Overthinking nedir? Overthinking neden olur?

Overthinking, yani aşırı düşünme, kişinin geçmişte yaşanmış olayları ya da henüz gerçekleşmemiş durumları zihninde defalarca döndürmesi, analiz etmesi ve en kötü ihtimalleri düşünmesi durumudur. Bu zihinsel süreç genellikle çözüm odaklı olmaktan çok endişe ve stres üreticidir. Kişi yaşadığı olayları analiz etmek yerine sürekli olarak "ya şöyle olsaydı" veya "ya bu olursa" gibi senaryolarla meşgul olur. Aşırı düşünmenin ortaya çıkmasında ise birçok faktör etkili olabilir. En sık karşılaşılan sebepler arasında mükemmeliyetçilik, travmatik yaşantılar, geçmişte alınan olumsuz geri bildirimler, yoğun stres, düşük özgüven ve geleceğe dair kontrol edilemeyen kaygılar yer alır. Bazı bireyler erken yaşlardan itibaren güvenli karar vermeye zorlandıkları için belirsizlik karşısında paniklemeye başlar ve bu durum zihinsel olarak olayları aşırı irdelemeye yol açar. Ayrıca, zihinsel yorgunluk ya da duygusal tükenmişlik de kişiyi düşünsel bir çıkmazın içine sokabilir. Overthinking zamanla alışkanlık haline gelerek zihinsel bir yük oluşturabilir ve bu da kişinin günlük yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürebilir.

Overthinking (aşırı düşünme) nedir?

Overthinking, yani aşırı düşünme, kişinin belirli bir konu üzerinde sürekli ve yoğun bir şekilde düşünmesi durumudur. Bu durum, genellikle geçmişteki olayları tekrar tekrar değerlendirme veya gelecekle ilgili olumsuz senaryolar üretme şeklinde kendini gösterir. Aşırı düşünme, üretken olmayan ve zihinsel olarak yorucu bir döngüye dönüşebilir. Bu süreç, bireyin karar verme yetisini zayıflatabilir ve günlük yaşamını olumsuz etkileyebilir.

Overthinking belirtileri nelerdir?

Aşırı düşünmenin belirtileri arasında sürekli endişe, kararsızlık, uyku problemleri, konsantrasyon güçlüğü ve fiziksel belirtiler (baş ağrısı, mide rahatsızlıkları) yer alabilir. Aşırı düşüncenin belirtileri şu şekilde olabilir:

• Aynı düşünceleri, endişeleri veya korkuları tekrar tekrar düşünmek
• En kötü senaryoları hayal etmek
• Geçmişte yaşanmış kötü bir olayı tekrar tekrar hatırlamak
• Geçmiş veya gelecek hakkında olumsuz düşüncelere çok fazla zaman harcamak
• Düşünceler yüzünden kendi kötü veya depresif hissetmek
• Bir şeyi çok düşünmek ve başka bir şeye konsantre olmakta zorluk çekmek
• Makul bir çözümün bulunduğu bir durum hakkında düşünmeye devam etmek
• Aynı sorun üzerinde durmaya devam etmek ve bunun neticesinde bir sonraki önemli konuya geçememek
• Bu durum kişinin günlük yaşamını olumsuz etkileyebilir ve sosyal ilişkilerde sorunlara yol açabilir. Ayrıca, aşırı düşünme, kişinin kendine olan güvenini azaltabilir ve karar verme süreçlerini zorlaştırabilir.

Overthinking neden olur?

Kişinin aşırı düşünmesinin birçok nedeni olabilir. Bazı durumlarda, kişi aşırı düşündüğünün farkında olabilir. Diğerleri için, aşırı düşünme bilinçsizdir, yani bunu yaptıklarının farkında değildirler Aşırı düşünmenin nedenleri arasında düşük benlik saygısı, geçmiş travmalar, mükemmeliyetçilik ve belirsizliğe tahammülsüzlük bulunur. Hormonal dengesizlikler de overthinking'e katkıda bulunabilir. Özellikle östrojen, serotonin, progesteron, kortizol ve oksitosin gibi hormonların dengesizliği, ruh hali, stres tepkisi ve düşünce süreçlerini etkileyerek aşırı düşünmeye yol açabilir. . Her insan farklı olsa da aşırı düşünmenin bazı yaygın nedenleri şunlardır:

Kaygıyı kontrol etmek

Bazı insanlar için aşırı düşünmek, bir durumu kontrol etmek ve daha sonra ne yapacağı konusunda daha emin olmaya çalışmanın bir yolu olabilir. Beyin olası senaryoları düşünerek ve ne olacağını tahmin etmeye çalışarak kaygıyı azaltmaya çalışır. Ancak aşırı düşünen insanlar genellikle bu modda takılıp kalırlar ve ilerlemekte, harekete geçmekte zorluk çekerler. Bu sorunun temelinde, zihnin hemen hemen her zaman başka bir endişe sorusuyla meşgul olması vardır. Bu sebeple aşırı düşünmenin kişiye yardımcı olması beklenir ancak uzun vadede daha fazla soruna yol açması muhtemeldir.

