Bebeklerde Gaz Sancısı (Kolik)

Diyelim ki, ilk defa anne baba oldunuz, bebeğinizle birlikte hastaneden eve döndünüz. Yenidoğan bebeğiniz, annesini emip günün büyük bölümünü uyuyarak geçiriyor. Siz de ne kadar şanslı olduğunuzu, bebeğinizin pek uslu olduğunu düşünüyorsunuz. Sonra birdenbire, 2-3 hafta geçtiğinde o uslu bebek gidiyor, akşama doğru birden huysuzlanıyor ve durmadan ağlamaya başlıyor. Bacaklarını karnına çekiyor, kızarıp bozarıyor, ellerini yumruk yapıyor, sanki canı çok acıyormuş gibi ağlıyor. Üstelik bu durum, haftanın çoğu günü aynı saatlerde tekrarlanıyor. Sağlıklı bebeklerde görülen bu tarz nedensiz ağlamalara kolik diyoruz. Kolik, bir hastalık değildir ve bebeğe zarar vermez. Bebeklerin yaklaşık % 10’unda görülen bir tablodur. Dış dünyaya uyum sürecinin bir parçası olarak kabul edilebilir.

Kolik Ne Demek?

Kolik ya da infantil kolik, herhangi bir neden olmaksızın bebeğin en az bir hafta boyunca haftada üç veya daha fazla gün ve günde üç saatten daha uzun süren ağlamasıdır. Bir anda başlayan bu ağlama ile birlikte bebek çığlık atabilir. Bebeklerde gaz sancısı da koliğe eşlik edebilen bir problemdir. Sık görülen bu durum rahatsız edici olabilen bir işlevsel bozukluk olarak tanımlanır. Genellikle normal olarak kabul edilse de ebeveynleri endişelendirebilir.

Kolik nöbetlerdeki ağlama, normal ağlamadan farklıdır. Çoğunlukla öğleden sonra ya da akşam saatlerinde görülen bu ağlama saatlerce sürebilir. Bu ağlama nöbeti, bebeğin gaz çıkarması, tuvaletini yapması veya yorulması nedeniyle sonlanabilir.

Kolik bebeklerde ağlama nöbetlerinin bir sonucu olarak hem beslenme hem de uyku düzeni bozulur. Huysuzlaşan bebek ağlama sırasında meme arasa da emmeye başladıktan sonra tekrar ağlayarak emmeyi bırakabilir. Aynı şekilde uykuya daldığında da birkaç dakika içinde uyanarak ağlamaya devam edebilir.

Kolik Ne Kadar Sürer?

Bebek 2-3 haftalık olduğunda başlar, 4-6 haftada en yoğun döneme ulaşır, çoğunlukla 3 ayda biter.

Bebeği Doktor Görmeli mi?

Evet. Belki, pek yapacak bir şey yoktur. Ama, doktorunuz en azından bebekte başka bir sorun olmadığından emin olmak için onu muayene edecektir. Bazen; fıtık, barsak düğümlenmesi, orta kulak iltihabı, idrar yolu enfeksiyonu gibi problemler de çok ağlamaya yol açar ve bebeğin sorunu kolik sanılabilir. Ayrıca, doktorunuz, kolik için bazı damlalar veya bitkisel çaylar önerebilir.

Kolik Neden Olur?

Koliğin nedeni bilinmiyor. Anne sütü alan bebekte annenin yediklerine alerji, mama alan bebekte mamanın içeriğine alerji, sindirim sisteminin tam olgunlaşmamış olması, artmış barsak gazı, bebeğin günlük rutinindeki değişiklikler, annenin endişesi ile ilişkili olabileceği düşünülmektedir. Ancak, kesin bir neden saptanamamıştır.

Bebeği Rahatlatmak İçin Neler Yapılabilir?

Bu konuda tek bir doğru yoktur. Her bebek, kendine özgüdür. Birini rahatlatan yöntem diğerinde hiç işe yaramayabilir. Aşağıda sıralananları deneyebilirsiniz:

• Yumuşak bir battaniyeye sarma
• Kucaklayıp sarılma
• Ninni, şarkı söyleme
• Müzik dinletme
• Kucakta veya beşikte sallama
• Karnına ılık yağ ile masaj yapma
• Karnına ılık havlu koyma
• Ilık bir banyo yaptırma
• Bebek arabasında ileri geri gezdirme
• Kendi arabanıza bindirip gezdirme
• Emzik verme

Gaz Sancısına Neden Olan Besinler Nelerdir?

Yalnızca anne sütü ile beslenen bebekler, direkt olarak gaz sancısına neden olan besinleri tüketmiş olmaz. Annenin yediği ve gaz sancısına yol açabilecek besinler, süt aracılığıyla bebeği de etkileyebilir. Asitli yiyecekler, bazı sebzeler ve aşırı süt ürünü tüketimi gaz sancısı yapabilir.

