Bebeklerin ağlaması normal bir durum olsa da aşırı ağlama ebeveynler tarafından endişeyle karşılanabilir. Ağlamanın normalden fazla olması ve ataklar şeklinde sürekli hale gelmesi, bazı durumlarda bebeğin sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir. Ancak bazı yöntemlerle huzursuz bebek sendromunun etkilerini azaltmak ve bebekleri sakinleştirmek mümkündür.
Huzursuz Bebek Sendromu Nedir?
Huzursuz bebek sendromu, 1 yaş altındaki bebeklerde görülen ve aşırı sinir, çığlık atma, bağırma ile karakterize olan durumları ifade eder. Bu durum genellikle gün içinde tekrar eder ve sürekli hale gelir. Bazen saatlerce süren ağlama krizleri, ebeveynlerin sağlık kuruluşlarına başvurmasına neden olabilir.
Ağlamak, bebeklerde normal kabul edilen bir davranıştır. Bu durum için tipik sağlık geçmişi ve klinik muayene dışında herhangi bir incelemeye gerek yoktur. Ebeveyn eğitimi de huzursuz ve ağlayan bebeklerin yakından takip edilmesi için büyük önem taşır. Ancak uzun süreli ağlama ve sürekli hale gelen aşırı huzursuzluk durumuna dikkat edilmesi faydalı olur.
Huzursuz Bebek Sendromu Belirtileri Nelerdir?
Huzursuz bebek sendromunun yaygın görülen belirtisi, ani başlayan ve bazen çok uzun saatler boyunca aralıksız süren ağlama, sinir hali ve çığlık atmadır. Ancak bu durumu normal ağlamadan ayırmak gerekir.
6-8 haftalık bir bebek, günde ortalama 2-3 saat ağlar. Bebek 3-4 aylık olduğunda ağlama süresi azalmaya başlar. Ağlama krizleri günün herhangi bir zamanında görülebilse de genellikle öğleden sonra ve akşam saatlerinde daha yoğun görülebilir. Bebek, bu sırada ağrısı varmış gibi bacaklarını yukarı çekebilir. Ancak bu hareketin bağırsak sorunlarından kaynaklandığına dair bir veri yoktur. Aşırı ağlama, ayrıca yüksek kafa içi basıncı yaratacağı için kafa travmasında güçlü bir risk faktörüdür.
Huzursuz Bebek Sendromu Nedenleri Nelerdir?
Huzursuz bebek sendromunun patolojik ve patolojik olmayan pek çok sebebi bulunabilir. Bu nedenle bebeğin ayrıntılı sağlık öyküsünün dinlenip sistematik bir muayene yapılması gerekir. Büyüme ve gelişmenin değerlendirilmesi için radyolojik tetkiklerin ve laboratuvar tetkiklerinin yapılması, tanı koymada fayda sağlar.
Patolojik Nedenler
Huzursuz bebek sendromunun patolojik nedenleri şunlardır:
- Solunum sistemi ile ilgili rahatsızlıklar
- Enfeksiyonlar
- Travmalar
- Anemi gibi hematolojik nedenler
- Gastrointestinal nedenler
- Aritmi gibi kardiyovasküler nedenler
İnfantil kolik (IK), huzursuz bebek sendromunun en yaygın görülen nedenidir. İK; genellikle ataklar halinde ortaya çıkan, nedeni tam olarak belli olmayan, daha çok öğle ve akşam saatlerinde görülen, doğumdan sonra 4. aya kadar devam eden ağlama krizleridir.
IK belirtileri genellikle bacakları karna çekme, yumrukları sıkma, kaşları çatma, yüzde ve alında kırışma ve karında sertleşmedir. Ağlama atakları ise bebeğin gaz çıkarması ya da ağlamaktan bitkin düşmesi ile son bulur. Kolik, bebek yaklaşık 6 haftalıkken geçmeye başlar ve 12 haftalık olduğunda tamamen geçer.
Huzursuzluk, bebeğin kafatası ve boyun bölgesindeki mekanik kısıtlamadan da kaynaklanabilir. Bu problemler kas spazmı, baş ağrısı ve artan sinir sistemi irritabilitesine ve dolayısıyla yetersiz beslenmeye, uyumada güçlüğe ve sürekli ağlamaya neden olabilir.
Patolojik Olmayan Nedenler
Aşırı yorgunluk, huzursuz bebek sendromunun önemli nedenlerinden biridir. Bebeğin 24 saat içindeki toplam uyku süresinin, yaşına göre ortalamanın altına ne kadar düştüğü kontrol edilmelidir. Ortalama uyku süresi yenidoğanlarda 16 saat, 2-3 aylık bebelerde 15 saattir. 6 haftalık bir bebek genellikle 1,5 saat, 3 aylık bir bebek ortalama 2 saat uyanık kaldıktan sonra yorulur.
Aşırı sıcak ya da soğuk bir ortamda bulunma, dış uyaranlara aşırı maruz kalma gibi farklı faktörler ise huzursuz bebek sendromunun çevresel nedenleri arasında bulunur. Bebeğin sürekli olarak aç olması, altının ıslak kalması, sıkılması da nedenlerden bazılarıdır.
Duygusal, fiziksel ve cinsel istismar, sarsılmış bebek sendromu gibi travma yaratan çocuk ihmali ve istismarı durumlarında da huzursuz bebek sendromu belirtileri ortaya çıkabilir.
Huzursuz Bebek Sendromu Nasıl Geçer?
Aralıksız ağlayan ve sürekli huzursuz olan bebekler, farklı yollarla sakinleşebilir. Ebeveynler, yöntemleri deneyerek pratikle hangi yöntemin bebeklerini sakinleştirdiğini belirleyebilir.
Huzursuz bebekleri sakinleştirmenin bazı yolları aşağıdaki gibidir:
- Bebekler, güvende hissetmeleri için ince ve büyük bir battaniye ile sarılabilir. Sarılmanın nasıl yapılacağı ile ilgili bir sağlık görevlisinden bilgi istenebilir.
- Sindirime yardımcı olması amacıyla bebek kollar arasına alınarak vücudun sol tarafına yerleştirilebilir. Yavaşça sırtı ovalanan bebek, uyuması durumunda sırt üstü yatırılabilir.
- Vantilatör uğultusu, saç kurutma makinesi sesi, kalp atış sesi gibi ritmik ve sakinleştirici seslerden yararlanılabilir. Bu uğultulu sesler, bebeğe rahim içinde olduğunu hatırlatır.
- Bebek, anne karnında hissettiği hareketleri hatırlaması için kanguru gibi vücutta taşınan ürünlerle sallanabilir.
- Bebeğin aşırı beslenmesi, sindirimi zorlaştırarak onun gün boyu rahatsız hissetmesine neden olabilir. Bu nedenle beslenmeler arasında 2-2,5 saat ara olmasına dikkat edilmelidir.
- Huzursuz bir bebeğin beslenme zamanı henüz gelmemişse, bebeğe emzik verilebilir ya da başparmağını bulması sağlanabilir. Çoğu bebek emme refleksi ile sakinleşebilir.
- Bebeğin rahatsız olmasının nedeni gıda alerjileri ise beslenmeye dikkat edilmelidir.
Huzursuz Bebek Sendromu Hakkında Sık Sorulan Sorular
Huzursuz bebek sendromu, 1 yaş altındaki bebeklerde görülen ve aşırı sinir, çığlık atma, bağırma ile karakterize olan durumları ifade eder.
Yaygın görülen belirtisi, ani başlayan ve bazen çok uzun saatler boyunca aralıksız süren ağlama, sinir hali ve çığlık atmadır.