Tiroidin yavaş çalışmasının belirtileri neler? Tiroidi yavaş çalışan ne yapmalı?

Tiroid, boynunuzun ön tarafında bulunan küçük, kelebek şeklinde bir bezdir. Tiroid hormonları vücudunuzun enerjiyi kullanma şeklini kontrol eder, bu nedenle vücudunuzdaki neredeyse her organı, hatta kalbinizin atış şeklini bile etkiler. Yeterli tiroid hormonu olmadığında, vücudunuzun birçok işlevi yavaşlar. Tiroid bezinin az çalışmasının belirtileri günlük yaşamı ciddi şekilde etkileyebilir. Fiziksel ve zihinsel yorgunluk ve enerji eksikliği, normal aktiviteleri yapmayı zorlaştırabilir.

Tiroidin yavaş çalışması neden olur?

Tiroid bezinin az çalışması, diğer adıyla hipotirodizmin en yaygın nedeni, otoimmün bir hastalık olan Hashimoto hastalığıdır. Bu hastalıkta bağışıklık sisteminiz tiroid bezine saldırır. Tiroid bezi iltihaplanır ve yeterli tiroid hormonu üretemez.

Hipotiroidizmin diğer nedenleri arasında şunlar yer alır:

• Tiroidit veya tiroid iltihabı
• Doğuştan hipotiroidizm veya doğumda mevcut olan hipotiroidizm
• Tiroidin bir kısmının veya tamamının cerrahi olarak çıkarılması
• Tiroidin radyasyon tedavisi
• Bazı ilaçlar (lityum ve amiodaron gibi)
• Hamilelik (Bazı kadınlarda doğumdan sonraki ilk yılda tiroid bezinin yavaş çalışması görülür)

Daha az sıklıkla, tiroidin yavaş çalışması diyette çok fazla veya çok az iyot bulunmasından veya hipofiz bezi veya hipotalamus bozukluklarından kaynaklanır.

Tiroidin yavaş çalışmasının belirtileri neler?

Hipotiroidizmin kişiden kişiye değişebilen birçok belirtisi vardır.

Tiroidin yavaş çalışmasının bazı yaygın belirtileri şunlardır:

• Tükenmişlik
• Kilo alımı
• Ses kısıklığı
• Soğuğa tahammül etmekte zorluk
• Eklem ve kas ağrısı
• Kuru cilt veya kuru ve incelmiş saçlar
• Ağır veya düzensiz adet dönemleri veya doğurganlık sorunları
• Kalp atış hızının yavalaması (Bradikardi)
• Depresyon
• Hafıza sorunları

Hipotiroidizm yavaş geliştiği için hastalığın belirtilerini aylarca hatta yıllarca fark edilmeyebilir. Bu belirtilerin birçoğu, özellikle yorgunluk ve kilo alımı, yaygındır ve mutlaka tiroid problemi olduğu anlamına gelmez.

Tiroid bezleri yavaş çalışırsa ne olur?

Tiroid bezi boyunda, nefes borusunun önünde bulunur. Tiroksin (T4) ve triiyodotironin (T3) adı verilen iki ana hormonu üretir. Tiroid hormonları vücuttaki tüm dokuları etkiler. Metabolizmayı kontrol etmeye yardımcı olurlar. Metabolizma, vücutta gerçekleşen tüm kimyasal süreçlerin birleşimidir. Yiyecekleri enerjiye dönüştüren süreçleri içerir. Yeterli tiroid hormonu yoksa, vücudun metabolizması yavaşlar. Bu durum çok çeşitli semptomlara (yorgunluk ve kilo alımı gibi) neden olabilir

Tiroidi yavaş çalışan ne yapmalı?

Az çalışan tiroid bezinin tedavisi, tiroksin seviyesini yükseltmek için günlük levotiroksin adı verilen hormon replasman tabletleri almayı içerir. Genellikle hayatınızın geri kalanında tedaviye ihtiyacınız olacaktır. Bazı yaşam tarzı değişiklikleri hayat kalitesini artırmaya ve sorunun hafifletilmesine yardımcı olur. Tiroit bezi yavaş ya da az çalışanların yapması gerekenler ise şunları içerir:

• Düzenli doktor kontrolleri
• Düzenli ilaç kullanımı
• Dengeli ve sağlıklı beslenme
• Egzersiz
• Stresten kaçınmak
• Sağlıklı bir uyku düzeni

Tiroidi yavaş çalışanlar ne yememeli?

