Okul çağı; çocukların beslenme alışkanlıklarının geliştiği, fiziksel, bilişsel ve sosyal olarak büyüme ve gelişmenin hızlandığı bir dönemdir. Bu yaşlarda edinilen beslenme alışkanlıkları ileri yaşlarda görülebilecek sağlık sorunlarının önlenmesinde önemli rol oynar. Kardiyovasküler hastalıklar, diyabet, kanser gibi hastalıkların başlangıcının çocukluk dönemindeki yanlış beslenme alışkanlıklarıyla ilişkilidir.
Çocuklar besin seçimlerinde arkadaşları, öğretmenleri, ailesi ve artık günümüzde sosyal medyadan bile etkilenebilirler. Çocuğun yanlış veya doğru beslenmesi ailenin ve öğretmenlerinin eğitimini gerektiren bir konudur. Çocuğun düzensiz besin alımı, neye ihtiyacını olduğunu bilmemesi, besinleri saklamasındaki hatalar sağlık sorunlarına neden olabilir.
Çocuklarda yeterli ve dengeli beslenmeyi belirleyen temel ilkeler, protein, karbonhidrat ve yağ gereksinimidir. Enerji ihtiyacı; yaş, cinsiyet, vücut ağırlığı, fiziksel aktivite gibi değişkenlere bağlıdır. Enerji alımı ile enerji harcaması eşit olmalıdır. Eğer enerji alımı harcamadan fazla ise kilo alımı kaçınılmaz olacaktır. Çocuğun kilo almaya eğilimi varsa fiziksel aktivite arttırılmalı, televizyon ve bilgisayar kullanım süreleri kısıtlanmalıdır.
Yanlış beslenmenin alışkanlık haline gelmesine yol açan etmenler;
- Fast food beslenme alışkanlığı; anne babaların çalışması sonucu hızlı yaşam temposuna yetişmek zorunda oldukları için yaşam tarzı haline gelmiştir. Bu besinlerin tüketimi sonucunda kısa sürede yüksek enerjili ve besleyici değeri olmayan besinler kiloya dönüşmektedir.
- Çocuklar sabah zaman bulamamaları ve açlık hissinin olmaması sonucu okula aç giderler. Düzenli kahvaltı eden çocukların bilişsel işlevleri daha iyi, anlama kabiliyetleri daha yüksek ve hafızaları daha güçlü olur.
- Asitli içecekler, meyve suları, kremalı ve şuruplu kahvelerin günümüzde fazla tüketilmesi kısa sürede yüksek kalori alımına sebep olmaktadır.
Çocukların beslenme çantalarında neler olmalıdır?
- Çocuğunuzun günlük alması gereken karbonhidrat, protein, yağ ve sebze & meyve dengesi sağlanmalıdır.
- Hazılanacak olan sandviçlerin yanına meyve suyu yerine ayran verilmelidir.
- Beslenme çantasına hazır paketli gıda yerine evde hazırlanan besinler koyulmalıdır.
- Sandviç hazırlanırken porsiyon kontrolünün yapılması oldukça önemlidir.
- Sandviçin içine mayanoz, ketçap gibi soslar konulmamalıdır. Çabuk bozulabilecek et ve tavuk kullanımından uzak durulmalıdır.
- Çiğ ve pişmiş besinler ayrı ayrı konulmalıdır.
- Ara öğün olarak kuruyemişlerle meyveler karıştırılabilir. Örneğin fındık, badem, cevizin yanına kuru meyvelerden hurma, kuru kayısı, incir eklenebilir. Taşıma ve tüketim açısından da pratik olacaktır.
- Evde yapılmış kek, börek ya da poğaçaların yanına süt ya da ayran konulmalıdır.
- Su tüketimi atlanmamalı mutlaka şişe ya da mataraya koyulup verilmelidir.
