Boyun kireçlenmesi (Servikal spondiloz, bazen boyun artriti olarak da bilinir), boyun kıkırdaklarında (disklerde) ve kemiklerinde (servikal omurlar) aşınma olan bir hastalıktır. Kronik boyun ağrısının yaygın bir nedenidir. Boyundaki kireçlenme, servikal omurgadaki yaşlanma ve kronik aşınmadan kaynaklanır. Bu, boyun omurları arasındaki diskleri veya yastıkçıkları ve servikal omurga kemikleri arasındaki eklemleri içerir. Omurga kemiklerinde (omurlarda) anormal büyümeler veya çıkıntılar olabilir.
- İçindekiler
- Boyundaki kireçlenme neden olur?
- Boyun kireçlenmesinin belirtileri nelerdir?
- Boyun kireçlenmesine iyi gelen egzersizler neler?
- Boyun kireçlenmesi baş ağrısı yapar mı?
- Boyun kireçlenmesi baş dönmesi yapar mı?
- Boyun kireçlenmesi tanısı nasıl konur?
- Boyun kireçlenmesi tedavisi nasıl olur?
- Boyun kireçlenmesi tedavi edilmezse ne olur?
Zamanla bu değişiklikler bir veya daha fazla sinir köküne baskı yapabilir (sıkıştırabilir). İleri vakalarda omurilik etkilenir. Bu durum kollarınızı, bacaklarınızı ve dengenizi etkileyebilir. Boyun kireçlenmesi son derece yaygındır. Başlıca risk faktörü yaşlanmadır. 60 yaş üstü kişilerin %85'inden fazlası bu durumdan etkilenir. Bu durum çoğunlukla boyunda ağrı ve sertliğe neden olur; ancak servikal spondilozlu birçok kişide gözle görülür bir semptom görülmez.
Boyun kireçlenmesinde vakaların büyük bir bölümünde, ilaç ve fizik tedaviyi içeren konservatif tedavi iyi yanıt verir.
Boyundaki kireçlenme neden olur?
Boyun kireçlenmesi (Servikal spondiloz), boyundaki omurga disklerini etkileyen yaşa bağlı aşınma ve yıpranma için kullanılan genel bir terimdir. Yaşın yanı sıra, boyun kireçlenmesi gelişme olasılığını artırabilecek başka risk faktörleri de vardır. Bunlar şunlardır:
- Egzersiz veya hareket eksikliği
- Uzun süre hareketsiz bir pozisyonda oturmak
- Obezite
- Önceki boyun yaralanmaları veya ameliyatları
- Şiddetli artrit
Boyun kireçlenmesinin belirtileri nelerdir?
Boyun kireçlenmesi olan birçok kişide fark edilebilir bir semptom görülmez. Aşağıdaki semptomların bazıları veya tamamı yaşanabilir:
- Boyun ağrısı
- Sertlik
- Genellikle başın arkasında, boynun hemen üstünden başlayıp alına doğru yayılan baş ağrıları.
- Omuzdan aşağıya doğru kollara, ellere ve parmaklara yayılan sürekli derin ağrı, kollarda, ellerde, parmaklarda veya bacaklarda uyuşma veya güçsüzlük
- Kas spazmları, boyun tutulması
- Baş ağrısı
- Boyun ve kol ağrısı, servikal omurgadan kola giden sinirlerin sıkışması sonucu oluşabilir.
- Ağrı genellikle gelip gider, alevlenmeleri semptomsuz dönemler izler.
Daha az görülen belirtiler ise şunlardır:
- Denge kaybı
- Bacaklarda ağrı veya uyuşma
- Mesane veya bağırsaklar üzerinde kontrol kaybı (omurilik üzerinde baskı varsa)
Boyun kireçlenmesine iyi gelen egzersizler neler?
Boyun kireçlenmesine iyi gelen egzersizlerden bazıları şunlardır:
Boyun eğme ve çevirme egzersizi
Dik oturun ve başınızı yavaşça öne, arkaya ve yanlara doğru eğin. Günde 2-3 kez, 10 tekrar.
Çene geri çekme (Chin Tucks) egzersizi
Düz bir şekilde otururken çenenizi göğsünüze doğru hafifçe çekin, ardından gevşetin. Günde 3 kez, 10 tekrar.
Omuz silkeleme egzersizi
Omuzlarınızı yukarı doğru kaldırın ve birkaç saniye tutun, ardından yavaşça bırakın. Günde 2 kez, 15 tekrar.
Boyun rotasyon egzersizi
Başınızı sağa ve sola çevirerek her iki yönde de birkaç saniye boyunca tutun. Günde 2 kez, 10 tekrar.
Boyun kireçlenmesi baş ağrısı yapar mı?
Boyun kireçlenmesinde boyun bölgesinde sinirlerin sıkışmasından kaynaklı başa yayılan ağrılar görülebilir. Bunlar servikal baş ağrısı olarak da adlandırılır.
