Miyokardit, kalp kası (miyokard) iltihaplandığında meydana gelir. Miyokardit, viral enfeksiyonlar veya otoimmün bozukluklar gibi daha sistemik inflamatuar durumlar nedeniyle meydana gelebilir. Şiddetli miyokardit vakalarında, kalp kası zayıflar ve vücudun diğer bölgelerine yeterli şekilde kan pompalayamaz. Miyokardit, spesifik olmayan semptomlar ve belirtiler nedeniyle teşhis edilmesi zor olabilir. Ancak, miyokarditin erken evresinde, çok az veya hiç semptom görülmeyebilir. Yaygın görülen belirtilerden bazıları; göğüs ağrısı, hızlı veya anormal kalp ritmidir. Enfeksiyondan kaynaklanan belirtiler ise, ishal, baş ağrısı, ateş, kas ağrıları, nefes darlığı ve bacaklarda şişliklerdir.
Miyokardit nedir?
Miyokardit, miyokard adı verilen kalp kasının iltihaplanmasıdır. Kalp kası iltihaplandığında, kalbin elektrik sistemini etkileyebilir. Bu, aritmiye veya hızlı veya anormal kalp atışına neden olabilir. Miyokardit, kalp kasının zayıflamasına ve kardiyomiyopatiye yol açabilir. Miyokardit nadirdir, ancak meydana geldiğinde, en sık vücuttaki bir enfeksiyondan kaynaklanır. Virüslerden (en yaygın olanı, soğuk algınlığı, grip veya COVID-19'a neden olanlar dahil), bakterilerden, mantarlardan veya parazitlerden kaynaklanan enfeksiyonlar miyokardiyal inflamasyona yol açabilir.
Lupus, sarkoidoz ve diğerleri gibi otoimmün hastalıklar da miyokardite neden olabilir çünkü bağışıklık sistemi kalp de dahil olmak üzere vücuttaki herhangi bir organa saldırabilir ve iltihaplanmaya neden olabilir. İlaçlar veya diğer çevresel veya toksik maruziyetler de miyokardite sebep olabilir.
Miyokarditin birkaç türü vardır; bunlardan bazıları şunlardır:
Akut miyokardit
Akut miyokardit, nispeten yakın zamanda veya hızlı bir şekilde başlayan miyokarditi tanımlar ve genellikle viral bir enfeksiyondan kaynaklanır. Akut miyokardit aniden gelişebilir ve semptomlar da hızla kaybolabilir.
Kronik miyokardit
Kronik miyokardit, hastalığın normalden daha uzun sürede tedavi edilmesi veya hastalığın yaşanmasından sonra semptomların tekrar ortaya çıkmasıdır. Bu, bağışıklık sisteminin vücuttaki sağlıklı hücrelere ve dokulara saldırdığı otoimmün bozukluklar gibi daha genel inflamatuar durumlar nedeniyle ortaya çıkabilir.
Lenfositik miyokardit
Lenfositik miyokardit, nadir bir miyokardit türüdür. Beyaz kan hücreleri (lenfositler) girip kalp kasının iltihaplanmasına neden olduğunda ortaya çıkar. Bu durum bir virüsten sonra ortaya çıkabilir.
Miyokardit belirtileri nelerdir?
Miyokarditli kişilerde göğüs ağrısı olabilir ve nefes darlığı hissedebilirler. Bu semptomların enfeksiyondan dolayı hasta olduktan iki hafta sonrasına kadar başlaması alışılmadık bir durum değildir.
Miyokarditin yaygın semptomları şunlardır:
Göğüs ağrısı.
Tükenmişlik.
Bacaklarda, ayaklarda ve ayak bileklerinde görülen şişlikler.
Hızlı veya anormal kalp ritmi (aritmi).
Dinlenme halindeyken veya aktifken veya yatma gibi belirli pozisyonlarda nefes darlığı.
Baş dönmesi veya bayılma hissi.
Baş ağrısı, vücut ağrıları, eklem ağrıları, ishal, ateş veya boğaz ağrısı gibi grip benzeri belirtiler.
Bazı kişilerde hiçbir belirti görülmez ve miyokardit, rutin sağlık kontrolleri sırasında fark edilebilir.
Çocuklarda miyokardit belirtileri
Virüsler ve bakteriler doğum sırasında sıklıkla anneden bebeğe geçtiğinden, yenidoğanlar diğer yaş gruplarına göre miyokardit açısından daha yüksek risk altındadır. Semptomlar bebeklerde daha şiddetli olma eğilimindedir ve şunları içerebilir:
Soluk cilt.
Tükenmişlik.
Sinirlilik.
Nefes alma ve yeme zorluğu.
Daha büyük çocuklarda belirtiler şunlar olabilir:
Ateş.
Hızlı veya zor nefes alma.
Öksürük.
Soluk, soğuk eller ve ayaklar.
Bazı çocuklarda miyokardit belirtileri ortaya çıkmadan önce grip veya suçiçeği gibi tanınabilir bir hastalık görülür. Diğer vakalarda ise çocuklar belirtiler ortaya çıkmadan önce fark edilir derecede hasta olmazlar.
Daha büyük çocuklarda göğüs ağrısı veya kalp çarpıntısı da görülebilir ve alışılmadık şekilde yorgun hissedebilirler. Bazen hiçbir belirti olmaz veya çok hafiftirler.
Miyokardit tedavisi
Miyokardit için küratif bir tedavi yoktur. Ancak, doktorunuz miyokarditinizin altta yatan nedenini tespit ederse tedavi edebilir ve kardiyak semptomlara (kalp yetmezliği, aritmi), miyokardit türüne ve ne kadar şiddetli olduğuna göre şu ilaçları reçete edebilir:
Anjiyotensin dönüştürücü enzim (ACE) inhibitörleri / anjiyotensin reseptör blokerleri (ARB'ler)
Kan basıncını düşürür ve miyokardit sonrası kalp kasının yeniden şekillenmesine yardımcı olur.
Beta blokerler
Aritmileri iyileştirir ve kalp kasının yeniden şekillenmesine yardımcı olur.
Diüretikler
Kalp kası zayıfladığında ortaya çıkabilen vücuttaki sıvı birikimini azaltmaya yardımcı olur.
Kortikosteroidler
Vücuttaki iltihabı azaltır; miyokarditin belirli nedenlerine karşı kullanılır.
Kalp ritmi bozukluklarının meydana geldiği şiddetli vakalarda, doktorunuz bir kalp pili veya implante edilebilir kardiyoverter defibrilatör (ICD) takabilir. Kalp fonksiyonu düzelmezse ve şiddetli kalp yetmezliğine neden olmaya devam ederse, kalp nakli gerekebilir.
Miyokardit tehlikeli midir?
Birçok kişi miyokardit tedavisinden sonra yıllarca sorunsuz yaşayabilir. Diğer kişilerin ilaç almaya devam etmesi gerekebilir. Miyokarditin tekrar olma riski düşüktür. Ancak, şiddetli vakalarda miyokardit kalp yetmezliğine veya ölüme yol açabilir.
Miyokardit tamamen iyileşir mi?
Miyokardit aniden (akut) gelişebilir, tekrarlayıcı olabilir veya uzun süreli (kronik) olabilir. Çoğu insan herhangi bir kalıcı etki olmadan iyileşir. Ancak nadir durumlarda, iltihap şiddetliyse, miyokardit kalp kasında yara izi bırakabilir.