Yedikleriniz tiroid bezinizi ve vücudunuzun tiroid hormonunu kullanma yeteneğini etkileyebilir. Tiroidi yavaş çalışanların hangi yiyeceklerden kaçınması gerektiğini bilmesi önemlidir. İşte tiroidi yavaş çalışanların uzak durması veya sınırlaması gereken besinlerden bazıları:

• Soya içeren yiyecekler
• Brokoli ve karnabahar gibi turpgiller
• Ekmek ve makarna gibi gluten içeren gıdalar
• Tereyağı, et ve kızarmış ve yağlı yiyecekler
• Şekerli yiyecekler
• Paketlenmiş, dondurulmuş ve işlenmiş gıdalar
• Tam tahıllar, sebzeler, meyveler, fasulye ve baklagillerden alınan diyet lifi
• Kahve
• Alkol

Tiroid bezinin yavaş çalışması kilo aldırır mı?

Tiroid bezi yavaş çalışan hastalar normalden daha az kalori yakabileceğinden, tiroid bezinin az çalışması bir miktar kilo alımına ve yorgunluğa neden olabilir. Daha şiddetli vakalarda kilo alımı daha fazla olabilir, ancak hipotiroidideki kilo değişimi genellikle hipertiroidiye göre çok daha az belirgindir.

Tiroidin yavaş çalışması nasıl teşhis edilir?

Doktorunuz tiroid bezinizin az çalıştığını düşünürse, bir veya daha fazla kan testi yaptırmanızı isteyecektir. Bu, vücudunuzdaki tiroid hormonu seviyelerini kontrol etmek içindir. Kan testlerinde ölçülen iki ana hormon vardır:

TSH (tiroid uyarıcı hormon)

Bu hormon, tiroid bezinizi kontrol etmek için hipofiz beziniz tarafından üretilir. Kanınızdaki tiroid hormonu seviyeleri çok düşerse, tiroidinize daha fazla hormon üretmesini söyler.

FT-4 (serbest T-4 (tiroksin)

Bu hormon tiroid beziniz tarafından üretilir.

Bu kan testleri 'tiroid fonksiyon testleri' olarak da bilinir. Tiroidiniz az çalışıyorsa, genellikle TSH seviyeniz normalin üzerinde, serbest T-4 seviyeniz ise normalin altındadır.

Tiroidin yavaş çalışması nasıl tedavi edilir?

Az çalışan tiroid tedavisinin amacı, semptomlarınızı hafifletmek ve olası komplikasyonları önlemektir. Bu, tiroid hormon seviyelerinizin normal aralığa dönmesi anlamına gelir. Tedavi işe yaradığında, kendinizi çok daha iyi hissetmelisiniz.

Tiroid bezinin az çalışması genellikle zamanla kötüleşmez. Ancak vücudunuzun ihtiyaç duyduğu ilaç miktarı değişebilir. Aşağıdaki durumlarda doktorunuzun dozu ara sıra ayarlaması gerekebilir:

• Belirtiler geri geliyor
• Kan testleri tiroid hormon seviyelerinin tekrar normal aralığın dışında olduğunu gösteriyor
• Eğer belirtileriniz yaşam kalitenizi etkilemeye devam ederse doktorunuzla görüşün.

Tiroid beziniz hafif derecede az çalışıyorsa (subklinik hipotiroidizm), doktorunuz tedavi görmenizi de önerebilir. Bu, şunlara bağlıdır:

• Yaşınız
• Kan testi sonuçlarınız
• Geçmişte tiroid sorunları için tedavi görüp görmediğiniz
• Belirtileriniz

Tedavi görmüyorsanız, doktorunuz genellikle her yıl tiroid hormon seviyenizi kontrol edecektir. Belirtiler gelişirse tedaviye başlamanızı önerebilir.

İlaçlar

Tiroidiniz az çalışıyorsa, doktorunuz levotiroksin (tiroksin) adı verilen bir hormon replasman ilacı reçete edebilir. Bu ilacı günde bir kez, tercihen sabah kahvaltısından önce, aç karnına bir tablet olarak alırsınız. 65 yaşın üzerindeyseniz veya kalp hastalığınız varsa, az miktarda levotiroksin alarak başlayabilirsiniz. Vücudunuzun kademeli olarak uyum sağlaması için bu doz her dört haftada bir artırılacaktır.

Levotiroksin almaya başladıktan sonra, doktorunuz TSH seviyenizin normale dönüp dönmediğini kontrol etmek için her üç ayda bir kan örneği alacaktır. Bu testlerin sonuçlarına bağlı olarak dozunuzu ayarlamaları gerekebilir.

Levotiroksin bazı ilaçlar ve demir takviyeleriyle etkileşime girebilir. Bu yüzden doktorunuz ilacı ne zaman ve nasıl kullanacağınız konusunda size talimatlar verebilir. Hormon seviyelerinizin normale dönmesi biraz zaman alabilir. Bu nedenle, kendinizi daha iyi hissetmeniz birkaç ay sürebilir. Tiroid seviyeleriniz normale döndüğünde, genellikle yılda bir kez tiroid hormonu seviyenizi kontrol ettirmek için kan testi yaptırırsınız. Muhtemelen ömrünüzün geri kalanında levotiroksin kullanmanız gerekecektir.