Boyun kireçlenmesi baş dönmesi yapar mı?
Boyundaki kireçlenme, özellikle boyundaki sinirler veya kan damarları sıkıştığında baş dönmesine neden olabilir. Bu durum beyne giden kan akışını engelleyebilir veya dengeyi sağlayan sinirleri etkileyebilir.
Boyun kireçlenmesi tanısı nasıl konur?
Doktor, röntgen de dâhil olmak üzere fiziksel muayeneler yapacaktır. Fiziksel muayenede başınızı omzunuza doğru hareket ettirmede ve döndürmede yaşanan zorluk görülebilir.
Doktorunuz, başınızın üst kısmına hafifçe aşağı doğru baskı uygularken başınızı öne ve her iki yana doğru eğmenizi isteyebilir. Bu test sırasında artan ağrı veya uyuşma, genellikle omurganızdaki bir sinire baskı olduğunun bir işaretidir.
Omuzlarınızda ve kollarınızda güçsüzlük veya his kaybı, bazı sinir köklerinin veya omuriliğin hasar gördüğünün belirtisi olabilir.
Omurganızda artrit veya diğer değişiklikleri tespit etmek için omurga veya boyun röntgeni çekilebilir. Doktorunuz, servikal spondiloz tanısını doğrulamak için aşağıdaki tanı testlerini isteyebilir. Bunlar:
Röntgen
Röntgen, kemik gibi yoğun yapıların görüntülerini sağlar. Röntgen, boynunuzdaki kemiklerin hizalanmasını gösterir. Ayrıca, servikal omurganızdaki dejeneratif değişiklikleri de ortaya çıkarabilir; örneğin disk yüksekliğinin azalması veya kemik çıkıntılarının varlığı gibi.
Manyetik rezonans görüntüleme (MR)
MR taramaları, kaslar, diskler, sinirler ve omurilik gibi vücudun yumuşak dokularını gösterir. MR, semptomlarınızın şişkin veya fıtıklaşmış disk gibi yumuşak doku hasarından kaynaklanıp kaynaklanmadığını belirlemeye yardımcı olabilir.
Bilgisayarlı tomografi (BT)
Röntgenden daha ayrıntılı olan BT taraması, doktorunuzun omurga kanalınızı ve kemik çıkıntılarını daha iyi görmesine yardımcı olabilir.
Miyelogram
Bu görüntüleme prosedüründe, omurilik ve sinir köklerinin daha net görünmesini sağlamak için omurilik kanalına kontrast boya enjekte edilir. BT taraması genellikle miyelogramdan hemen sonra, kontrast boya hala omurilik kanalındayken yapılır.
Elektrodiagnostik test
Elektromiyografi (EMG), kasların dinlenme ve kasılma sırasındaki elektriksel uyarılarını ölçer. Sinir iletim çalışmaları genellikle bir omurilik sinirinin düzgün çalışıp çalışmadığını belirlemek için EMG ile birlikte yapılır. Daha fazla bilgi edinin: Elektrodiagnostik Test
Diğer testler
Bazı durumlarda, doktorunuz romatoid faktör veya iltihaplı artrit belirtisi olabilecek başka bir antikorun mevcut olup olmadığını belirlemek için kan testi isteyebilir.
Boyun kireçlenmesi tedavisi nasıl olur?
Semptomlarınız birkaç aydan birkaç yıla kadar sürebilir. Hafif semptomlarınız varsa, doktorunuz biraz dinlenme, ilaç tedavisi ve fizik tedavi önerebilir. Ameliyat ise son seçenek olacaktır.
Dinlenmek
Akut dönemde boyun hareketlerini kısıtlamak ve sinir tahrişini hafifletmek için boyunluk takmanız gerekebilir.
İlaç tedavisi
Doktorunuz ağrıyı hafifletmek ve şişliği azaltmak için bazı steroid olmayan anti-inflamatuar ilaçlar (NSAID'ler) veya diğer ağrı kesiciler reçete edebilir. Kas gevşeticilerin kullanımı faydalı olabilir.
Fizik tedavi
Servikal traksiyon, sıcak/soğuk terapi veya aktif egzersiz programı semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir. Egzersizler kas gücünü ve esnekliğini artırmayı amaçlar.
Ameliyat
Sadece diğer tedavilerle iyileşmeyen şiddetli ağrılarınız varsa veya ilerleyici nörolojik semptomlarınız varsa gereklidir.
Boyun kireçlenmesi tedavi edilmezse ne olur?
Boyun kireçlenmesi genellikle sakatlığa yol açmaz, ancak tedavi edilmediği takdirde, belirtiler zamanla şiddetlenerek daha ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bazen omurgadaki bu değişiklikler, omuriliğin veya ona bağlı sinir köklerinin sıkışmasına neden olabilir. Bu, bacaklarda ve ellerde uyuşma, karıncalanma, güç kaybı ve refleks kaybı gibi sorunlara neden olurken, his kaybı sürekli hale gelebilir.
