.

Bacakta kas erimesinin belirtileri nelerdir?

• Bacak kaslarında belirgin kas ve güç kaybı
• Yürümekte zorlanma
• Yokuş ya da merdiven çıkarken zorlanma

Kadınlarda kas erimesi neden olur?

Sarkopeni, erkekleri ve kadınları eşit şekilde etkiler. Yaşlanmak, kas kaybının önemli (ve kaçınılmaz) bir nedenidir; ancak kas kütlesini etkileyebilecek diğer faktörler arasında hareketsizlik, obezite, insülin direnci, yetersiz beslenme ve yetersiz protein alımı bulunur. Kanser, karaciğer hastalığı, böbrek fonksiyon bozukluğu ve metabolik bozukluklar gibi durumlar da kas kütlesi kaybıyla bağlantılıdır.

Kas erimesinin tedavisi nasıl olur?

Kas erimesinin tedavisinde onaylı bir ilaç bulunmamaktadır ve tedavide yaşam tarzı değişiklikleri esastır. Bunun için:

Fiziksel aktivite

Düzenli egzersiz yapmak, yaşlılarda kas gücü ve kütlesi için faydalı olabilir. Haftada iki veya üç kez ağırlık kaldırma ve direnç antrenmanı gibi kuvvet antrenmanları yapmak, kas gücünüzü ve fonksiyonlarınızı önemli ölçüde iyileştirebilir. Herhangi bir egzersiz programına başlamadan önce, sizin için en uygun egzersiz sıklığını ve yoğunluğunu belirlemek için sağlık uzmanınıza danışmalısınız.

Beslenme modelleri

Uzmanlar, kas protein sentezini desteklemek ve yaşa bağlı kas kütlesi ve güç kaybını tersine çevirmek için öğün başına 20-35 gram protein alımını önermektedir. Ayrıca sarkopeniyi yönetmek için bir veya daha fazla takviye almanız da önerilebilir. Çünkü yetersiz beslenme de kas kaybına neden olabilir. Kas erimesine yardımcı olabilecek takviyeler şunlardır:

• D vitamini
• B vitamini
• C vitamini
• Selenyum
• Kalsiyum
• Magnezyum