Mükemmeliyetçilik

Araştırmalar, mükemmeliyetçi kişilerin başkalarına göre daha fazla düşünmeye meyilli olduklarını göstermektedir. Mükemmeliyetçi insanlar, kendileri ve başkaları için normal standartlardan daha yüksek olanları belirleyen kişilerdir. ükemmeliyetçiler, başarısızlık korkusu ve mükemmel olma ihtiyacı nedeniyle aşırı düşünme eğilimindedir ve bu da kararları ve hataları tekrar tekrar düşünmeye yol açar.

Utanç duygusu

Utanç, geçmiş davranışlar yüzünden kişinin kendinizi kötü hissettiğinde ortaya çıkar. İnsanlar geçmişte yaptıkları ve pişman oldukları şeyler üzerinde durup, keşke değiştirebilseydim diyebilirler. Bir kişi biten bir ilişki veya başarısız bir girişim hakkında detaylıca düşünebilir. Bir dereceye kadar, geçmiş hatalar hakkında düşünmek gelecekte daha iyi öğrenmenye ve daha iyi şeyler yapmaya yardımcı olabilir. Ancak bunlar hakkında aşırı şekilde düşünmek kişinin kendisi hakkında olumsuz duygulara ve depresyona yol açabilir.

Kararsızlık

Verilen bir kararın artılarını ve eksilerini düşünmek çoğu durumda faydalıdır. Ancak seçenekleri tekrar tekrar gözden geçirip bir karara varmaya çalışmamak aşırı düşünmeye dönüşebilir. Bu durum, bir ev satın almak veya yeni bir işe girmek gibi büyük kararlar söz konusu olduğunda daha olasıdır.

Overthinking (aşırı düşünme) hastalığı nasıl durdurulur?

Aşırı düşünmeyi durdurmak için çeşitli stratejiler mevcuttur. Bunlar arasında dikkat dağıtıcı aktiviteler, farkındalık (mindfulness) uygulamaları, düşünceleri yeniden çerçeveleme ve fiziksel egzersiz yer alır. Profesyonal yardım almak da önemlidir. Bilişsel Davranışçı Terapi (CBT) gibi terapi yöntemleri, bireyin düşünce kalıplarını tanımasına ve değiştirmesine yardımcı olabilir.

Overthinking ve overthinker ne demek?

Overthinking, bireyin düşüncelerini sürekli olarak analiz etmesi, geçmişteki olayları tekrar tekrar değerlendirmesi veya gelecekle ilgili olumsuz senaryolar üretmesi durumudur. Bu süreç genellikle üretken olmayan ve zihinsel olarak yorucu bir döngüye dönüşür. Overthinker ise, bu düşünce kalıplarını sıkça yaşayan kişileri tanımlar. Bu bireyler, genellikle karar vermede zorlanır, sürekli endişe duyar ve zihinsel olarak yorgun hissederler.

Overthink (aşırı düşünme) sendromuna sahip olan kişiler ne yapmalı?

Aşırı düşünme eğiliminde olan bireyler, düşünce kalıplarını tanıyarak ve değiştirmeye çalışarak bu durumla başa çıkabilirler. Bunun için profesyonel yardım almak, destek gruplarına katılmak ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları geliştirmek faydalı olabilir. Farkındalık uygulamaları ve stres yönetimi teknikleri de aşırı düşünmeyi azaltmada etkili olabilir.

Overthink (aşırı düşünme) terapi çeşitleri nelerdir?

Aşırı düşünme için etkili terapi yöntemleri arasında Bilişsel Davranışçı Terapi (CBT), Metakognitif Terapi (MCT), Kabul ve Kararlılık Terapisi (ACT) bulunur. Bu terapiler bireyin düşünce kalıplarını tanımasına ve değiştirmesine yardımcı olur. Özellikle CBT, bireyin olumsuz düşünce kalıplarını tanımasına ve bunları daha olumlu ve gerçekçi düşüncelerle değiştirmesine yardımcı olur.

Overthink (aşırı düşünme) ile alakalı psikolojik problemler nelerdir?

Aşırı düşünme kendi başına bilinen bir ruhsal bozukluk değildir. Ancak araştırmalar bunun genellikle diğer ruhsal sağlık sorunlarının bir belirtisi olduğuna işaret etmektedir. Örneğin, kaygı ve depresyon aşırı düşünmeye katkıda bulunabilir.  Ve travma yaşayan kişiler, tehlike konusunda her zaman  yüksek alarmda olabilir. Bu, olası sorun belirtileri hakkında aşırı düşünmeye yol açabilir.

Aşırı düşünmeye neden olabilecek ruh sağlığı sorunları şunlardır:

• Depresyon
• Yaygın anksiyete, sosyal anksiyete ve panik bozukluğu da dahil olmak üzere anksiyete bozuklukları
• Obsesif-kompulsif bozukluk (OKB)
• Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB)

Bu nedenle, aşırı düşünme eğiliminde olan bireylerin profesyonel yardım alması önemlidir. Aşırı düşünme, bireyin sosyal ilişkilerini ve genel yaşam kalitesini de olumsuz etkileyebilir.