Eğer bebek biberonla besleniyorsa vücudu mama formülüne tepki gösteriyor da olabilir. Böyle bir durum söz konusu ise gaz sancısı ve gazla birlikte ishal gibi sindirim problemleri de görülür. Son olarak gazın nedeni bebeğin emerken ya da biberonla beslenirken hava yutması da olabilir.

Emziren Anne Hangi Gıdalardan Kaçınmalı?

Lahana, karnabahar, Brüksel lahanası, brokoli, kuru baklagiller, inek sütü ve süt ürünleri, soğan, sarımsak, baharatlı gıdalar, kahve, çay, çikolata gibi besinler annenin diyetinden çıkarılıp bebeğin rahatlayıp rahatlamadığı gözlenebilir.

Bebeklerde Gaz Sancısı Belirtileri Nelerdir?

Bebeklerde gaz sancısının genellikle ilk belirtisi ağlamadır. Ancak gaz sancısıyla birlikte ağlama dışında şu belirtiler de görülebilir:

• Görünürde bir neden yokken huzursuzluk ve huysuzluk
• Yemek yemekte ve uykuya dalmakta güçlük
• Yemekten sonra rahatsızlık
• Yüzde kızarıklık
• Çok kıvranmak

Gaz sancısı ve kolikte benzer semptomlar izlenebilir ancak ikisi farklı durumlardır. Çoğu zaman gaz, belirli bir nedeni olan geçici bir sorundur. Kolik ise bir neden olmaksızın saatler süren ağlamadır. Bu ağlamaya çoğunlukla çığlıklar eşlik eder. Gaz, kolik nedeni olabilse de gaz sancısı ve kolik birbirinden bağımsız olarak da görülebilir. Ancak gaz, koliği daha kötü hale getirebilir.

Bebeklerde Gaz Sancısına Ne İyi Gelir?

Bebeklerin gazını çıkartmak ve sancıyı gidermek için kesin bir tıbbi çözüm yoktur. Ancak ebeveynler bebeği rahatlatmak için şu adımları takip edebilir:

• Bebeklerin sindirim sistemi gelişme aşamasında olduğundan dolayı vücut kendi kendine gazı çıkaramayabilir. Bu nedenle özellikle yemeklerini yedirirken ara vererek gaz çıkarmaları için masaj yapılabilir. Daha sonra yemek bittiğinde de aynı işlem tekrar edilmelidir.
• Yemek esnasında bebeklerin dik konumda olması gerekir. Sırtüstü yatar pozisyonda beslenen bebek daha çok hava yutar. Bunun sonucunda da gaz sancısı çekebilir.
• Yemek sonrasında bebeğin hemen karın üstü yatırılması da gaz sancısını kötü etkileyebilir. Bir öğünden sonra bebeği karın üstü yatırmak için 20 ila 30 dakika kadar beklemek gerekir.

Bebeklerde Gaz Sancısı Nasıl Geçer?

Gaz sancısı çeken bebeği rahatlatmak için en sık kullanılan yöntem bebeğin bacaklarını hareket ettirmektir. Sırtüstü yatırılan bebeğin bacakları bisiklet sürüyormuş gibi hareket ettirilerek gaz sancısı giderilebilir. Aynı zamanda karın üstü yatmaları da bebeklerin rahatlamasına yardımcı olur. Yemekten yarım saat kadar sonra bebek karın üstü yatırılarak gazı çıkarmasına katkıda bulunulur.

Bebeklerin midelerini rahatlatmak amacıyla sık kullanılan bir diğer yöntem ise futbol topu tutuşu olarak bilinir. Futbol topu tutuşunda bebek yüzüstü olarak kolun üzerinde tutulurken bacakları dirseğin üzerinde ve yüzünün yan tarafı avuç içinde olur. Bebek bu pozisyonda dururken karnına hafif bir baskı hisseder. Bu baskı sayesinde mide rahatlatılır.

Bebeklerde Gaz Sancısı Hakkında Sık Sorulan Sorular

Yeni doğan Bebeklerde Gaz Sancısı Nasıl Giderilir?

Bebeklerde gaz sancısını gidermek için öncelikle bebeğin pozisyonuna dikkat edilmesi gerekir. Bununla birlikte gaz sancısı çeken bebeklere yavaş hareketlerle masaj yapılabilir.

Bebeklerde Gaz Sancısı Ne Zaman Biter?

Bebeklerde gaz sancısı genellikle ilk üç ayda görülür ancak genellikle zaman geçtikçe azalır.

Bebeklerde Gaz Masajı Nasıl Yapılır?

Gaz sancısı çeken bebeklerin karnına saat yönüne hafif hareketlerle masaj yapılabilir.

Kolik Bebek Nasıl Uyutulur?

Kolik bebeği uyutmak için öncelikle rahatlaması sağlanır. Masaj, gezdirme, müzik dinletme, beşikte yavaşça sallamak gibi yöntemler denenerek bebek rahatlatılabilir.